اومود اورمولو
مدیر دفتر مطالعات پایه منابع آب شرکت منطقهای آزربایجان غربی از افزایش 11% میزان تبخیر آب دریاچه اورمیه در دوره دراز مدت 25 سال اخیر خبر داده است. بر اساس گفتههای مهرنگ دوستی رضائی در دیدار کارشناسان ژاپنی که برای بازدید از دریاچه اورمیه به آزربایجان غربی سفر نموده بودند به علل متعدد میزان تبخیر در حوضه آبریز دریاچه اورمیه با افزایش 1.3 درجه سانتگیرادی دما در دو دوره دراز مدت 25 ساله، در سالهای اخیر 11 درصد افزایش یافته است. آقای رضائی در گفتگوی با خبرگزاری دولتی مهر خاطر نشان کردهاند که میزان ذخایر برفی حوضه نیز نسبت به مدت زمان مشابه سه چهارم کاهش داشته و در عین حال میزان مصرف آب بخش کشاورزی در حوضه دریاچه اورمیه نیز افزایش یافته است.
چند روز پیش نیز مدیر کل حفاظت محیط زیست آزربایجان غربی بر اساس آمار و ارقام دولتی خبر از خشک شدن بیش از 93% دریاچه اورمیه و افزایش میزان شوری آب دریاچه اورمیه به 400 گرم در هر لیتر یا به عبارت دیگر رسیدن به حالت فوق اشباع خبر داده بودند.
بحران دریاچه اورمیه در طول 10 سال بوقوع پیوسته
رئیس دانشگاه اورمیه نیز با توجه به بررسی های کارشناسان از شروع پروسه خشک شدن دریاچه اورمیه طی 10 سال گذشته خبر داده است. رحیم حبالنقی در گفتگوئی که با خبرگزاری دولتی فارس داشته توسعه بی رویه و بدون مطالعه کشت در بخش کشاورزی و عدم مدیریت صحیح منابع آبی را از جمله مهمترین عوامل خشک شدن دریاچه اورمیه معرفی کرده ولی ایشان به سیاست های سدسازی دولت ایران در آزربایجان جنوبی و الخصوص حوضه دریاچه اورمیه که بنا به گفته حمید چپچیان وزیر نیروی دولت حسن روحانی مهمترین عامل خشکاندن دریاچه اورمیه به هر علتی نپرداختهاند. فقط سوالی که جامعه ترک از دولت و ملت حاکم دارد این هست که اگر شروع پروسه خشک دشن دریاچه اورمیه از 10 الی 15 سال پیش مشخص بوده و دادههای آماری در دست دولت ایران گویای این واقعیت می باشد چرا با بی تفاوتی از کنار دریاچه اورمیه گذر شده است؟ چرا دولت و ملت حاکم به اندازه نام "خلیج عرب" برای دریاچهای که حیاتش زندگی میلیونها انسان را به صورت مستقیم درگیر و تهدید می کند ارزش قائل نگردیده است؟
فیلیپ میکلین استاد دانشگاه میشیگان غربی در رشته آبشناسی که برای تحلیل وضعیت دریاچه اورمیه به آزربایجان غربی سفر کرده نیز طی گفتگوئی که با سایت رادیو فردا ابراز می کند: من اعتقاد دارم که مهمترین تاثیر خشکشدن دریاچه اورمیه بر زندگی اطرافیان، طوفان نمک است، آب خشک میشود و نمک روی زمین باقی میماند و وقتی باد میزد نمک را به اطراف میبرد و این شرایط برای زمینهای کشاورزی اطراف، مسالهساز است. بنابراین اگر دریاچه اورمیه خشک شود، گردوغبار و نمک به ساکنان اطراف دریاچه صدمه میزند. تبریز خیلی به دریاچه اورمیه نزدیک است و این نگرانی وجود دارد که طوفان نمک به تبریز برسد.
دریاچه اورمیه تا شهریور 1395 تماما خشک میگردد
ناصر آق عضو هیات علمی دانشگاه اورمیه و بنیانگذار پژوهشکده آرتمیا اورمیانا در گفتگوئی که با دویچه وله فارسی داشته اظهار کرده که بر اساس بررسی کف و عمق دریاچه اورمیه طی 16 سال گذشته 10 میلیارد تن نمک رسوب گذاری صورت گرفته است. ناصر آق زیست یا عدم زیست دریاچه اورمیه را به برنامههای عاجل دولت ایران از جمله رهاسازی 40% آب پشت سدها، تغییر الگوی کشت، خرید حق آب های کشاورزی و .. معرفی نموده که در صورت تعلل دریاچه اورمیه در خوشبینانهترین حالت تا شهرویور 1395 خواهد زیست.
گزارشات دولتی از کاهش بارندگی حکایت می کند
بر اساس گزارشات بارندگی که از سوی شرکت مدیریت منابع آب ایران دفتر مطالعات پایه منابع آب به طور مستمر منتشر گردیده ارتفاع ریزشهای جوی از مهر تا 5 خرداد سال آبی 1393-1392 در مقایسه با دوره مشابه سال گذشته و متوسط دراز مدت به ترتیب کاهش 24- و 31- را نشان می دهد، در عین حال دریاچه اورمیه با کاهش 25 میلیارد مترمکعب آب مواجه می باشد.
و اما بازگشت زندگی به دریاچه اورمیه...
عیس کلانتری دبیر به اصطلاح ستاد احیاء دریاچه اورمیه طی مصاحبهای که با مئدیای دولتی داشته از بازگشت زندگی به دریاچه اورمیه خبر داده که تیتر فوق نیز سبب وجد زایدالوصف مئدیاهای فارس زبان و مرکزگرای داخلی و خارجی گردیده و همگی همنوا با مئدیای دولتی خبر مذکور را بارها منتشر نمودهاند، مئدیاهائی که تمامی مفاهیم مرتبط با ملت ترک و آزربایجان جنوبی را یا سانسور می کنند ویا تماما برعکس به مخاطب ارائه می دهند بدون هیچ نقد عاقلانهای اقدام به بازنشر پروپاگاندای دولتی می نماید بی تردید رسالت مئدیا و خبرنگراری را به زیر سوال برده و می برند. کلانتری در مصاحبهاش دقیقا گفته که:
اکنون دریاچه اورمیه نزدیک به دو میلیارد مترمکعب آب دارد و در صورت احیاء با اضافه شدن 12 تا 12.5 میلیارد مترمکعب، این رقم به حدود 14.5 میلیارد مترمکعب می رسد.
اولا می باید عرض نمود 12 میلیارد مترمکعب آب از کجا و به چه شیوهای وارد دریاچه اورمیه خواهد شد؟ آیا دولت حسن روحانی که در زمان انتخابات وعده احیاء دریاچه اورمیه را به جامعه ترک داده بود طی عملی محیرالعقول آب را از طریق منابع الهی و راههای غیرقابل دید به دریاچه اورمیه خواهد رساند یا شمای نوعی با چه حقی دست به پیشبینی اضافه شدن 12 میلیارد مترمکعب آب به دریاچه اورمیه را دارید؟ کدام منبع آبی می تواند این چنین مقدار عظیم آبی را طی مدت کوتاهی به دریاچه اورمیه برساند؟ آیا دولت ایرانی که قادر به تامین سالیانه تنها 1 میلیارد مترمکعب آب به دریاچه اورمیه نیست می تواند طی عملیات غیرممکن 12 میلیارد مترمکعب آب را به دریاچه اورمیه برساند؟ در ثانی مگر همین شما نبودید که چند ماه پیش فرمودید: "دریاچه شور به درد ما نمیخورد"، جامعه ترک دم خروس را باور کند یا قسم حضرت عباس را؟
یادآور شویم که پس از روی کار آمدن دولت حسن روحانی به جزء پروپاگانداهائی نظیر نمونه فوق و برگذاری همایشها و گردهمائی های فانتزی بی ثمر شاهد هیچ اقدامی عملی در جهت احیاء دریاچه اورمیه نبودهایم، گوئی دولت و ملت حاکم سالهاست که سرنوشت
دریاچه اورمیه دانسته رقم زدهاند.