۱۳۹۱/۰۴/۰۹

State of the World's Minorities and Indigenous Peoples 2012 - Case study: Between a lake and a river: government neglect in Iran


Azerbaijanian Turkish, Lake Urmia
Azerbaijanian Turkish in Iran have joined together to protest against dam construction on Lake Urmia's tributaries that is destroying the region's ecological and economic resources.
Lake Urmia, a UNESCO Biosphere Reserve, is situated between the East and West Azerbaijan provinces and is one of the largest salt lakes in the world. But over the past 15 years it has shrunk by 60 per cent due to the construction of 36 dams on the lake's tributaries, prolonged drought, and the construction of a major highway bisecting the lake to connect the cities of Urmia and Tabriz. The region now faces a growing ecological disaster, with serious negative consequences on Azerbaijanian Turkish communities whose livelihoods depend upon the lake.
In April 2011, Azerbaijanian Turkish gathered to protest in Urmia and Tabriz, calling on the government to save the lake. According to Amnesty International, 70 people were arrested in Tabriz and 20 in Urmia for protesting illegally. During the summer, Azerbaijanian Turkish activists escalated their protests after the Iranian government dropped plans aimed at reviving the lake. On 24 August, 30 Azerbaijanian Turkish were arrested at a private gathering, and on 27 August, thousands of protesters in Urmia clashed with riot police, resulting in 300 arrests, according to HRW. Police shot tear gas at protesters and beat them with batons. At another environmental rally in early September, security forces resorted yet again to violence and arrested 60 people.
As the lake recedes, its salt content is gradually dispersed into the local environment, causing increased soil salinity in surrounding farmland. Experts estimate that if the lake dries up completely, the surrounding cities will be covered by layers of salt, eventually displacing up to 1.3 million people. The lake also plays an important role regulating regional weather systems, and its disappearance will lead to damaging shifts to seasonal weather patterns.
Thousands of Azerbaijanian Turkish in the cities of Tabriz and Urmia depend on the lake for their livelihoods, especially for ecotourism, irrigation and salt production. The shrinking of the lake has already affected tourism and regional investment has dropped significantly. Proposals made by the Iranian government to save the lake have been dismissed by activists and experts as short-term measures. For example, rather than launching a cloud-seeding programme to increase rainfall and supply the lake with remote sources of water as the government proposes, activists argue that releasing the water held behind dams would be far more effective in the long run. But for years, the Iranian government has chosen to ignore the problem and shirk responsibility, instead blaming global warming.
source

Causeway Separating Lake Urmia into Two Halves, Iran

The northern half of Lake Urmia, in Iran, appears greenish, while the southern half is rusty red in color. The lake is divided into northern and southern parts separated by a causeway, in which a 1500m gap provides little exchange of water between the two parts. The causeway is visible in this image, near the center of the lake. Due to drought and increased demands for agricultural water in the lake’s basin, the salinity of the lake has risen to more than 300 g/L during recent years, and large areas of the lake bed have been desiccated. These dessicated areas appear as white salt flats.
Source of picture 
Lake Urmia (farsi: دریاچه ارومیه‎, Daryache-ye Orumiye, Turkish:is a salt lake in northwestern Iran, near Iran's border with Turkey. The lake is between the Iranian provinces of East Azerbaijan and West Azerbaijan, west of the southern portion of the similarly shaped Caspian Sea. It is the largest lake in the Middle East, and the third largest salt water lake on earth, with a surface area of approximately 5,200 km² (2,000 mile²), 140 km (87 mi) length, 55 km (34 mi) width, and 16 m (52 ft) depth. Lake Urmia is protected as a "National Park" by the Iranian Department of Environment.

۱۳۹۱/۰۴/۰۸

تشدید بحران دریاچه اورمیه / کاهش 16 سانتی‌متر آب دریاچه اورمیه در خرداد ماه

مدیر مطالعات منابع آب شرکت آب منطقه‌ای آزربایجان‌غربی گفت: با آغاز فصل کشاورزی، خردادماه امسال آب دریاچه اورمیه 16 سانتی‌متر دیگر کاهش‌ یافت.
 مهرنگ دوستی‌رضایی امروز در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در شهر اورمیه با اشاره به آخرین وضعیت دریاچه اورمیه، اظهار داشت: با توجه به اینکه جمعیت زیادی در اطراف دریاچه اورمیه ساکن هستند و با توجه به اینکه فصل کشاورزی در این حوزه آغاز شده است، برداشت‌ها از آب‌های زیرزمینی اطراف دریاچه اورمیه نیز بیشتر شده است.
وی با اشاره به کاهش بارندگی‌ها در استان‌های اطراف دریاچه اورمیه، اعلام کرد: خرداد امسال با آغاز فصل کشاورزی شاهد کاهش 16 سانتی‌متری آب دریاچه اورمیه بودیم.
دوستی‌رضایی با بیان اینکه آزربایجان‌غربی از نظر حوزه‌های آبریز به حوزه‌های ارس، زاب و دریاچه اورمیه تقسیم می‌شود، تصریح کرد: در این میان دریاچه اورمیه حوزه آبریز مشترک بین سه استان آزربایجان‌شرقی، آزربایجان‌غربی و استان کردستان است.
وی با بیان اینکه 47 درصد وسعت حوزه آبریز دریاچه اورمیه در آزربایجان‌غربی قرار دارد، افزود: دریاچه اورمیه بیشترین وسعت حوزه آبریز خود را در استان آزربایجان‌غربی دارد.
مدیر مطالعات منابع آب شرکت آب منطقه‌ای آزربایجان‌غربی با اشاره به وجود هشت دشت ممنوع در استان، خاطرنشان کرد: توسعه برداشت آب از این مناطق ممنوع است.
دوستی‌رضایی با بیان اینکه در این زمینه 22 منطقه مطالعاتی داریم، گفت: 65 درصد حوزه آبریز استان را دریاچه اورمیه به خود اختصاص داده است.
وی با اشاره به حجم دریاچه اورمیه در تراز نرمال، اظهار داشت: حجم دریاچه اورمیه در تراز نرمال 32 میلیارد مترمکعب است که این میزان در سال‌های اخیر کاهش فراوانی داشته است.
دوستی‌رضایی جمعیت ساکن در اطراف دریاچه اورمیه را شش میلیون نفر اعلام کرد و افزود: 49 درصد از ساکنان حوزه دریاچه اورمیه در آزربایجان‌شرقی، 47 درصد در آزربایجان‌غربی و سه تا چهار درصد در کردستان ساکن هستند

۱۳۹۱/۰۴/۰۷

Urmiye Gölü Faciası …


URMU GÖLÜ FACİASI IŞIĞINDA SÖMÜRGECİLİĞİNİN BÖLGEMİZDE YANSIMALARINA KISA BİR BAKIŞ…
Kendisini gelişmiş toplumlar olarak adlandıran, medeniyetlerini evrensel hukuk çerçevesinde ortaya koydukları ilan eden Devletler, Roma İmparatorluğundan bu yana üzerinde yaşadığımız coğrafya ile ilgili tasarruflarda bulunmayı hep kendilerine birinci görev kabul etmişler ve bu uğurda yüzyıllarca mücadele ederek milyonlarca insanın kanının dökülmesine sebep olmuşlardır.
Sanayi devrimi sömürü düzeni içerisinde bir milat olmuş, ortaya çıkan enerji talebini karşılamak için Batı daha da hırçınlaşarak insanlığı ayaklar altına alacak uygulamalara imza atmıştır.
Roma İmparatorluğunda sömürünün en büyük aracı “ insan ticareti “ iken bugüne geldiğimizde , Batılı güçlerin sömürmek için yola çıktıkları en önemli meta, “ petrol “ olmuştur.
Petrolün hikayesi Sümerlere kadar uzanmaktadır. Petrol bugün yeryüzünde gelişmiş ülkelerin enerji gereksinimlerinin başlıca çözüm kaynağıdır.
Son 200 yıldır Dünya Sistemi içerisindeki hemen hemen tüm kavgaların sebebi olan “ Petrol “  ün yeryüzündeki bilinen en büyük yataklarının yer aldığı Ortadoğu Bölgesinde yer alan Dünyanın 3. büyük kanıtlanmış petrol yataklarına sahip olan İran , kendi sistemi içerisinde bu varlığını korumak için devamlı bir şekilde komşu ülkelere rejimini aşılamaya çalışmaktadır.
İran hakkında böyle kısa bir girişle, İran İslam Devriminin, İran topraklarında yaşayan Azerbaycan Türk’lerinin yaşadığı alanların coğrafi koşullarını kullanarak İran İslam devriminin sürekliliğini sağlamak ve rejimin kendisine tehdit olarak algıladığı Türk unsurunu parantez içerisinde “adam etme “ “ yola getirme “ politikasının en belirgin örneklerinden biri olan Urmu Gölü Havzasında uyguladığı su politikasının ne olduğu , sonuçları ve komşu ülkelerdeki yansımalarını ele alacağız.
Öncelikle Urmu gölü hakkında genel bir bilgilendirme yapalım.
Urmiye Gölü (Farsça: دریاچه ارومیه), İran‘ın kuzeybatısında, Batı Azerbaycan Eyaleti ile Doğu Azerbaycan Eyaleti arasında bulunan tuz gölü.
37°00′ to 38°12′N; kuzey paralelleri ve 44°40′ to 45°50′E doğu boylamları arasında yer almaktadır.
İran’ın en büyük gölüdür ki aynı zamanda Dünya’nın en büyük ikinci tuz gölüdür. Göl 5,200 km² yüzölçümüne sahip olup en derin yeri yaklaşık 16 metredir. Tebriz şehri gölün kıyısındaki en büyük yerleşim yeri iken Urmiye şehri İran’ ın 10. Büyük şehridir.
51.876 Km2 lik alanda topladığı su ile İran’ ın toplam yüzey suyunun % 7 ‘ sine sahiptir.
Deniz seviyesinden 1274 metre ortalama yüksekliğe sahip Urmu gölü kapalı havza özelliği teşkil eden bir göldür.
İran Yönetiminin yanlış su politikaları sonucu Urmu Gölü kuruma ile karşı karşıya kalmış , bölgede yaşayan halk bu politikaları ne zaman protesto etse güvenlik kuvvetleri halka karşı çok sert tepkiler göstermiş bunun sonucunda bölgede 1940’lardan bu yana kültürel hakları için mücadele eden  Güney Azerbaycan Davası savunucuları çalışmalarını uluslar arası boyuta taşıyarak gerçeklerin Dünya gündeminde yer alması için mücadelelerini hızlandırmışlardır.
Güney Azerbaycan Davasının önündeki en büyük engel aslında zihinlerimizde oluşturulan “ Güney Azerbaycan Davası Abd ve onunla bölgede işbirliği yapan yerel unsurların bu davayı desteklediği ve İran’ ın bölünmesi için İran’ ın içişlerine müdahale ederek , İran Yönetimine muhalif grupların kışkırtılması “ düşüncesidir.
Birçok zaman Güney Azerbaycan Davasının savunucuları bu fikrin yanlış olduğunu, Davalarının, İran’ da yaşayan Türk’lerin haklarının teslim edilmesi olduğunu defalarca birinci ağızdan ve toplumsal olaylarda Türk Topluluklarının sloganlaştırarak dile getirmesi ile yalanmış ve “ bu davanın İran Türk’ ünün namusu “ olduğunun altı çizilmiştir.
Bizlerde İran Türk’leri gibi düşünmekteyiz.
Geçmişten günümüze küresel güçler hiçbir zaman hiçbir yerde Türk’lere destek vermemişlerdir. Küresel Güçlerin Güney Azerbaycan Davasına destek verdiği söylemi derinlemesine düşünüldüğünde ne kadar saçma bir söylem olduğu ortaya çıkmaktadır. Küresel Güçler “ Türk’ün kendi millet bilincine ulaşmasını sağlayacak hiçbir olaya ve davaya geçmişte destek vermediler ve gelecekte de destek vermeyeceklerdir. “  Küresel Güçlerin sömürü düzeninin en büyük düşmanı sosyolojik olarak Ben’lik algısı üst düzey olan, Ruhlarında Bağımsızlık düşüncesi en üst seviyede belirgin olan Türk’lere destek vermesi Dünya siyasi hayatının geçmişi ile düşünce olarak zıtlık göstermektedir. Geçmiş zamanlarda Türk’ler sömürünün önündeki en büyük “engel Irk “ olarak bölgede sömürenlerin karşısında ağırlığını hissettirmiştir. Bunun en belirgin örneği Türkiye Türk’lerinin Gazi Mustafa Kemal Atatürk önderliğinde 20. Yy. başında emperyalistlere karşı başarılı bir  Bağımsızlık Mücadelesi vermesi gösterebilir.
Güney Azerbaycan ‘da yaşanan Urmu Gölü Faciasının incelenmesi, bu facianın Sosyal , ekonomik, siyasal ve kültürel yansımalarının ortaya koyduğu gerçekler ışığında İran Türk’lerin içinde bulunduğu duruma ışık tutmaya çalışacağız.
Türkiye Türkçe’sindeki adı Urmiye olan Urmu gölü İran Yönetimi için neden bu kadar önem arz etmektedir ?
Bu sorunun en belirgin cevabı , Gölün çevresindeki nüfus yapısında yatmaktadır.
Gölün çevresinde yaşayan insanlar Azerbaycan Türk’üdür.
Urmiye Gölü’nün kıyısında kurulmuş olan Urmiye şehri, İran’da Tebriz’den sonra Azerbaycan Türklerinin en yoğun olarak yaşadığı şehir olmanın yanında İran’ın 10. büyük şehridir. Urmiye şehrinde ve çevresinde yaşayan nüfusun yüzde 90’ı Türk’tür.
Gölün kuruması ile etkilenecek insan sayısı yaklaşık 14 Milyondur. İran parlamentosu Urmu Gölünün kurumasının önüne geçmek için ortaya koyulan çalışmalara geçit vermemektedir. Göle su aktarılması için yapılan çalışmalara izin vermeyerek aslında gölün kurumasını istediğini ironik olarak ifade etmektedirler.
İran yönetimi gölün kurumaması için projeler geliştirmiş bunları onaylamış fakat bir türlü hayata geçirmemiştir. Bu projeleri hayata geçirmediği gibi Urmu gölünü besleyen ana damar görevi gören akarsuların üzerine 36 adet baraj, su bentleri inşa etmiş ve planlaması yapılan benzer yapıların projeleri devam etmektedir.
İran Yönetimi, Uluslar arası onaylanmış anlaşmaları hiçe sayarak kendi ideolojik çıkarları için coğrafi koşulları değiştirerek insanlar üzerinde etkili asimilasyon politikası uygulamayı kendisine model olarak seçmiştir.
Urmu gölü kuruduğu zaman havzasında oluşacak ekolojik faciadan sadece gölün çevresindeki insanlar etkilenmeyecek yakın komşu ülkelerde, ki Türkiye bunların içerisinde, tarım havzaları da etkilenecektir.
Geçmiş Yıllardan bugüne Urmu Gölü Su Seviyesi ( Şekil 1 ) 
Urmu gölü bugün itibari eldeki verilere göre 1976 yılından bu güne kadar yüzde 60 oranında küçülmüştür yani büyük bir kuruma söz konusudur. Bu ekolojik bir facianın yanı sıra sosyo ekonomik açından bölge ve yakın komşuları için bu felaket demektir. Nedeni ise kurumanın sonucunda oluşan tuz çölündeki tuz kristalleri rüzgar vasıtası ile tarım arazilerine meralara taşınacak ve bitki türleri değişecektir. Tarım ve Tarıma bağlı sektörlerde çalışan İnsanlar göç etmek zorunda kalacaklardır. Aslında İran rejiminin de istediği budur. İnsanlar doğal yollardan göç etsinler , çünkü Farisilere göre bu insanlar ( Türkler ) Soydaşlarına yakın oturduğu müddetçe Rejimin sürekliliği devamlı bir şekilde tehdit altındadır.
İran’ın Zanjan Üniversitesi’nden Muhsin Ahadnejad Reveshty ve Japonya’nın Chiba Üniversitesi’nden Yoshihisa Maruyama’nın ortaklaşa yaptıkları araştırmada 1976-2008 yılları arasında Urmiye Gölü’nde meydana gelen seviye değişikliklerini incelediklerinde yakın bir gelecekte ürkütücü bir durumla karşı karşıya kalınacağını bilimsel verilerle ortaya koymuşlardır. Uzaktan algılama metodlarıyla uydu verilerinin incelenmesi sonucunda 1999-2009 yılları arasında Urmiye Gölü’nün alanı 5277 km2 azalmış, su seviyesinde 5 metreye varan seviye düşmesi yaşanmıştır. Bu eğilim devam ederse 2019 yılında göl alanı yaklaşık 2000 km2 azaltılmış olacaktır.
2011 yılında elde edilen görüntülerde de, Urmiye Gölü’nün 1/3 oranında daraldığı görülmektedir.
Güney Azerbaycan Millî Hareketi’ni, Güney Azerbaycan’da yaşanan sosyal, kültürel, ekonomik, siyasal ve çevresel süreç doğurmuştur.
Urmiye Gölü ve çevresinde yaşananlar, Güney Azerbaycan Millî Hareketi’nin doğal yaşam konusunda da hassaslaşmasına yol açmıştır.
İran dışında, şimdiye kadar, Almanya’nın Yeşiller Partisi, İran hükümeti tarafından yanlış politikalar ve kötü yönetim sonucu gölün kuruması ile ilgili olarak barışçıl çevre gösterisi yapan insanlara kötü davranışı kınayan bir bildiri yayınladı.
Urmiye Gölünün kurutulması çalışmaların karşısında olmak her Dünya Vatandaşı için bir görev iken Türk Milliyetçileri için ise bu bir zorunluluktur.
Dünyanın hangi coğrafyasında yaşarsa yaşasın bir tek Türk’ ün sorunu Dünya üzerinde yaşayan Bütün Türk’lerin Sorunu olmadıkça Turan’ a erişmek ve yolunda yürümek sadece hayaldir.
Saygılarımla
Gültekin PARLAK.
Kaynakça        :
http://petrol.nedir.com/
http://www.energyworld.com.tr/root.vol?title=dunya-petadrol-readzeradvi-toplam-13-triladyon-vaadril&exec=page&nid=336260
http://www.opec.org/opec_web/en/data_graphs/330.htm
http://www.opec.org/opec_web/en/about_us/163.htm
http://irananaliz.wordpress.com/2012/04/22/irandan-sii-partilere-talimat-maliki-yerinde-kalacak/
http://www.guardian.co.uk/commentisfree/2011/sep/08/battle-save-iran-lake-orumieh
http://www.unesco.org/mabdb/br/brdir/directory/biores.asp?code=IRA+07&mode=all
http://en.wikipedia.org/wiki/Lake_Urmia
http://en.wikipedia.org/wiki/Urmia
http://www.mehrnews.com/fa/NewsDetail.aspx?NewsID=1234990
http://lake-urmia.blogspot.com/2012/03/urmiye-golu-kurursa-turklugun-ak.html
http://urmiana.com/Urmianae1.pdf
İlk yayın : http://xn--trkiyegndemi-dlbg.com/yazar/urmu-golu-faciasi-ozelinde-somurgeciliginin-bolgemizde-yansimalarina-kisa-bir-bakis-117.html

۱۳۹۱/۰۴/۰۶

وضعیت دریاچه اورمیه همچنان بحرانی می باشد / کمبود 20 میلیارد مترمکعب آب

آزربایجان جنوبی، اورمیه: یک هفته از گرم ترین فصل سال می گذرد و دریاچه اورمیه (Lake Urmia) به روزهای کابوس تبخیر و خشک شدن به دلیل گرمای بیش از حد هوا نزدیک ترمی شود، روزهای بحرانی دریاچه اورمیه وارد دومین دهه خود شده است.
به گزارش خبرنگار مهر، افزایش دمای هوا و نزدیک شدن آغاز فصل تابستان امسال نیز آغاز کابوسی دوباره برای دومین دریاچه شور جهان است بطوریکه از هم اکنون مانند دو سال گذشته با کاهش سطح آب، افزایش میزان غلظت نمک و برخی عوامل زیست محیطی رنگ دریاچه اورمیه سرخ شده است.
ازسال آبی 75 – 74 تاکنون رقوم ارتفاعی سطح تراز آب دریاچه اورمیه سیر نزولی پیدا کرده و در طول سالهای اخیر آب دریاچه اورمیه بالاتر از شش متر کاهش داشته است که نیاز به یک عزم ملی و منطقه‌ای برای نجات این اکوسیستم با ارزش و بحران زده است.
بنا بر تحقیقات انجام شده از 12 سال پیش تا کنون نمودار تراز آب پارک ملی دریاچه اورمیه رو به پایین است و مطالعات مدیریت زیست بوم حوضه آبریز دریاچه اورمیه که با همکاری بانک جهانی به اتمام رسیده، نشان می‌دهد دریاچه اورمیه به عنوان دومین دریاچه شور جهان تا کمتر از 20 سال آینده با بحران شدیدی مواجه خواهد شد.
پارک ملی دریاچه اورمیه با ویژگی های خاص خود بعد از دریاچه شور بحر المیت در دنیا به عنوان دومین دریاچه شور و بزرگ در جهان به شمار می رود، این دریاچه به عنوان بزرگترین تالاب دایمی با دارا بودن 102 جزیره بزرگ و کوچک در استان قابلیت های زیادی را در دل خود جای داده است.
مساحت دریاچه اورمیه بیش از 570هزار هکتار است. با به خطر افتادن وضعیت این دریاچه علاوه بر تهدیدات زیست محیطی استان، حیات گونه های با ارزش و نادر کشور از جمله گوزن زرد و... نیز به خطر خواهد افتاد.
دریاچه اورمیه با کمبود 20 میلیارد متر مکعب آب مواجه است
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای آزربایجان غربی گفت: دریاچه اورمیه (Urmiye Gölü) از نظر اکولوژیکی با کمبود 20 میلیارد متر مکعبی آب مواجه است.
نقی کریمی ظهر سه شنبه در همایش بخشداران آزربایجان غربی که به منظور تعیین تکلیف چاه‌های غیرمجاز استان برگزار شد، اظهار داشت: دریاچه ارومیه از نظر محیط زیست چهار متر و از نظر اکولوژیکی با 20 میلیارد مترمکعب کمبود آب مواجه است.
این درحالی است که هفته گذشته حسن عباس نژاد مدیر کل محیط زیست آزربایجان غربی، از کم شدن میزان شوری آب دریاچه اورمیه خبر داده بود.
به گفته وی امسال میزان آب ورودی به تالاب دریاچه اورمیه در حال حاضر به ۲ میلیارد متر مکعب رسیده که این امر موجب زیست دوباره آرتمیا البته در فصل بهار در این دریاچه شده است.
او گفت: "کاهش شوری دریاچه ارومیه از فوق اشباع به ۱۴۰ گرم در لیتر در سالجاری با افزایش ورودی آب امکان پذیر شده است."
شرایط بحرانی دریاچه اورمیه در حالی هر روز بیشتر از روز قبل رقم می خورد که بحث های قدیمی از جمله بارورسازی ابرها و انتقال آب از حوزه های دیگر از سوی برخی مسئولان مطرح می شود.
طرح پرسر و صدای انتقال آب از ارس نیز در دستور کار قرار دارد.
کریمی در این زمینه با اشاره به انتقال آب به دریاچه ارومیه از طریق سد ارس، گفت: در این راستا اقدامات اولیه انجام گرفته است و مسیر نهایی این انتقال مشخص و پروژه عملیاتی شده است.
وی ادامه داد: در این طرح یک میلیارد مترمکعب انتقال آب از حوزه ارس به دریاچه اورمیه (Urmiye Gölü) تعریف شد است.
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای آزربایجان غربی اعلام کرد: با اجرای این طرح پس از تامین حق‌آب دریاچه اورمیه شاهد حل مشکل کم‌آبی شهرهای ماکو، پلدشت، قره‌ضیاالدین و سه راهی ایواوغلی خوی خواهیم بود.
وی با اشاره به اعتبارات مورد نیاز در این زمینه گفت: یک‌ هزار و 400 میلیارد تومان نیاز اعتباری اجرای این طرح است.
امید می رود مسئولان به دور از بحث های سیاسی در این خصوص به فکر احیای این تالاب ارزشمند زیست محیطی باشند.

۱۳۹۱/۰۴/۰۵

Urmiye Gölünün Qurumaq Sorunu Araz Çayından Su Getirmekle Çözülmez


iran dövlətının Su Yönətimində nsorumlu Başxanı iranin Tuğralı(Rəsmi) medyasila verdiği Söyləşdə iran dövlətinin Urmiye Gölünü Qoruamq üçün iki plan yürütəcəyini xəbər vermişdir. radiofarda.com sitəsinin farsca bölümü Tehran yaşayan bir Çevre Uzmaniyila apardığın danışığın latin Türkcəsini aşağıdan oxuya bilərsiz:
bu iş imkansizdir və Yürüyəməz, əyər iran dövlətı Araz çayından Urmiye Gölünə su transfe edərsə kəsinlki Yazılmamış ekolojik yasalara Görə bir Başqa ekosistem darbə görərək Qurumaq zorudna olur. biz daha öncələ bu plani iranin öz içində yürütdük və sonucları bugün ortadadır, bir bölgəyə su gətirmək üçün bir başqa bölgəni qurutduq...
Araz Çayınan Su Həcmi bəllidir ancaq iran dövlətı bu çaydan daha çox Su transfe edərsə bu Araz çayının Su deviri bir birinə dəyərək Urmiye Gölündə olduğu kimin yanlız sorunu bir başqa yerə daşımış oluruq.
iran dövlətı Gərək Urmiye Gölünün durumunu bilimsəl çalışmalar və araştırmalarla araştırıb sorunun nədənini bulub sonra soruna çözüm önərə, ancaq bu durum indiki söyləmlərlə yürümür. bizim gərək yanlışlıqlarımızı qəbul etmə gücümüz ola və Ulusumuzua Urmiye Gölünün nədən bugünə qaldığını söyləyək, o zaman Sorunun çözməsini Umaq olur.
mənə Görə iran dövlətı sorunu nədən yaranmasini bilmədən sorunun özünü silmək istəyir ancaq bu yaxın sürəcə bəlkə yanıt verə uzun vadədə yeni və daha böyük sorunların qaynağı oalcaqdır.
Araz çayı bir Ortaq çaydır və iranin bəlli ölçüdə su transfer edə bilir, ötə yandan Araz suyunun böyük bölümü Ərdəbil şəhərinin Muğan bölgəsində olan əkinçilik alanlarına yönəlir. Zab haqqında da eynən geçərlidir, Zab çayı iranin Quzey Batıaında olan Gölməçələrın tək Yaşam alanıdır. əyər bu gölməçələrə Zabdan gəlnə su kəsilirsə bölgdə Fırtınalar əsəcəkdır.
Sizcə Urmiye Gölünün Quruamq nədəni nədir? Indiyə qədər bu haqqda bir bilimsəl çalışma varmi? 
Təməl sorun əkinçilik alanlarının bu illər içərisində iki qat artması və bu alanları suvarmaq üçün tikilən sayısızca səddləddır. əkinçilik alanları neçə il bundan öncə 320 tənəfkən (hektar) indi isə 680.000 tənəf olmuşdur. Bu əkinçilik alanların artması Urmiye Gölünə tökülən suların azalmasına nədən olub və minlərcə Yasa dışı Su Qoyusu Bölgədə tikilə, bu işin sonucunda Urmiye Gölü böyük darbə gördü və indiki durumu ortadadır.
Sayın Məsud məhəmmədi iran dövlətının bəzi sorumuları bölgədə əkinçilik alanların azaltmasını planlayıb və bəzi baqşa sorumlular isə Bulud Toxumlamasını önərirlər, sizcə bu işlərdə sorunu çözə bilərik?
Baxın Əkinçilik alanlarının azalması yaxşıdır ancaq bu qıssa, orta vəadəlı bir yöntəm dəyildir bəlkə uzun vadəli bur çözüm ola bilir, ötə yandan əyər bir əkinçi əkməyəcəksə bəs necə öz ekonomik durumunu sayğlayacaqdır? Dövlət bu işi qolaycasına çözəməz. 
Bulud toxumlamaq haqqında bu iş bilimsəl olaraq sonucu bəlli olduğu üçün keçərsizdir. Əyər Buludları toxumlamaqla Quraqlığın önünü kəsmək olsaydı dünayda bu qədər Quraq bölgə olamzdı. Öncələ dəfəlrəc əbu iş iranda oldu ancaq sonuc alamadıq və dahaca çevərə  darbə vurduq.   
Latin Türkcə çevirən: Umud Urmulu
Farsca qayanq: http://tinyurl.com/c3vfa52