دکتر شاعری گفت ، دریاچه اورمیه در سال‌های اخیر 25 میلیارد مترمکعب ذخایر آبی از دست داده است و با ادامه روند فعلی، تا سه سال دیگر کاملاً خشک می‌شود.
این مطلب را علی محمدشاعری معاون سازمان حفاظت محیط زیست در گفتگوی اختصاصی با «اطلاعات» اعلام کرد و درباره آخرین وضع این زیست بوم توضیح داد: اکنون از شمال دریاچه اورمیه 1200 و ازجنوب آن 1384 کیلومتر مانده است.
به گفته او میزان بارندگی در سال آبی گذشته در این حوزه آبریز، 1373 میلی‌متر و امسال 1322 میلی‌متر بوده که با 51 میلی‌متر کاهش بارندگی‌ها، 86 درصد میزان همیشگی فقط محقق شده است، با توجه به آنکه تا پایان سال هم بعید است که باران در حد مطلوب به این حوزه ببارد. معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست به کاهش ارتفاع دریاچه اورمیه از سطح آبهای آزاد اشاره کرد و ادامه داد: آخرین تراز اکولوژیک این دریاچه 95/1270 متر برآورد شده در حالی که پارسال 25/1271 متر بود، یعنی 35 سانتی‌متر کاهش ارتفاع محسوس است. علاوه بر این، اکنون 70 درصد مساحت دریاچه اورمیه خشک شده است.
سونامی نمک
شاعری در پاسخ به این پرسش که آیا وقوع سونامی نمک با این شرایط محتمل است تاکید کرد: درست است که اگر اقدام عاجل برای نجات دریاچه اورمیه صورت نگیرد، ۸ میلیارد تن نمک انباشته شده در وسعت ۵۷۰ هزار هکتار آن به تدریج به ریزگرد نمکی تبدیل می‌شود، اما در کوتاه مدت، وقوع سونامی نمک بعید به نظر می‌رسد. به گفته او ریزگردهای نمکی در صورت فعال شدن استان‌های آزربایجان غربی، آزرببایجان شرقی و اردبیل را در بر می‌گیرد و ساکنان این مناطق خسارات چشمگیری در حوزه سلامت و اقتصاد خواهند دید.
این مقام مسئول در پاسخ به این پرسش که سازمان متبوعش چه تکالیفی در احیای دریاچه اورمیه بر عهده داشت و آیا به آنها عمل کرد توضیح داد: ما مراتب را از طریق استانداری، شورای عالی آب و وزارت نیرو پیگیری کرده‌ایم که این نهادها پس از تامین آب شرب مردم، اولویت را به تامین حقابه مورد نیاز دریاچه اورمیه اختصاص دهند که وزارت نیرو در این زمینه قول مساعد داده، اما به ۷۰ درصد تکالیفش عمل کرده است.او ادامه داد: سازمان حفاظت محیط زیست تکالیف نظارتی بر عهده دارد، اما قدرت اجرایی لازم برای جلوگیری از اقدام‌های نسنجیده برخی وزارتخانه‌ها مانند نیرو و جهاد کشاورزی را ندارد که اگر این قدرت را داشت، اکنون وضع دریاچه اورمیه این‌گونه نبود.
شاعری در پاسخ به پرسشی درباره راهکارهای اصلی نجات دریاچه اورمیه اظهار داشت: مهمترین اقدام تامین حقابه 1/3 میلیارد مترمکعبی توسط وزارت نیرو است که امسال 8/1 میلیارد مترمکعب آن تامین شده است؛ راهکار دیگر هم انتقال آب رودخانه‌های مرزی به دریاچه، فقط تا دو سال آینده است، زیرا براساس برآوردها، پس از این مدت و با توجه به احتمال زیاد خشکی دریاچه اورمیه سه سال بعد، رسیدن آب رودخانه‌ها، نوشدارو پس از مرگ سهراب خواهد بود.
به گفته قائم مقام سازمان حفاظت محیط زیست بارورسازی ابرها و افزایش بارندگی به کمک فناوری‌های نوظهور می‌تواند ۳۰ درصد در افزایش بارش‌ها موثر باشد و در عین حال برای نجات دریاچه اورمیه می‌توان از روش‌های بهره‌وری آب در فعالیت‌های کشاورزی و صنایع آب‌بر سود جست.
شاعری همچنین تاکید کرد: بدین منظور، باید به صورت جدی از مطالعه و ساخت سدهای جدید توسط وزارت نیرو جلوگیری کرد. علاوه بر این، با تغییر کاربری عرصه‌های منابع طبیعی دارای پوشش گیاهی به کاربری کشاورزی‌هایی که آب زیاد نیاز دارد به شدت مقابله کرد که در کنار این‌ها، صادر نکردن پروانه چرای جدید هم ضروری می‌نماید. معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست در پاسخ به این پرسش که اگر دریاچه اورمیه با آب کافی احیا نشود، چه اقدامی باید انجام داد تاکید کرد: باید عملیات بیابان زدایی را با استفاده از روش‌های بیولوژیک مانند کاشت گونه‌های گیاهی مقاوم به شوری در کانون‌های مستعد تولید ریزگرد پیگیری کرد.
شاعری در ادامه این گفتگو پیشنهاد کرد: با تمامی اقدام‌های سازمان حفاظت محیط زیست، گاهی ساز وکارهای لازم برای جلوگیری از تخلفات، نواقصی دارد که در این زمینه، تشکیل دادگاه ویژه تخلفات زیست محیطی مطلوب به نظر می‌رسد، زیرا ما خواهیم توانست براساس گزارش‌ها، به محض وقوع تخلفات دستگاه‌های دولتی، بخش خصوصی و مردم از طریق دادگاه پیگیری کنیم و نگذاریم بحران‌های دیگری در عرصه طبیعت واقع شوند. او تاکیدکرد: تمامی طرح‌های عمرانی و توسعه هم باید ارزیابی زیست محیطی شود و پس از تحلیل هزینه فایده به اجرا درآید تا علاوه بر بهبود اشتغال و آبادانی، با محیط زیست سازگار باشد و متناسب با آستانه تحمل آن تعریف شود، که جز این، بحران‌هایی مانند بحران دریاچه اورمیه دور از انتظار نیست.
برنامه هائی به مانند بهره وری کشاورزی برنامه های طولانی مدت اند برای درمان زخم های دریاچه اورمیه اعمال زودبازده به مانند آب رسانی سریع مورد نیاز هست نه فرهنگ سازی چن دساله برای بهره وری کشاورزی.
در حالی که آقای شاعری از توقف پروژه های سدسازی در حوز هدریاچه اورمیه خبر می دهند همین دیروز مدیای دولتی از ساخت 10 سد مخزنی و مطالعه 4 سد مخزنی دیگر در حوزه آبی دریاچه اورمیه خبر داد.
بیابان زادئی نیز جزء پروژه های میان مدت-طولانی مدت هست و دردی از خشک شدن دریاچه اورمیه دوا نمی کند، چون دریاچه اورمیه به گفته همین مسئول دولتی تنها 3 سال زمان دارد.
دریاچه اورمیه 25 میلیارد مترمکعب آب از دست داده و پروژهای خیالی به مانند بارورسازی ابرها، ترویج فرهنگ بهره وری کشاورزی و ... تنها برای وقت تلف کردن مسئولین دولتی می باشد. به نظر مسئولین دولت ایران تمایلی به حفظ و احیای دریاچه اورمیه ندارند چون تا به اکنون کوچکترین قدمی در راه احیای دریاچه اورمیه برداشته نشده است، علارغم خشکانیده شدن دریاچه اورمیه مسئولین در حال پیگیری برگزاری فستیوال نمک در سوال دریاچه اورمیه اند.
منبع خبر:
http://tinyurl.com/cajoxmq
