۱۳۸۹/۱۲/۲۸

پارک ملی دریاچه ی اورمیه و امنیت ملی - تجربه ی آرال

تردیدی نیست که هر پدیده ی اکولوژیک دارای ویژگی های خاص خود است و از همین رو مقایسه ی دو پدیده ی اکولوژیک متفاوت، حتی در صورت داشتن وجوه مشترک متعدد  بایستی بسیار با دقت به انجام برسد و حتی به نظرم از تا حد امکان از تعمیم ها و تشبیه های غیرضروری صرفنظر گردد.
مقاله ای هست نوشته ی اوا رکل (Eva Rakel) که در کتابی با عنوان "مواجهه با تغییرات جهانی محیط زیست" منتشر شده است. اولین توصیه ام به دوستان علاقمند به مطالعه پیرامون مباحث جهانی محیط زیست این است که سعی کنند حتما نگاهی به این کتاب بیندازند. اوا در این فصل از کتاب به بررسی امنیت محیط زیستی در آسیای میانه پرداخته است و به طور عمده پیرامون دریای خزر و دریاچه ی آرال سخن گفته است.
ر این مقاله که جزییاتش در ذیل آمده است بخش کوتاهی هست پیرامون پیامدهای اکولوژیک خشک شدن دریاچه ی آرال شامل:
1- کاهش ارتفاع و حجم آب،
2- برهم خوردن تعادل اقلیمی منطقه از نظر دمایی و افزایش فرکانس فصول گرم و خشک و کاهش فصل مناسب برای رویش گیاهان،
3- افزایش گرد و غبار و در پی آن افزایش میزان غبار نشسته بر روی یخچال ها که منجر به افزایش سرعت آب شدن آن ها می شود،
4- تهدید تنوع زیستی منطقه و از بین رفتن گونه های زیستی،
5- انتشار بقایای خطرناک نمکی و گرد و خاک که می تواند منجر به افزایش مرگ و میر کودکان، بیماری های تنفسی، سرطان ریه و هپاتیت گردد،
6- افزایش غلظت نمک در خاک که می تواند موجب کاهش بازده کاشت محصولات کشاورزی شود،
7- و در نهایت از بین رفتن منابع شیلات،
 مشخصات مقاله ی اوا رکل به صورت زیر است:
Rakel, E. (2009). Environmental Security in Central Asia and the Caspian Region: Aral and Caspian Seas. Facing Global Environmental Change. H. G. Brauch, Ú. O. Spring, J. Grinet al, Springer Berlin Heidelberg. 4: 725-738.
تصویر زیر روند خشک شدن و کاهش آب دریاچه ی آرال را نشان می دهد
منبع: http://tinyurl.com/6kjqr82

۱۳۸۹/۱۲/۲۶

بادهای نمكی اراضی كشاورزی آزربايجان شرقی را از بين می‌برد

رئيس سازمان جهاد كشاورزي آزربايجان شرقي گفت: در صورت ادامه پس‌روي آب درياچه اورمیه، وزش بادهاي نمكي موجب از بين رفتن اراضي كشاورزي استان و نيز شوري آب‌هاي زيرزميني مي‌شود.
به گزارش گروه خبری تبریز سسی به نقل از خبرگزاری ها مسعود محمديان اظهار داشت : 600 هزار هكتار از اراضي آذربايجان شرقي به صورت غير مستقيم و 204 هزار هكتار به صورت مستقيم در اثر خشك شدن درياچه ارومیه آسيب مي‌بيند.
وي افزود: اين رقم 307 هزار هكتار از اراضي ديم و 300 هزار هكتار از اراضي آبي آذربايجان شرقي را شامل مي‌شود.
*وضعيت اراضي 5 شهرستان آزربايجان شرقي در معرض آسيب جدي
محمديان همچنين هشدار داد: وضعيت اراضي كشاورزي پنج شهرستان بناب، عجبشير، شبستر، آذرشهر و مراغه با وسعتي بالغ بر 204 هزار هكتار در معرض آسيب جدي قرار گرفته است.
وي با بيان اينكه توليد محصولات كشاورزي بسته به وجود آب كافي است، اظهار داشت: امسال 44 درصد كاهش بارندگي را در استان داشته‌ايم كه آسيب‌هايي را متوجه كشت پاييزه كرده است.
محمديان گفت: دو سوم اراضي كشاورزي استان به صورت ديمي است و تنها يك سوم به صورت كشت آبي بوده كه همين مسئله اهميت نزولات جوي را مي‌رساند.
رئيس سازمان جهاد كشاورزي آزربايجان شرقي يادآور شد: ‌پس‌روي درياچه اورمیه محدوديت كشاورزي را در اطراف درياچه اورمیه ايجاد كرده است.
وي اظهار داشت: پنج شهرستان آذربايجان شرقي تحت تاثير پس‌روي آب درياچه اورمیه قرار دارند و از اين مسئله آسيب مي‌بيند.
منبع خبر: http://tinyurl.com/6zvt3un

۱۳۸۹/۱۲/۲۴

خطرات زيست محيطي درياچه اورمیه در استان‌های آزربايجان شرقي و آزربایجان غربي

مديرعامل شركت آب و فاضلاب آزربايجان شرقي از خطرات زيست محيطي پارک ملی درياچه اورمیه و تأثير آن بر آب‌هاي زيرزميني استان‌هاي آزربايجان شرقي و آذربایجان غربي خبر داد.به گزارش گروه خبری تبریز سسی به نقل از فارس، رضا پوررجب ظهر امروز در جلسه شوراي اداري شهرستان ملكان اظهار داشت: عمليات اجرايي جمع‌آوري آب‌هاي سطحي مسكن مهر ملكان با 13 ميليارد ريال اعتبار از ارديبهشت سال 90 اغاز خواهد شد.
وي افزود: اهالي ساكن در مسكن مهر ملكان از لحاظ آب شرب مورد نيازشان نيز مشكلي نخواهند داشت و تا زمان افتتاح آب مسكن مهر ملكان تامين خواهد شد.
پوررجب در ادامه از اجراي طرح فاضلاب ملكان خبر داد و گفت در سال 90 انشعاب فاضلاب به اهالي اين شهر واگذار خواهد شد.
وي، تصفيه خانه ملكان را يكي از تصفيه‌خانه‌هاي نمونه كشوري دانست و گفت: كار مطالعه محل تصفيه‌خانه شهر ملكان از دو سال قبل آغاز شده و در سال 90 عمليات اجرايي آن آغاز و تا پايان همان سال نيز به بهره‌برداري خواهد زسيد.
مديرعامل شركت آب و فاضلاب آذربايجان شرقي افزود: اين تصفيه‌خانه طوري طراحي شده كه هيچ مشكلي از لحاظ كشاورزي و زيست محيطي نيز نخواهد داشت.
پوررجب با اشاره به موقعيت كشاورزي و باغداري شهرستان ملكان تصريح كرد: اين تصفيه‌خانه در موقعيتي قرار گرفته كه فردا از پساب اين تصفيه‌خانه در امر كشاورزي نيز استفاده شود.
وي در ادامه با اشاره به كاهش آب درياچه ارومیه، اين درياچه را يك مشكل زيست محيطي براي دو استان و به خصوص شهرهاي حاشيه آن دانست و گفت: درياچه اورمیه رفته رفته به يك حجم مرده تبديل مي‌شود و از طرفي با توجه به كاهش نزولات آسماني طي سال‌هاي گذشته پيش‌بيني مي‌شود اين روند در كيفيت آب شهرهاي حاشيه درياچه اورمیه و به خصوص شهرستان‌هاي بناب، ملكان و عجبشير تاثيرگذار باشد.
پوررجب در ادامه از قرار گرفتن مسكن مهر استان در رديف دوم كشوري خبر داد و تصريح كرد: بيشترين آمار احداث مسكن مربوط به شهر جديد سهند است كه قرار است 38 هزار خانوار را در خود جاي دهد.

۱۳۸۹/۱۲/۲۲

در صورت ادامه روند تغيير اقليم، اميدي به بازگشت درياچه اورميه نيست

تهران - رييس مرکز منطقه اي مديريت آب شهري يونسکو گفت: اگر روند هيدروليکي تغييراقليم ادامه داشته باشد پارک ملی درياچه اورميه هيچ وقت به وضعيت سابق خود برنخواهد گشت.
"همايون مطيعي" روز شنبه در گفت و گو با خبرنگار علمي ايرنا افزود: تا زماني که شاهد کاهش ميزان بارندگي هستيم اميدي به بازگشت درياچه اورميه به حالت اوليه آن نيست.
وي اظهار داشت: امروزه شاهد کاهش بارندگي در کشور و به طور کلي در منطقه هستيم و اگر روند به همين صورت ادامه داشته باشد، احتمال بازگشت درياچه اروميه به حالت اول خود بسيار ضعيف است.
مطيعي در مورد اختصاص حق آبه ها و نقش آن در حيات درياچه اروميه گفت: اختصاص حق آبه در واقع کمک خواهد کرد تا ارتفاع آب در درياچه در حد يک ارتفاع زيست محيطي نگه داشته شود اما اين به آن معنا نيست که درياچه با اين کار به حالت اوليه باز خواهد گشت.
وي در مورد سد سازي ها بر روي رودخانه هاي منتهي به درياچه اروميه اظهار داشت : اين که گفته مي شود مقصر اصلي دراين بحث سد سازي است من موافق نيستم بلکه بخشي از اين تقصير بر گردن سد سازي است.
در حال حاضر 13 رودخانه به پارک ملی درياچه اورميه وارد مي شوند و تاکنون 20 سد روي اين تعداد رودخانه احداث شده است.
وي افزود : احداث سد و انتقال آب به مزارع باعث رشد اقتصادي ، افزايش کار و بهبود وضعيت زندگي مردم منطقه شده است اما در عين حال بايد سعي کنيم بين خواسته هاي خودمان و طبيعت تعادل برقرار کنيم تا چرخه طبيعت و اکوسيستم نيزبه هم نخورد.
رييس مرکز منطقه اي مديريت آب شهري يونسکو با تاکيد براين که بايد به توسعه پايدار برسيم ،گفت: بايد با برقراري تعادل بين منابع طبيعي و نيازهاي خود به توسعه پايدار برسيم.
وي اظهار داشت: من فکر مي کنم اگر تغيير اقليم اتفاق نمي افتاد، مسئله سد سازي اين مشکل را براي درياچه اروميه پيش نمي آورد ، تجربه سد سازي در کشورهاي مختلف اروپا‌ ، کانادا ، امريکا و چين نشان مي دهد که مديريت صحيح سد ها مشکلي براي طبيعت ايجاد نمي کند.
مطيعي گفت: متاسفانه افزايش گرماي جهاني ، افزايش تبخير درياچه اورميه را به همراه داشت و کاهش بارندگي نيز مزيد بر علت شده است.
منبع خبر: http://tinyurl.com/4zenrac