۱۳۹۳/۰۵/۲۶

تداوم سدسازی بر روی حوزه آبی دریاچه اورمیه

اومود اورمولو
بر اساس گفته‌های قربانعلی سعادت در جلسه بررسی مشکلات حوزه صنعت آب و برق آزربایجان غربی ردیف اعتباری انتقال آب از ارس به دریاچه اورمیه برای سال آینده حذف گردیده، در عین حال ایشان از در دست اجرا بودن ساخت 3 سد سیلوه، چپرآباد و کانی سیب در آزربایجان غربی خبر داده است.
حذف اعتبار پروژه انتقال آب آراز به دریاچه اورمیه در حالی صورت می پذیرد که دولت ایران طی چند سال گذشته تبلیغات وسیع عوام فریبانه‌ای را در مورد انتقال آب آراز به اورمیه جهت خواباندن و منحرف نمودن اعتراضات شهرهای ترک‌نشین انجام داده است. تبلیغات وسیع و بزرگنمائی طرح انتقال آب آراز به اورمیه بدون اینکه کارشناسان امر فواید و مضرات احتمالی این انتقال را بررسی نمایند صورت پذیرفته، بر اساس آمار و ارقام حجم آورد سالیانه ورودی به آراز در معمول ترین شرایط 8/4 میلیارد مترمکعب هست در صورتیکه حجم آب ورودی تماما نیز به ایران اختصاص داده شود در مقابل 20 میلیارد مترمکعب کمبود آب دریاچه اورمیه قطره‌ای همچون دریاست در حالیکه آراز مشاع مابین آزربایجان شمالی، ترکیه، ایران و ارمنستان می‌باشد و هر کشور بنا به قوانین بین‌المللی ملزم به برداشت مقدار آب مشخصی هست. در دیگر سو سوای مسئله اعتبار یاد شده حجم کانال‌کشی و مدت زمان لازم جهت انتقال آب رود آراز به دریاچه اورمیه حداقل در ایده‌آلترین شرایط 5 سال اعلام می گردد در حالیکه دریاچه اورمیه فورا به تامین آب نیاز دارد و بی‌تردید دریاچه نمی تواند 5 سال به فرض تحقق پروژه یاد شده دوام بیاورد. 
مسئله دیگر در صورت گسیل حق آبه ایران از رود آراز به دریاچه اورمیه حدود 80 هزار هکتار زمین کشاورزی قابل کشت در منطقه تماما بی‌آب خواهند ماند، البته توسعه کشاورزی در آزربایجان جنوبی در حالیکه جغرافیای ایران با کمبود شدید منابع آبی به سبب کشت سنتی و الگوی نادرست مصرف آب در بخش کشاورزی مواجه بوده و بازده اقتصادی کم از محصولات کاشته شده کشاورزی را نیز به مسائل یاد شده بیافزائیم مسئله دوچندان پیچیده‌تر خواهد شد. بخش کشاورزی ایران با اختصاص 92% منابع آبی ایران بزرگترین مصرف کننده آب می باشد در حالیکه آمارها حاکی از هدر رفتن دو سوم یا به به عبار دیگر 3/61 درصد کل برداشتهای آبی میباشد.              
قربانعلی سعادت در بخش دیگر سخنان خود از در دست اجرا بودن ساخت 3 سد سیوه، چپرآباد و کانی سیب در آزربایجان غربی خبر داده، وی هدف از تداوم سدسازی های یاد شده را جمع آوری آبهای سطحی اذعان نموده است. بنا به گفته‌های استاندار آزربایجان غربی سدهای نازلو، سیمینه و باراندوز نیز به ترتیب با پیشرفتهای فیزیکی 30، 37 و 3 درصدی مواجه می باشند. تداوم سدسازی بر روی حوزه آبی دریاچه اورمیه در حالی صورت می پذیرد که حمید چپ‌چیان وزیر نیرو ادامه سدسازیها را منوط به تصمیم ستاد به اصطلاح احیاء دریاچه اورمیه نموده در عین حال از احساس مسئولیت خود در قبال دریاچه اورمیه نیز سخن به میان آورده است. چیپ‌چیان خشکسالی کامل دریاچه اورمیه را موثر در زندگی مردم منطقه نامیده در عین حال نیز از اولیت دولت حسن روحانی در احیاء دریاچه اورمیه خبر داده است ولی وزیر نیرو به اقدامات عملی و یا احیانا پروژه‌ها و طرحهای احتمالی سالهای آینده در قبال احیاء دریاچه اورمیه سخنی به میان نیاورده است.
تداوم سدسازی بر روی حوزه آبی دریاچه اورمیه در حالی صورت می پذیرد که تنها 5% از مساحت آبی دریاچه اورمیه باقی مانده و در عین حال کارشناسان آب و محیط زیست 73 سد بزرگ و کوچک ساخته شده بر روی حوزه آبی دریاچه اورمیه را مهمترین و اصلیترین عامل خشکاندن دریاچه معرفی می کنند.