تجمع حامیان محیط‌ زیست برای زاینده‌رود با حمایت دولتی آزاد ولی برای دریاچه اورمیه ممنوع

اومود اورمولو

تبعیض در ایران تنها به مسائلی نظیر حقوق شهروندی، حق آموزش به زبان مادری، حقوق کودک، رسمیت زبانها، حقوق زنان، اقتصاد، ادیان و ... محدود نمی گردد بلکه حتی محیط زیست نیز در ایران قربانی تبعیضات متعددی می‌گردد.

به باور بسیاری از انسانهای جامعه ترک مهمترین علت خشکاندن دریاچه اورمیه تبعیضات آشکار و پنهانی می باشد که بر جامعه و مناطق ملی ترک‌نشین روا داشته شده و می شود که سدسازی بر روی حوضه آبی دریاچه اورمیه که مهمترین فاکتور خشکاندن دریاچه معرفی میگردد تنها یک نمونه از خروارها زیست‌کشی و تخریب ‌محیط‌زیست مناطق ملی ترک‌نشین می باشد.

هنوز مدت زمان احکام تعزیری و تعلیقی بسیاری از فعالین ملی ترک که در اعتراضات مسالمت آمیز و زیست‌محیطی مرتبط با دریاچه اورمیه دستگیر و به زندان محکوم شده‌اند به اتمام نرسیده و یا بسیاری از جوانان ترک تنها به سبب شرکت در اعتراضات مسالمت آمیز و زیست‌محیطی با مشکلات عدیده‌ای اجتماعی و تحصیلی مواجه شده‌اند.

نکته جالب اینجاست که علارغم برخورد امنیتی و خشونت آمیز شدید با حامیان تجمع دریاچه اورمیه بسیاری از فارس‌زبانان اصفهان پنج‌شنبه 6 شهریور در پل تاریخ الله‌وئردی خان اصفهان تجمعی انجام داده‌اند و حتی خبرگزاری دولتی فارس نیز اقدام به نشر تصاویر معترضین به خشک شدن زاینده‌رود نموده است. 

بی‌تردید ذهن هر انسانی ترک و غیرفارسی از علل تبعیض و نوع نگرش دوگانه در مورد دریاچه اورمیه و زاینده‌رود با سوالاتی مواجه می گردد که علت می توان به نمونه‌هائی نظیر:

- علت این تبعیض آشکار برای زاینده‌رود و دریاچه اورمیه چیست؟

- آیا استاندارد دوگانه یاد شده و تبعیض ناشی مسائل ائتنیکی ترک و فارس هست که به محیط‌زیست نیز سرایت نموده و دریاچه اورمیه تنها به جرم قرار گرفتن در مناطق ملی‌ ترک‌نشین محکوم به نابودی می‌باشد؟

- آیا در صورتیکه دریاچه اورمیه در یک منطقه فارس‌نشین می بود دولت ایران نگاه کنونی را به دریاچه اورمیه می داشت؟

- چرا دولت ایران با صرف میلیارد تومان پول ملی از دریای خزر و خلیج عرب برای سمنان و کویر یزد فارس‌نشین آب می‌کشد ولی در کانر اینکه خود مسبب اصلی خشکاندن دریاچه اورمیه هست تنها به نظاره‌گری اکتفا می کند؟

- چرا تجمع برای زاینده‌رود امنیتی نبوده ولی برای دریاچه اورمیه امنیتی می باشد؟

- آیا مسئولین نابخرد ترک موجود در مناطق ملی ترک‌نشین هیچ نقشی به جزء بجای آوردن اوامر مرکز ندارند؟ 

منبع تصاویر: خبرگزاری دولتی فارس نیوز

‘Urmiye Gölü susuzdur’ adlı kampanya başlatıldı

Umud Urmulu
Güney Azərbaycan, Urmiye: Rıza Vəidi Marağalı Türk qoşar bugünlər dünya’da yayqın olan buzlu su kampanyasından əsinlənərək diqqətləri Güney Azərbaycan’daki Urmiye Gölünün qurumasına çəkmək üçün ‘Urmiye Gölü susuzdur’ adlı kampanya başlatmışdır.
Türk qoşarın paylaşdığı video ilk olaraq Behruz Ənsari bəyin onu buzlu su kampanyasına dəvət etdiyi üçün təşəkkür edib və Urmiye Gölünün qurumasına diqqət çəkmək üçün ‘Susuzluq’ adlı bir kampanya başlatdığını duyurmuş, ötə yandan suszuzluq kampanyasının amacını Urmiye Gölünün quruması və Güney Azərbaycanın yox olması olaraq tanımlamaqda. Türk qoşar ədəbi bir dillə Güney Azərbaycan’ı saran ekolojik və çevrəsəl fəlakəti anlatmaya çalışırkən Urmiye Gölünün quruması sonucu Azərbaycan’da insan yaşamı təhlükəyə keçəcəyini söyləməkdədir.    
Türk qoşar sözlərının ardında başqa Türk əktivistləri də bu kampanyaya dəstək olub və qatılmalarını istəməkdə və son olaraq bir dolça duz Urmiye Gölününün milyonlarca duznu anımsadaraq öz başına tökür.
Rıza Vəidi’dən sonra Urmiye’li avukat olan Fatimə Səttari qonuıyla ilgili bir video paylaşaraq Urmiye Gölü susuzdur kampanyasına dəstək vermişdir. Səttari paylaşdığı videoda İran’da 35 milyon Türkün yaşadığına toxunaraq bireysəl və toplumsal olaraq çeşidli tepgi yöntəmlərinə toxunur və Urmiye Gölünün qurumasını İrandaki Türklər üçün önəmli bir qonu olduğunu vurqulayır. Səttari 3 başqa Türk əktivisti bu kampanyaya qatılmalarını videoda dilləndirir. 
Adı çəkilən iki Türk əktivisit dışında Vida Doşabçı, Rıza Talibi, Kərım Əsğəri və Səhər Urmiye’li də Urmiye Gölü susuzdur kampanyasına videolar paylaşaraq dəstək vermişlər, kampanyanın genişləməsilə birlikdə bir neçə Türk gənc sosyal ağ Facebook’da kampanyayla ilgili bir səhifə açmış və çalışmaqdadır.  Quzey Azərbaycan'dan isə Zaur Bayramlı Urmiye Gölü susuzdur kampanyasını özəl videosunu paylaşarıq qatılmışdır. 
Güney Azərbaycan’da var olan Urmiye Gölü İran devlətinin Urmiye su hövzəsi və Güney Azərbaycan’da tikdiyi barajlar sonucu qurudulmuşdur, Tuğralı verilər Urmiye gölü su hövzəsində 73 barajın olduğunu göstərməkdədir.

آغاز کمپین "اۇرمیه گؤلۇ سۇسۇزدۇر" جهت یادآوری مسئله دریاچه اورمیه

اومود اورمولو

رضا وعیدی(متخلص به آرتان) شاعر و نویسنده ترک مراغه‌ای با تاثیرپذیری از کمپین جهانی سطل آب یخ که به منظور جلب افکار عمومی و جمع‌وآری پول برای تحقیق در مورد بیماری عصبی ای‌ال‌اس از سوی چهره‌های سرشناس جهانی آغاز گردیده اقدام به برگزاری کمپینی مشابهی با نام "اۇرمیه گؤلۆ سۇسۇزدۇر" نموده است.

بر اساس ویدئوئی که از سوی نویسنده ترک یاد شده در اینترنت منتشر گردیده ایشان از بهروز انصاری که دعوت کننده وی جهت پیوستن به کمپین سطل آب یخ بوده تشکر می نماید و کمپینی که خواستار شرکت در آن می باشد را "کمپین سۇسۇزلۇق" نامگذاری میکند و سپس به مسئله دریاچه اورمیه و خشکی آن می‌پردازد. رضا وعیدی سپس با دیدی شاعرانه سعی در جلب توجه به نابودی اکولوژیک و زیست محیط آزربایجان جنوبی می پردازد و از نابودی حیات انسانی در آزربایجان و وقوع پدیده سونامی نمک خبر می دهد. وعیدی در ادامه از مهدی زکی، سعید موغانلی، محمد رضا احسانی و رسول یونان برای پیوستن به کمپین "اۇرمیه گؤلۇ سۇسۇزدۇر" دعوت می کند و سطل نمکی را بر روی سرش به عنوان نمادی از میلیونها تن نمک دریاچه اورمیه می ریزد.    

پس از رضا وعیدی فاطمه ستاری وکیل پایه دادگستری از شهر اورمیه نیز با انتشار ویدئویی اقدام به پیوستن به کمپین دریاچه اورمیه نموده است، خانم ستاری در ویدئوی منتشر شده از نحوه‌های اعتراض انسانها و جوامع به کاستیها و موانع یاد می نامید و از زیست 35 میلیون ترک در ایران که یکی از اصلیترین مسائلشان خشکاندن دریاچه اورمیه می باشد نیز اشاره می کند. ستاری از نقی محمودی، موسی برزین، مهسا مهدیلی جهت پیوستن به کمپین "اۇرمیه گؤلۇ سۇسۇزدۇر" دعوت میکند.

رضا طالبی، کریم اصغری، ویدا دوشابچی و سحر اورمولو نیز اشخاص دیگری بوده‌اند که با انتشار ویدئوهای خود از کمپین "اۇرمیه گؤلۇ سۇسۇزدۇر" اعلام حمایت نموده‌اند. کمپین یاد شده به سرعت مابین فعالین ترک در سراسر دنیا گسترش می یابد و حتی صفحه‌ای در فیسبوک با نام "چالش سطل نمک برای دریاچه اورمیه" از سوی جوانان ترک ایجاد گردیده، متاسفانه مهمترین و متفاوت‌ترین ویژگی کمپین دریاچه اورمیه به زبان ترکی بودن آن هست و می باید نام صفحه‌ای که در این مورد نیز تاسیس می‌شد به زبان مادریمان ترکی بود، چون نام کمپینی که رضا وعیدی موسس آن بوده "اۇرمیه گؤلۇ سۇسۇزدۇر" می باشد نه نام دیگری.

یادآور شویم به سبب سیاست‌های سدسازی دولت ایران بر روی حوضه آبی دریاچه اورمیه و آزربایجان جنوبی که بالغ بر 73 سد بزرگ و کوچک می  باشد تنها 5% از مساحت کل آبی دریاچه اورمیه اکنون تثبیت گردیده است.
کمپین"اۇرمیه گؤلۇ سۇسۇزدۇر" در میان ترکان آزربایجان شمالی نیز رواج یافته و اولین فیلم منتشر شده از زائور بایراملی نشانه نوید بخشی از همدلی ترکان دو سوی آراز می باشد.
برای اعلام حمایت از کمپین یاد شده می توانید فیلیمهای خود را به آدرس ایمیل زیر جهت نشر در اینترنت ارسال کنید.      

urmiyenews{@}gmail{.}com