پیامدهای بوم شناختى سدسازی

تغییر در بالادست رودخانه تا مخزن

1-  تغییر در حجم آب؛

2- تغییر در ریخت شناسی رودخانه، بستر و كناره ها از بابت افزایش حجم آب و نیز رسوب گذاری؛

3-  كاهش زیستگاه های كناررودخانه ای، رودخانه ای و تنوع زیستی در بالادست رودخانه؛

تغییر درمحل مخزن و دریاچه

1-  از میان رفتن و حذف اراضی زراعی و باغی و جنگل ها و مراتع و تپه های مشرف به رودخانه و دره های اطراف در اثر زیرآب رفتن و تبدیل به دریاچه؛

2-  تغییر كیفیت آب در اثر تبخیر و شور شدن، یكجا ماندن و خوراك وری  eutrophication؛

3- حذف زیستگاه های رودخانه ای و كناررودخانه ای و تنوع زیستى در محل مخزن؛

4- از میان رفتن روستاها و جوامع بومى با خرده فرهنگ هاى كمیاب در مخزن و نیز دره ها و تپه های مشرف به رودخانه؛

5- زیرآب رفتن نقاط تاریخی و میراث فرهنگی؛

6- زیرآب رفتن میراث دیداری و زیبایی های طبیعی. 

تغییر در پایین دست رودخانه

1- تغییر در میزان جریان، توزیع زمانی جریان، نوسانات طبیعی جریان آّب؛

2-  تغییردر ریخت شناسی رودخانه از بابت كاهش جریان؛

3- تغییر در كیفیت آب رودخانه درپایین دست؛

4- كاهش زیستگاه های كنار رودخانه ای، رودخانه ای و تنوع زیستی در ساحل پائین دست و سیلاب دشت؛

5- اثرگذارى بر جوامع بومى پائین دست كه معیشت شان به طرق گوناگون با رودخانه پیوند دارد.

ماخذ: رودهاى خاموش، پیامدهاى زیست محیطى سدهاى بزرگ، نشر علم و ادب. چاپ دانشگاه تهران

کرباسی: دریاچه اورمیه مرده است / سدسازی ها مهمترین علت مرگ دریاچه اورمیه

اومود اورمولو

آزربایجان جنوبی، اورمیه: علارغم شروع پروسه خشک شدن دریاچه اورمیه از 15 سال پیش و هشدارهای مسئولین محلی محیط زیست در مورد نتایج سدسازی های دولت ایران در حوضه دریاچه اورمیه که امروز نتایجی همچون خشک شدن بیش از 80% دریاچه اورمیه،  شروع طوفانهای نمکی دریاچه اورمیه، افزایش بیمارهای پوستی و تنفسی در منطقه، افزایش متعدد سرطانها، افزایش آلودگی هوا، تخلیه روستاهای اطراف دریاچه اورمیه، شوری چاه‌های آب، تخریب زمین و ... همگی ناشی از بی اعتنائی دولت ایران به مهمترین مسئله زیست محیطی قرن که خود به سبب عدم مدیریت صحیح منابع آبی و نگرش استعماری به مسئله داشته مهمترین عامل در وضعیت آن می باشد را شاهدیم. علارغم اعتراضات متعدد زیست محیطی جامعه ترک که از هر فرصتی برای یادآوری مسئله دریاچه اورمیه بهره می برند با نگرش امنیتی دولت مواجه گردیده به طوریکه اکنون نیز دهها فعال جوان ترک تنها به سبب اعتراض به سیاست های غلط دولت ایران در قبال محیط زیست آزربایجان جنوبی در گوشه زندان به سر می برند. 

وضعیت وخیم دریاچه اورمیه رفته رفته صدای مسئولین دولتی را نیز درآورده، گرچه که بیشتر این مسائل ناشی از گمراه کردن عوام و انداختن تقصیر خشکاندن دریاچه اورمیه بر مسئولین گذشته می باشد ولی در عین حال به سبب بازگوئی بسیاری از مسائل حائز اهمیت هست. خبرگزاری مجلس شورای اسلامی مصاحبه‌ای با معاون محیط زیست دریائی سازمان حفاظت از محیط زیست داشته که وی در اول کلام از مرگ دریاچه اورمیه خبر می دهد، بی تردید مرگ دریاچه اورمیه مرگ شهر اورمیه و نابودی کامل آزربایجان جنوبی را به همراه خواهد داشت و خود این نکته گویای واقعیت دریاچه اورمیه می باشد.

آقای عبدالرضا کرباسی از تاخیر کارشناسان سازمان محیط زیست در حل مشکلات آبی منطقه و تعلل مسئولان پیشین وزارت نیرو در توقف سدسازی های در منطقه که منجربه فاجعه زیست محیطی دریاچه اورمیه گردیده خبر داده است. کرباسی در بخش دیگری از سخنانش از تبدیل شدن حریم منطقه دریاچه اورمیه به یک فاجعه زیست میحطی سخن رانده و در آینده نزدیک از خطرات حیاتی که برای تمامی جانداران در منطقه فراهم خواهد نمود خبر داده است. وی سدسازی ها در حریم دریاچه اورمیه را یکی از تصمیمات غلط با سیاستهای توسعه بخش محیط زیست دانسته که گریبانگیر دریاچه اورمیه شده نام برده است.

به سبب بروز خشکسالی در عمق لایه های دریاچه اورمیه و کاهش رطوبت خاک آرتمیا تنهاترین موجود زنده دریاچه اورمیه نیز سالهاست که از بین رفته و هم اکنون بنا به سخنان کرباسی دریاچه اورمیه حکم یک دریاچه اورمیه را دارد. در کنار این سخنان به علت آغاز فصل کوچ پرندگان به علت حجم نمک دریاچه اورمیه سالهاست که دیگر هیچ پرنده‌ای دریاچه اورمیه را برای اقامت برنمی گزیند و دیگر فلامینگوهائی که بنا به گفته اسماعیل کهرم دریاچه اورمیه در سال 1352 میزبان 40 هزار قطعه فلامینگو بود امروز به ندرت می توان یک یا دو فلامینگو را در سواحل دریاچه اورمیه مشاهده نمود.