۱۳۹۳/۱۱/۱۸

حذف منابع مالی احیاء دریاچه اورمیه از بودجه سال 1394

اومود اورمولو
با پیشنهاد کمسیون تلفیق مجلس ایران از جمله امضاء نماینده‌گانی همچون "نادر قاضی‌پور" نماینده اورمیه، مهدی عیسی‌زاده نماینده قوْشاچای-تیکان‌تپه و سایین‌قالا تمامی منابع تعیین و در نظر گرفته شده در لایحه بودجه سال 1394 در خصوص احیاء تالاب‌ها، دریاچه اورمیه، مبارزه با ریزگردها، آلودگی‌ هوا، بهبود وضعیت کشاورزی و ... حذف گردید. حذف منابع مالی موضوعات یاد شده در کمسیون تلفیق مجلس ایران در حالی صورت پذیرفته که طی سال‌های گذشته تا به اکنون هر یک از موارد مذکور جزء معضلات زیست‌محیطی ایران مطرح شده اند. 
در حالیکه نماینده اورمیه خود یکی از اعضا کمسیون تلفیق مجلس ایران می‌باشد در عین حال یکی از پیشنهاد کننده‌گان حذف منابع مالی احیاء دریاچه اورمیه بوده است، قاضی‌پور دوشنبه هفته گذشته در گفتگوئی که با خبرگزاری خانه ملت داشته است از سیاسی‌کاری در احیاء دریاچه اورمیه سخن گفته و از عدم سرازیر شدن حتی یک قطره به دریاچه اورمیه سخن رانده است. اکنون می‌باید جامعه ترک قسم حضرت عباس را باور کند یا دم خروس را؟ براستی دلیل اصلی ممانعت نماینده‌گان ترک مجلس ایران از تامین منابع مالی احیاء دریاچه اورمیه در بودجه سال 1394 ایران چه می‌تواند باشد چونکه نادر قاضی‌پور در مصاحبه یاد شده تنها از وجود 3% از آب در دریاچه اورمیه خبر داده بود.
دریاچه آرال و دریاچه اورمیه
در حالیکه شاهد حذف منابع مالی دیده شده برای احیاء دریاچه اورمیه در بودجه سال 1394 دولت ایران می‌باشیم طی هفته‌های گذشته مجله بین‌المللی تحقیقات دریاچه‌های بزرگ(Journal of Great Lakes Research) مقاله‌ای در مورد دریاچه آرال و دریاچه اورمیه منتشر نموده که نویسنده‌گان تحقیق یاد شده با استفاده از آنالیز تصاویر ماهواره‌ای 42 سال پیش تا به اکنون از کوچکتر شدن، از دست دادن آب و خشیکده ‌شدن دریاچه اورمیه خبر داده‌اند. بر اساس نتایج تحقیقات فوق حجم آب دریاچه اورمیه 80% کاهش یافته است.
سدسازی یا خشکسالی؟ 
گرچه که دولت ایران مهمترین عامل خشک شدن دریاچه اورمیه را به عوامل طبیعی از جمله "خشکسالی" نسبت می‌دهد ولی بنا به آنچه که پژوهشگران در مقاله یاد شده بدان اشاره نموده‌اند خشکسالی مهمترین و تنها عامل خشک شدن دریاچه اورمیه نیست و عوامل انسانی نقش بسزائی در خشکاندن دریاچه اورمیه داشته‌اند. با توجه به نتایج مقاله علمی پژوهشی یاد شده می‌توان خشکسالی را از مضنوین اصلی خشکاندن دریاچه اورمیه تبرئه نمود ولی سخن اینجاست که چرا تاکنون دولت ایران پاسخگوی عامل اصلی خشکاندن دریاچه اورمیه نبوده و یا اکنون نیز در پی شناسائی عامل اصلی خشکاندن دریاچه اورمیه نیست ؟ بنا به نظر بسیاری از کارشناسان بی‌ط‌رف سدسازی‌های بی‌رویه بدون در نظر گرفتن حق آب دریاچه اورمیه یکی از اصلی‌ترین فاکتورهای خشکاندن دریاچه اورمیه معرفی می‌گردد، براساس آمار رسمی اکنون بیش از 73 سد بزرگ و کوچک بر روی حوضه آبی دریاچه اورمیه ساخته شده است که لیست سدهای ساخته شده بر روی حوضه آبی دریاچه اورمیه قبلا در مقاله‌ای در وبلاگ اخبار دریاچه اورمیه منتشر گردیده است.
دریاچه اورمیه و شیوع‌ بیماری‌های ریوی 
بنا به گزارشی که در روزنامه شهروند شماره 457 منتشر گردیده شاهد افزایش غیرعادی تعداد بیماران ریوی در استان‌های آزربایجان غربی و آزربایجان شرقی می‌باشیم که بی‌تردید نمک موجود در دریاچه اورمیه و افزایش توفان‌های نمکی دریاچه یکی از مهمترین عوامل افزایش و شیوع بیماری‌های ریوی یاد شده در آزربایجان جنوبی می‌باشد. در عین حال با توجه به تجربه دریاچه آرال می‌توان در آینده نزدیک از بروز بیماری‌هائی همچون سل، آنمی یا کم‌خونی، بیماریهای کبد و کلیه مجاری ادرای، بیماری‌های آرتریتیک (ورم و اماس مفاصل)، حصبه، اختلال در عملکرد غدد دورن‌ریز، تغییرات عصبی و رفتاری، سارکوم بافت نرم، آسیب‌های پوستی، آسیب‌های سیستم ایمنی و ... یاد نمود. 
دریاچه اورمیه و آغاز مهاجرت اجباری قرن
گرچه که حسن روحانی در سفر استانی‌اش به اردبیل معضل دریاچه اورمیه را مسئله‌ای سرنوشت‌ساز، حیاتی و درهم‌آمیخته با زندگی 14 میلیون انسان معرفی نموده بود ولی علارغم بدست‌گیری سکان‌داری قوه مجریه توسط وی شاهد کوچکترین اقدام عملی جهت احیاء دریاچه اورمیه نمی‌باشیم گوئی دریاچه اورمیه جزء ایران نیست و دریاچه نیز می‌باید تبعیض را متحمل شود.