تداوم سدسازی بر روی حوزه آبی دریاچه اورمیه

اومود اورمولو

بر اساس گفته‌های قربانعلی سعادت در جلسه بررسی مشکلات حوزه صنعت آب و برق آزربایجان غربی ردیف اعتباری انتقال آب از ارس به دریاچه اورمیه برای سال آینده حذف گردیده، در عین حال ایشان از در دست اجرا بودن ساخت 3 سد سیلوه، چپرآباد و کانی سیب در آزربایجان غربی خبر داده است.

حذف اعتبار پروژه انتقال آب آراز به دریاچه اورمیه در حالی صورت می پذیرد که دولت ایران طی چند سال گذشته تبلیغات وسیع عوام فریبانه‌ای را در مورد انتقال آب آراز به اورمیه جهت خواباندن و منحرف نمودن اعتراضات شهرهای ترک‌نشین انجام داده است. تبلیغات وسیع و بزرگنمائی طرح انتقال آب آراز به اورمیه بدون اینکه کارشناسان امر فواید و مضرات احتمالی این انتقال را بررسی نمایند صورت پذیرفته، بر اساس آمار و ارقام حجم آورد سالیانه ورودی به آراز در معمول ترین شرایط 8/4 میلیارد مترمکعب هست در صورتیکه حجم آب ورودی تماما نیز به ایران اختصاص داده شود در مقابل 20 میلیارد مترمکعب کمبود آب دریاچه اورمیه قطره‌ای همچون دریاست در حالیکه آراز مشاع مابین آزربایجان شمالی، ترکیه، ایران و ارمنستان می‌باشد و هر کشور بنا به قوانین بین‌المللی ملزم به برداشت مقدار آب مشخصی هست. در دیگر سو سوای مسئله اعتبار یاد شده حجم کانال‌کشی و مدت زمان لازم جهت انتقال آب رود آراز به دریاچه اورمیه حداقل در ایده‌آلترین شرایط 5 سال اعلام می گردد در حالیکه دریاچه اورمیه فورا به تامین آب نیاز دارد و بی‌تردید دریاچه نمی تواند 5 سال به فرض تحقق پروژه یاد شده دوام بیاورد. 

مسئله دیگر در صورت گسیل حق آبه ایران از رود آراز به دریاچه اورمیه حدود 80 هزار هکتار زمین کشاورزی قابل کشت در منطقه تماما بی‌آب خواهند ماند، البته توسعه کشاورزی در آزربایجان جنوبی در حالیکه جغرافیای ایران با کمبود شدید منابع آبی به سبب کشت سنتی و الگوی نادرست مصرف آب در بخش کشاورزی مواجه بوده و بازده اقتصادی کم از محصولات کاشته شده کشاورزی را نیز به مسائل یاد شده بیافزائیم مسئله دوچندان پیچیده‌تر خواهد شد. بخش کشاورزی ایران با اختصاص 92% منابع آبی ایران بزرگترین مصرف کننده آب می باشد در حالیکه آمارها حاکی از هدر رفتن دو سوم یا به به عبار دیگر 3/61 درصد کل برداشتهای آبی میباشد.              

قربانعلی سعادت در بخش دیگر سخنان خود از در دست اجرا بودن ساخت 3 سد سیوه، چپرآباد و کانی سیب در آزربایجان غربی خبر داده، وی هدف از تداوم سدسازی های یاد شده را جمع آوری آبهای سطحی اذعان نموده است. بنا به گفته‌های استاندار آزربایجان غربی سدهای نازلو، سیمینه و باراندوز نیز به ترتیب با پیشرفتهای فیزیکی 30، 37 و 3 درصدی مواجه می باشند. تداوم سدسازی بر روی حوزه آبی دریاچه اورمیه در حالی صورت می پذیرد که حمید چپ‌چیان وزیر نیرو ادامه سدسازیها را منوط به تصمیم ستاد به اصطلاح احیاء دریاچه اورمیه نموده در عین حال از احساس مسئولیت خود در قبال دریاچه اورمیه نیز سخن به میان آورده است. چیپ‌چیان خشکسالی کامل دریاچه اورمیه را موثر در زندگی مردم منطقه نامیده در عین حال نیز از اولیت دولت حسن روحانی در احیاء دریاچه اورمیه خبر داده است ولی وزیر نیرو به اقدامات عملی و یا احیانا پروژه‌ها و طرحهای احتمالی سالهای آینده در قبال احیاء دریاچه اورمیه سخنی به میان نیاورده است.

تداوم سدسازی بر روی حوزه آبی دریاچه اورمیه در حالی صورت می پذیرد که تنها 5% از مساحت آبی دریاچه اورمیه باقی مانده و در عین حال کارشناسان آب و محیط زیست 73 سد بزرگ و کوچک ساخته شده بر روی حوزه آبی دریاچه اورمیه را مهمترین و اصلیترین عامل خشکاندن دریاچه معرفی می کنند.

بخش جنوبی دریاچه اورمیه طی سال پیش رو تماما خشک خواهد شد

بالاخره رفته رفته زوایای دیگری از فاجعه زیست محیطی قرن که همانا خشک شدن دریاچه اورمیه می باشد روشنتر می گردد، بررسی های کارشناسی نشان می دهد که دریاچه اورمیه تا وقوع فاجعه فاصله ای ندارد. برآوردها حاکی از آن است که تا پایان تابستان سال آینده، بخش جنوبی دریاچه اورمیه به جز در محدوده پل میانگذر، به طور کامل خشک خواهد شد. همانطور که ناصر آق نیز در این گفتگو به عدم تاثیر و یا شاید بتوان تاثیر کم پل میانگذر دریاچه اورمیه در روند خشکانیدن دریاچه اورمیه اشاره می کند ولی متاسفانه از سیاست سدسازی دولت ایران در آزربایجان جنوبی سخنی به میان نمی آورد، مسئله دیگر قابل توجه در سخنان این کارشناس همانطور که بارها در وبلاگ اخبار دریاچه اورمیه ذکر گردیده عدم تاثیر انتقال آب آراز به دریاچه اورمیه می باشد که بیشتر به مانند دیگر طرح های دولت ایران بدون کارشناسی صورت پذیرفته است. 

بررسی های اخیر از میزان آب در نیمه جنوبی دریاچه اورمیه شدت بحران را پیش از پیش آشکار می کند. در حال حاضر حداکثر 250 میلیون مترمکعب آب در نیمه جنوبی دریاچه وجود دارد که کمی بیشتر از میزان آب در دریاچه پشت سد شهرچائی است. این میزان آب در پهنه ای به وسعت حدودا 240 کیلومتر مربع با عمق بسیار کم پخش شده، لذا با سرعت تبخیر می شود و با ادامه روند کنونی تا پایان تابستان 1393 بخش جنوبی دریاچه اورمیه بجز در محدوده بسیار کوچکی در زیر پل میانگذر به طور کامل خشک خواهد شد.

 ناصر آق، بنیانگذار پژوهشکده آرتمیا در گفت و گو با CHN با اعلام این خبر گفت: «این اتفاق چیزی فراتر از یک فاجعه و بسیار متفاوت تر از آمار و ارقامی که توسط برخی از رسانه ها یا سازمان ها اعلام می شود.»

او اضافه کرد: «فرصت های طلایی برای احیای دریاچه اورمیه با هزینه کمتر از بین رفته است اما هنوز هم روزنه های امید به طور کامل بسته نشده و اگر فرصت های باقیمانده را از دست ندهیم و واقع بینانه تر و علمی تر به قضیه نگاه بکنیم هنوز هم می توان دریاچه اورمیه را بصورت فاز بندی شده احیا کرد.»

او تاکید کرد که حل مشکل دریاچه اورمیه آنقدرها هم که مطرح می شود پیچیده و سخت نیست و قطعا می توان دریاچه اورمیه را نجات داد، اما به گفته آق، تنها محدوده ای که از خطر خشکی قریب الوقوع درامان خواهد ماند، محدوده زیر میانگذر است. او در پاسخ به این پرسش که این پل چه تاثیری بر خشکی دریاچه اورمیه داشته است، گفت: «میانگذر شهید کلانتری هیچ تاثیری بر خشک شدن دریاچه اورمیه ندارد. دریاچه اورمیه با مشکل کم آبی مواجه است نه با مشکل گردش آب. دوستانی که این موضوع را مطرح می کنند شاید متوجه نیستند که در حال حاضر حدود 90 درصد از محدوده دو طرف جاده میانگذر خشک شده است و دو طرف دریاچه اورمیه فقط در ناحیه زیر پل بخاطر عمق بیشتر به هم متصل هستند.»

به گفته او، بنابراین وجود یا عدم وجود میانگدر نمی تواند هیچ تاثیر منفی بر خشک شدن دریاچه اورمیه داشته باشد. گردش آب با هدف تعادل یونی و اکولوژیک دو طرف میانگذر زمانی مهم هست که طرفین جاده پر از آب باشد. اگر مشکل خشکسالی پیش نمی آمد و دریاچه اورمیه با ایجاد یک جاده در طول کل عرض دریاچه به دو نیم کامل تقسیم می شد آیا باز هم باعث خشک شدن دریاچه می شد؟ به هیچ وجه، ولی این عمل باعث شکل گیری دو اکوسیستم کاملا متفاوت می شد که می توانست از نظر اقتصادی حتی بنفع منطقه باشد.

او با اشاره به یک مثال تاریخی در این مورد گفت: «دریاچه بزرگ نمک در ایالت یوتای آمریکا مشابهت زیادی به دریاچه اورمیه دارد. بیش از 6 دهه از دو نیم شدن کامل این دریاچه توسط یک میانگذر برای عبور قطار می گذرد ولی آن دریاچه نه تنها خشک نشد بلکه با ایجاد دو اکوسیستم متفاوت با شوری بالا در شمال و با شوری پایینتر در جنوب به بزرگترین تالاب تولید آرتمیا در دنیا تبدیل شد بطوریکه آمریکا سالانه بیش از 2 هزار تن آرتمیا از آن دریاچه تولید و بیش از 70 درصد بازار جهانی به این محصول با ارزش را تامین می کند. بنده طرحی را 7 سال پیش برای دو نیم کردن کامل دریاچه اورمیه مطرح کرده بودم که درصورت اجرا می توانست از خشک شدن بخش جنوبی دریاچه اورمیه آنطور که امروز شاهد آن هستیم جلوگیری کند.»

اما موضوع انتقال آب از سایر حوزه ها به دریاچه اورمیه هنوز هم مطرح می شود. آق در پاسخ به این پرسش که این انتقال تا چه حد می تواند اجرایی و موثر باشد، گفت: «این مورد را معمولا کسانی مطرح می کنند که در منطقه مستقر نیستند و از کم و کیف مسائل، میزان آب های موجود در منطقه و از نحوه مدیریت این آب ها اطلاع کافی ندارند. درواقع ارائه دهندگان این طرح ها ساده ترین و پر هزینه ترین روش را برای تامین آب دریاچه اورمیه مطرح می کنند اینگونه طرحها چندین برابر سایر طرحها هزینه و زمان نیاز دارد و حتی درصورت موفقیت نوشداری پس از مرگ دریاچه خواهد بود.»

به گفته او، انتقال آب از ارس یا هر حوزه دیگر نه تنها اتلاف وقت و بودجه های کلان است بلکه نشان دهنده ناتوانی مسئولان در مدیریت بهینه آب های منطقه نیز هست. متاسفانه مسئولان به جای اینکه برای استفاده بهینه از آبهای موجود به روش های علمی برنامه ریزی کنند و با بالا بردن راندمان آبیاری کشاورزی، اصلاح الگوی کشت، مدیریت بهینه آب های سطحی و زیر زمینی، جلوگیری از هدر رفتن سالانه دو میلیارد مترمکعب آب در بخش کشاورزی و صرفه جویی در مصارف صنعتی و شهری مشکل را در حداقل زمان و با حداقل بودجه حل کنند، از طرح های انتقال آب از سایر حوزه ها دیگر با بودجه های نجومی حمایت می کنند که حتی درصورت موفقیت حداکثر معادل همانقدر آبی که امروزه در بخش کشاورزی هدر می رود به دریاچه انتقال خواهد داد (یعنی حدود دو میلیارد مترمکعب).

او تاکید کرد: «بنابراین برنامه انتقال آب از ارس یا دریای خزر آن هم در این شرایط سخت و در ابتدای فعالیت دولت آقای دکتر روحانی امری غیر منطقی و غیر ضروری است که باید از آن اجتناب شود. بهترین، عاقلانه ترین، علمی ترین و کم هزینه ترین روش برای تامین آب مورد نیاز دریاچه اورمیه مدیریت بهینه آبهای موجود در منطقه است.»

منبع:

http://tinyurl.com/podz5t6

انتقال آب آراز دردی از دریاچه اورمیه دوا نمی کند / انتقال آب آراز برای مصارف کشاورزی

هر روز که می گذرد کارشناسان متعددی از عدم فایده انتقال آب آراز به دریاچه اورمیه خبر می دهند، در جدیدترین این سلسله نظرها معاون محیط طبیعی سازمان میحط زیست از عدم تاثیر انتقال آب آراز به دریاچه اورمیه خبر داده است، البته آقای علی کیخا از علت خشک شدن دریاچه اورمیه سخنی به میان نیاورده ولی بسیاری از کارشناسان بی طرف محیط زیست مهمترین علت خشک شدن دریاچه اورمیه را سدسازی های دولت ایران در آزربایجان جنوبی معرفی می نمایند. نکته قابل تامل دیگر در صورت حتی تحقق انتقال آب آراز (ارس) به دریاچه اورمیه بنا به مصاحبه مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای آزربایجان‌شرقی با خبرگزاری دولتی مهر انتقال آب آراز نه برای احیاء دریاچه اورمیه بلکه برای توسعه کشاورزی در منطقه صورت می پذیرد.    

معاون محیط طبیعی سازمان محیط زیست با بیان اینکه اگر مسئولان خطر ریزگردهای نمکی را جدی گرفته باشند باید هرچه سریعتر فکری برای ساماندهی آبراهه ها و جاده میان گذر دریاچه اورمیه کنند گفت: تمام آبی که از آراز قرار است به اورمیه منتقل شود 270 میلیون متر مکعب است که دردی از این دریاچه دوا نمی کند.

احمد علی کیخا در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان این مطلب افزود: در سالهای اول انقلاب میزان تولید محصولات کشاورزی در حوزه دریاچه اورمیه 2.5 میلیون تن با نیاز آبی برابر 1.5 میلیارد متر مکعب در سال بود این درحالی است که در حال حاضر در این حوزه 10 میلیون تن محصول کشاورزی با تقاضای آبی معادل 5 میلیارد متر مکعب در سال تولید می شود.

به گفته وی، یعنی در واقع تقاضای آبی محصولات کشاورزی حوزه دریاچه اورمیه در 30 سال اخیر 3.5 میلیارد متر مکعب افزایش یافته و نیاز آبی دریاچه اورمیه برای جلوگیری از خشک شدن و در حقیقت حقابه مورد توافق با وزارت نیرو برای احیا این دریاچه سالانه معادل 3.1 میلیارد متر مکعب است.

کیخا اظهار داشت: این افزاش نیاز آبی محصولات کشاورزی دقیقاً از حقابه دریاچه اورمیه گرفته شده و در حالیکه مسئولان مدام از افزایش تولید محصولات کشاورزی دم می زنند هرگز از خود نپرسیده اند که این افزایش محصول به چه قیمتی به دست آمده است.

به اعتقاد معاون محیط طبیعی سازمان محیط زیست خشک شدن و نابودی دریاچه اورمیه تنها یکی از هزینه هایی است که افزایش غیر اصولی محصولات کشاورزی این حوزه به بار آورده و اگر تبعات ناشی از این خشک شدن مانند هجوم ریزگردهای نمکی به تمام استانهای همجوار آزربایجان و حتی دیگر استانها در دراز مدت و اثری که این ریزگردها بر سلامت مردم می گذارند در نظرگرفته شود خواهیم دید افزایش محصولات کشاورزی این حوزه نه تنها اتفاق خوبی نبوده که یکی از پر هزینه ترین دستاورد های کشور است.

وی تصریح کرد: اما در حال حاضر که تنها یک سوم از مساحت دریاچه اورمیه باقی مانده هنوز هم با اقداماتی می توان جلوی نابودی و خشک شدن کامل این دریاچه ارزشمند را گرفت که مهمترین و عملی ترین این راهکارها لایروبی مسیر ها و آبراهه های منتهی به مرکز دریاچه اورمیه است چرا که به دلیل اینکه این راه آبراهه ها را رسوب گرفته همان اندک آبی که گاهاً به سمت دریاچه اورمیه هدایت می شود هرگز به مرکز آن نمی رسد و اغلب تبخیر شده از بین می رود.

به اعتقاد کیخا، ساماندهی جاده ای که در وسط بستر این دریاچه احداث شده و مانع ارتباط آب در طرفین دریاچه اورمیه می شود یکی دیگر از راهکار های عملیاتی است که هر چه سریعتر باید نسبت به آن تصمیم گیری شود.

وی در پاسخ به اینکه منظور شما این است که برای نجات دریاچه اورمیه باید این جاده تخریب شود افزود: از نظر زیست محیطی هر گونه دستکاری در بستر تالاب ها و دریاچه ها از قبیل جاده و اسکله مضر است اما تصمیم گیری برای این جاده به عهده ما نیست و مسئولان باید با در نظر گرفتن جوانب مختلف و تبعاتی که خشک شدن دریاچه دارد به هر حال تصمیم درستی برای ساماندهی این وضعیت بگیرند.

معاون محیط طبیعی سازمان محیط زیست اظهار داشت: ازدیگر راهکارهای کم هزینه و عملیاتی کاهش سطح زیر کشت محصولات کشاورزی، افزایش راندمان ابیاری این محصولات و تغییر الگوی کشت در این حوزه است که اگر سرنوشت دریاچه اورمیه و مردم برای مسئولان مهم باشد و اگر خطر ریزگرد های نمکی را جدی گرفته باشند حتماً در دستور کار قرار خواهند داد.

کیخا در پاسخ به اینکه اما مدیرکل محیط زیست آزربایجان بارورسازی ابرها را سریعترین راهکار برای نجات دریاچه اورمیه عنوان کرده اظهار داشت: بارور کردن ابرها هم یک راه حل است اما بسیار پر هزینه.

وی در پاسخ به اینکه مسئولان و نمایندگان اورمیه معتقدند آب آراز هرگز به دریاچه اورمیه نمی رسد و آبی که از آراز به ارومیه منتقل می شود باز هم در بخش کشاورزی مصرف می شود گفت: به نظر من انتقال آب بین حوزه ای آخرین آلترناتیوی است که باید برای نجات دریاچه اورمیه در نظر گرفته شود زیرا ضمن اینکه بسیار زمان بر و پر هزینه است، مبداً را هم در دراز مدت با چالش مواجه می‌کند و تا عملیاتی شود دیگر چیزی از دریاچه باقی نمی ماند، گذشته از آن کل آبی که قرار است از آراز به اورمیه منتقل شود 270 میلیون متر مکعب است که حتی اگر تمام ان هم به دریاچه اورمیه برسد دردی از ان دوا نمی کند.

مدیر عامل شرکت آب منطقه ای آزربایجان شرقی در مصاحبه ای که با سایت دولتی مهر به کد خبری 2116871  داشته نیز از انتقال آب آراز برای مصارف کشاورزی خبر داده است. بر اساس گفته های ایشان آب رودخانه آراز مستقیم وارد دریاچه اورمیه نمی شود و بر خلاف تصور اكثر مردم انتقال آب آراز به شرق و شمال شرق دریاچه اورمیه به منظور ورود مستقیم آب شیرین به دریاچه اورمیه نیست بلکه  این آب برای مصارف کشاورزی و دیگر مصارف مورد استفاده قرار خواهد گرفت و مازاد مصرف کشاورزی و صنعتی به صورت مستقیم به دریاچه اورمیه منتقل می شود.

منبع خبر:

http://tinyurl.com/lua7ssc

انتقال آب رود آراز به اورمیه بی‌فایده است / پولهای بانک جهانی برای نجات دریاچه اورمیه کجا رفت؟

شخصی به نام "بهروز دهزاد" که کارشناس اکولوژی آب های داخلی معرفی گردیده در مصاحبه ای که با خبرگزاری دولتی ایسنا داشته مطالب جالبی را در مورد دریاچه اورمیه بیان نموده است. بنا به نظر ایشان طرح انتقال آب آراز به دریاچه اورمیه بدون کار کارشناسی بوده و سبب تخریب ابعاد وسیع تری از محیط زیست منطقه خواهد گردید و در عین حال وی از عدم پاسخ گوئی دولت ایران از وام های گرفته شده از ارگانهای زیست محیطی بین المللی و عواقب این وام های هنگفت نیز سخن رانده که سرانجام وامها هنوز هم بر هیچ کسی معلوم نیست.

آقای دهزاد برخلاف دیگر کارشناسان علت اصلی خشک شدن دریاچه اورمیه را نه سدسازی های بی رویه دولت ایران در آزربایجان جنوبی بلکه ساخت جاده شهید کلانتری معرفی نموده است، به نظر می رسد آقای دهزاد به این مسئله توجه نداشته اند که ساخت جاده شهید کلانتری سبب قطع جریان آب نگردیده بلکه سدسازی های دولت ایران بر روی شریانی های آبی ورودی به دریاچه اورمیه اند که سبب خشکی دریاچه شده است. ساخت جاده شهید کلانتری بدون تردید در خشک شدن دریاچه اورمیه موثر می باشد ولی بدون تردید عامل اصلی نیست و جز عوامل متفرقه ای می باشد. 

بهروز دهزاد طرح انتقال آب از رود آراز به دریاچه اورمیه را بی فایده دانسته و می گوید که این طرح عجولانه سبب تخریب منطقه خواهد گردید، چون آب آراز از بعد اکولوژیکی تفاوتهائی با دریاچه اورمیه دارد. در عین حال باید افزود که دولت ایران تنها به مقدار محدودی می تواند از آراز آب برداشت کند و حجم دبی آراز نیز حتی تماماً در اختیار دولت ایران قرار گیرد آب آراز نمی تواند دریاچه اورمیه را نجات دهد چون دریاچه اورمیه به بیش از 20 میلیارد مترمکعب آب احتیاج دارد.   

وی در قسمتی از مصاحبه می گوید: در اواخر دولت دهم پروژه‌ای با همکاری بانک جهانی برای نجات دریاچه اورمیه طراحی شد که حتی یک صفحه کاغذ هم از وضعیت اجرای آن ارائه نشده است و در آخر هم اصلا معلوم نشد وام‌های هنگفتی که از بانک جهانی گرفته شده و باید بازگردانده شود کجا رفت؟

مهمترین نکته در سخنان ایشان اذعان به بی تفاوتی کامل دولت ایران نسبت به مقوله دریاچه اورمیه می باشد، ایشان در جای جای مصاحبه از عدم بکارگیری مدیریت صحیح و کارشناسانه در مورد دریاچه اورمیه سخن گفته اند.   

منبع مصاحبه:

http://tinyurl.com/l529dbb

مدیرکل محیط زیست آزربایجان غربی: آب ارس را به بهانه نجات دریاچه اورمیه برای مصارف کشاورزان انتقال می‌دهند!

بالاخره مدیر کل محیط زیست آزربایجان غربی نیز لب به سخن گشوده و از پشت پرده سخنان مسئولین دولتی در قبال طرح های فانتزی همچون انتقال آب رود آراز به دریاچه اورمیه پرده برداشت. بنا به سخنان حسن عباس نژاد که با خبرنگار میحط زیست خبرگزاری دولتی دانشجویان ایرانی (ایسنا) داشته ابزار نموده هدف دولت ایران از طرح انتقال آب آراز به دریاچه اورمیه نه نجات دریاچه بلکه تامین آب برای مصارف کشاورزی می باشد. عباس نژاد در قسمتی از سخنانش به طور خفافه وار هم که شده مسئله سدسازی های دولت ایران بر روی دریاچه اورمیه و عدم تامین آب از سدها را نیز به پیش کشیده است. البته پیشتر نیز بنا به نظر بسیاری از تحلیلگران ترک هدف دولت ایران از مسئله انتقال آب آراز به دریاچه اورمیه بهره برداری سیاسی از مسئله برای ایجاد اختلاف مابین ترکان این و آن سوی آراز و در کنارش کاشت تخم نفاق و کینه مابین نماینده گان دولتی در شهرهای ترک نشین بیان گردیده، به طوریکه طی روزهای گذشته چندین بار نیز نماینده گان دولت ایران در شهرهای ترک نشین همدیگر را به باد توهین و عدم همراهی برای نجات دریاچه اورمیه معرفی نموده بودند.  

آقای حسن عباس نژاد به موارد جالبی در مصاحبه اشاره نموده که بخش های مهم آن در زیر بیان می شود:

اکنون تنها یک سوم از مساحت این دریاچه باقی مانده است و در صورت خشکی تمام دریاچه، نمکی که از سطح آن بلند می‌شود دیگر آزربایجان، کردستان، مشهد، تهران و ... را نمی‌شناسد و کل کشور را درگیر خواهد کرد. افرادی که به بهانه دریاچه اورمیه آب را برای کشاورزی، صنعت و یا حتی گردشگری انتقال می‌دهند از نتیجه کار خود آگاه نیستند چرا که خشک شدن دریاچه اورمیه دیگر زمین کشاورزی در منطقه باقی نخواهد گذاشت.

از 30 سال پیش، با افزایش زمین‌های کشاورزی، نابودی باغ‌ها و مراتع، استفاده از صنایع آب‌بر در محدوده دریاچه اورمیه و استفاده از کشت آبیاری غرق آبی به جای کشت قطره‌ای، مصرف آب منطقه افزایش پیدا کرده و با کاهش میزان آب، دمای هوای منطقه نیز بیشتر شده که در نتیجه این افزایش دما نیز آب دریاچه هر روز خشک‌تر شده است.

علاوه بر همه این موارد، هر جایی هم که از طریق باریکه‌ای به دریاچه آبرسانی می‌شد، با احداث سد بر روی آن حق بیولوژیکی رودخانه‌ها و حق‌آبه دریاچه نیز پرداخت نشد. برای پرداخت حق‌آبه سه میلیارد مترمکعبی دریاچه باید پیش از هر چیزی الگوی کشت کشاورزی منطقه تصحیح شود چرا که زمانی عده‌ای گمان کردند که چون آزربایجان غربی دومین استان پر آب کشور است می‌توانند تا هر چه قدر که دلشان خواست آب مصرف کنند. مدیرکل محیط زیست آزربایجان غربی با بیان اینکه کشاورزی در کشور ما به هیچ وجه اقتصادی نیست، افزود: به عنوان مثال برای تولید گوجه، هزینه آب آن بسیار بیشتر از گوجه‌ای است که به دست مصرف‌کننده می‌رسد، در صورتی که می‌توان با تغییر روش‌های آبیاری تا حد زیادی این هزینه را کاهش داد.

منبع خبر: 

http://tinyurl.com/kvfrmto

اعتبار احیای دریاچه اورمیه جای دیگری هزینه می‌شود، باید تمامی سدها را برچید

بی کفایتی دولت ایران در احیاء دریاچه اورمیه بالاخره صدای نمایندگانش را نیز درآورد، علارغم شروع پروسه خشک شدن دریاچه اورمیه از 15 سال پیش و خطراتی که کارشناسان بی طرف منطقه ای و جهانی در مورد نتایج خشک شدن دریاچه اورمیه ابراز کرده اند دولت ایران هنوز کوچکترین قدمی در راه احیاء دریاچه اورمیه برنداشته است. هنوز علارغم گذشت 15 سال سال هیچ کارگره علمی بی طرفی علت خشک شدن دریاچه اورمیه را مشخص نکرده و روزی نیست که علت خشک شدن این دریاچه بی صدا بر گردن این و آن علت انداخته نشود دریغ از اینکه بنا به منابع علمی بی طرف سدسازی بی حساب و کتاب دولت ایران مهمترین عامل خشک کردن دریاچه اورمیه بوده است. طبیعتاً سیستم بسته ایران اجازه برگزاری اعتراضات محیط زیستی را نمی دهد وگرنه یکی از مهمترین دغدغه های اصلی جامعه ترک مسئله دریاچه اورمیه می باشد، چون با خشک شدن دریاچه اورمیه آزربایجان جنوبی معنا و مفهومی نخواهد داشت. مسئله دیگر تبعیض مابین مرکز و حومه هست، در حالیکه بنابه آمار غیرقابل اعتماد دولتی اکنون 75% دریاچه اورمیه خشک شده دولت ایران با تحمیل میلیون تومان بودجه ملی دریاچه ی مصنوعی چیتگر را در تهران بهره برداری نموده است. 

روزنامه سراسری بهار طی گزارش به وضعیت دریاچه اورمیه این نگین آزربایجان پرداخته که در زیر می توانید مطالعه کنید، نویسنده در مقاله بجای اینکه به علت اصلی خشک شدن و عدم احیای دریاچه اورمیه از سوی دولت ایران بپردازد سعی در تفرقه افکنی مابین شهرهای ترک نشین تبریز و اورمیه دارد، گوئی نمایندگان آزربایجان شرقی مسئول خشک کردن و یا احیاء دریاچه اورمیه اند و تاکنون آنها اجازه احیاء دریاچه اورمیه را نداده اند.البته این شیوه از سوی دولت ایران نسبت به آزربایجان شمالی نیز بکار برده شده و دولت ایران سعی در بوجود آوردن اختلاف میان ترکان آزربایجان شمالی و آزربایجان جنوبی به سبب بهره برداری از رودخانه آراز را داشت، در حالیکه حجم کل آب آراز نیز در صورت ورود به دریاچه اورمیه حتی نمی تواند جلوی مرگ دریاچه اورمیه را بگیرید چه برسد به حجم مشخص دولت ایران از آراز. مسئله دریاچه اورمیه مسئله ملی ملت ترک هست و ربطی به تبریز، اورمیه، قوشاچای و.. ندارد. مسولیت خشک کردن و احیاء دریاچه اورمیه نیز به طور مستقیم بر عهده دولت ایران هست. هدف دولت ایران و در اینجا نویسنده تلف نمودن زمان و ایجاد اختلاف مابین نمایندگان مناطق ترک نشین هست، در صورتیکه نمایندگان مناطق ترک نشین نیز به واقع نمایندگان جامعه ترک می باید از طرح چنین مسائل اختلاف انگیزی خودداری نموده و به واقعیت و اصل قضیه بپردازند در غیر اینصورت تردیدی در بازیچه بودن آنان از سوی دولت ایران جامعه ترک به خود نخواهد دید. مسئله سوم سخنان ارزشمند اسماعیل کهرم هست که دقیقاً همانطور که ما به عنوان وبلاگ اخبار اورمیه نیز بارها بر زبان آورده ایم مسئله سدسازی دولت ایران هست. وی از برچیده شدن تمامی سدها و ارزش صدبرابری دریاچه اورمیه نسبت به سدهای ساخته شده سخنان جالبی را بر زبان آورده است.    

چند وقتی می‌شود دریاچه اورمیه آخرین نفس‌هایش را می‌کشد اما این نفس‌های آخر سرانجام صدای همه نمایندگان مجلس را هم درآورده است؛ اگرچه صدای مردم در این سال‌ها گم شده بود و به گوش کسی نرسید. این نفس‌های آخر تنها شامل بزرگ‌ترین دریاچه داخلی کشور نمی‌شود؛ زیرا نفس‌های جانوران، گیاهان، مزارع، روستاها و به‌طور کلی شرایط اقلیمی و جانوری منطقه را هم به شماره انداخته است.

حالا هم که فصل گرماست، آب بیشتری از دریاچه تبخیر و نمک بیشتری هم تولید می‌شود؛ به همین دلیل مهم‌ترین مسئله و تهدید، ریزگردهای نمکی است که در پی خشک شدن دومین دریاچه آب‌شور دنیا به دشت‌ها و شهرهای اطراف آن هجوم می‌آورد. خشک شدنی که به گفته حسن عباس‌نژاد، مدیرکل محیط‌زیست آزربایجان‌غربی تا به حال به 70‌ درصد رسیده است. به عبارتی 300‌هزار هکتار از مساحت کل دریاچه اورمیه به شوره‌زار تبدیل شده است. در این شرایط نمک‌های دریاچه که ظاهرا شکل سنگ هستند، فرسایش و تبدیل به پودر می‌شود و با جریان هوا هم پخش خواهد شد. از طرف دیگر هم هر ساله ریزگردهایی از سوی کشورهای سوریه، ترکیه، عراق و عربستان وارد کشور می‌شود که تا هندوستان هم می‌تواند پیش‌روی کند. ولی مسئله مهم این است که این ریزگردها بدون نمک هستند ولی زمانی که با نمک‌های دریاچه خشک شده اورمیه ترکیب شود، می‌تواند باغ‌ها، درخت‌ها و محصولات زراعی اهالی منطقه را از بین ببرد. حتی این فرآیند می‌تواند باعث شور شدن آب‌های زیرزمینی هم شود.

با این‌که خشک شدن بزرگ‌ترین دریاچه داخلی کشور اثرات منفی بسیاری دارد از جمله این‌که به گفته کارشناسان می‌تواند زندگی هفت تا 12‌میلیون نفر را درگیر کند ولی همچنان به احیای آن توجهی نمی‌شود. برای اولین‌بار از سال 88 مدیرعامل سازمان آب منطقه‌ای آزربایجان غربی گفت سطح آب دریاچه، 62 سانتی‌متر کاهش داشته است و باید کاری برای دریاچه انجام شود. ولی با این حال، تنها به سدهایی که روی رودخانه‌های این دریاچه بود اضافه شد. الان هم 35 سد روی این رودخانه‌ها احداث شده است.

مهدی عیسی‌زاده، نماینده مردم قوشاچای (میاندوآب)، در این‌باره می‌گوید: «وزارت نیرو و سازمان محیط‌زیست حساسیتی درباره خشک شدن دریاچه اورمیه از خود نشان نمی‌دهند. مردم منطقه آزربایجان از مسئولان دلگیر و گلایه‌مند هستند و این بی‌توجهی‌ها را عمدی می‌دانند. به گفته او، با وجود این مشکل، جمعیت منطقه که برای امرار معاش جایی را ندارند، مجبور هستند منطقه را ترک کنند و درواقع کوچ مردم از محل زندگی‌شان آغاز می‌شود و درنهایت متاسفانه منطقه‌ای کویری در دل آزربایجان غربی به وجود می‌آید.»به گفته او این مسئله با این وضعیت حل نمی‌شود. قرار بود که وزارت نیرو آب رودخانه آراز (ارس) را برای نجات دریاچه انتقال دهد که عملی نشد. از طرفی قرار بود که یک‌میلیون مترمکعب آب در سه فاز به دریاچه اورمیه منتقل کنند که بازهم این کار عملی نشد. البته اعتباراتی به این منظور در نظر گرفته شد که کفاف مسائل مربوط به انتقال آب رود آراز (ارس) به دریاچه اورمیه را هم می‌کرد. عیسی‌زاده ادامه می‌دهد: «شاید اگر دولت بعدی بیاید و با جدیت این موضوع را پیگیری کند، مسئله حل شود. البته ما خسته نمی‌شویم و غفلت نمی‌کنیم.» او همچنین ادامه می‌دهد: «ما از وزیر نیرو سوال کردیم، در کمیسیون کشاورزی هم مطرح شد ولی باز هم کار به جایی نرسید. مردم که دستشان به جایی بند نیست. به نوعی اگر مسئولان، مردم را قبول داشتند که کار به اینجا نمی‌کشید. از طرف دیگر هم ما با نمایندگان تبریز مشکل داریم. نمی‌دانیم چرا آن‌ها همراهی نمی‌کنند. شاید هم می‌خواهند دریاچه اورمیه ویران شود.»در چند سال گذشته تقریبا همه نمایندگان اورمیه در مورد مشکل بزرگ‌ترین دریاچه داخلی کشور، شکایت کرده‌اند و پیگیر بوده‌اند. نادر قاضی‌پور، نماینده مردم اورمیه، می‌گوید: «از زمان مشکل دریاچه، تذکر دادیم، طرح داده‌ایم، بحث کرده‌ایم، به عبارتی هرکاری که از دستمان برمی‌آمد انجام داده‌ایم، از این جا به بعد کار دست دولت است که البته او هم کاری نمی‌کند.» او همچنین درباره همراهی نمایندگان تبریز و آزربایجان شرقی ادامه می‌دهد: «اولین شهرهایی که مورد هجوم ریزگردهای نمکی قرار می‌گیرند، شهرستان‌ها آزربایجان‌شرقی، عجب‌شیر، ملکان و تبریز هستند. باید به تبریزی‌ها بگویم که به‌هوش باشند، زیرا بعضی از نمایندگان این شهر، اعتبار احیای دریاچه اورمیه را برای آبیاری دشت گلفرج جلفا هزینه می‌کنند. باید دید که چه کسی مالک این زمین‌هاست؟ کدام نماینده پیگیر است؟» او همچنین می‌گوید: «از خدا بترسید، 70‌درصدش تبعات خشک شدن دریاچه اورمیه، مربوط به آزربایجان شرقی است و 30 ‌درصدش به اورمیه و آزربایجان غربی مربوط می‌شود، زیرا وزش باد از غرب به شرق است.»

درباره آبیاری دشت گلفرج جلفا، عیسی‌زاده هم می‌گوید: «این خبر صحت دارد. البته گویا اراضی این منطقه برای سازمان منابع طبیعی و کشاورزان است. ولی چون نمایندگان تبریز درخواست کرده‌اند، آب رودخانه آراز (ارس) از این منطقه عبور می‌کند که البته تنها در این صورت، کویری ایجاد و کویری دیگر ‌آباد می‌شود. زیرا در این صورت هیچی از آب رودخانه آراز (ارس) به دریاچه اورمیه نمی‌رسد و تمامش در این دشت مصرف می‌شود.»

بحث رودخانه آراز(ارس) و اقدامات نمایندگان تبریز که می‌شود، محمد اسماعیل سعیدی، رییس مجمع نمایندگان آزربایجان شرقی، می‌گوید: «این مسئله بیشتر موضع‌گیری سیاسی است. زیرا اصلا این طور نیست که نمایندگان تبریز کمک نکنند. زیرا بیشتر مشکل خشک‌شدن دریاچه اورمیه، خطرات زیست‌محیطی، خشک‌شدن باغ‌ها و عمده تاثیرش متوجه مردم آزربایجان شرقی است.» به گفته اسماعیلی، این‌که گفته می‌شود نمایندگان تبریز اعتبار احیای دریاچه اورمیه و آب رودخانه آراز(ارس) را جای دیگری خرج می‌کنند مغلطه است. او دراین‌باره ادامه می‌دهد: «این طرح از ابتدا اشتباه به مردم گفته شد. در مجلس هشتم هم بررسی شد و نمایندگان دوره قبل هم پیگیر ماجرا بودند و برایش هم بودجه و اعتبار تعیین کردند. ولی مسئله اصلی این است که پروژه آبرسانی تنها برای تامین آب کشاورزی بخشی از دشت‌های تبریز، مرند، جلفا و شبستر بوده است. به عبارتی در آن زمان مطرح نبود که آب رود آراز برای احیای دریاچه اورمیه باشد، البته بحث تقویت دریاچه مطرح بود ولی نه این‌که به‌طور مستقیم این آب به دریاچه ریخته شود.

با این حال، بعضی از آقایان این موضوع را دستاویز قرار داده‌اند.» به گفته او برای حل این مشکل راه‌حل‌هایی زیادی پیشنهاد شده، از جمله انتقال آب از دریاچه خزر، استفاده از فناوری‌های جدید برای ایجاد باران، تغییر الگوی کشت. با تمام این راه‌حل‌ها ولی کارشناسان عقیده دیگری دارند. اسماعیل کهرم، کارشناس محیط‌زیست، در این‌باره می‌گوید: «اگر نماینده‌های مجلس از روز اول که بحث خشک شدن دریاچه اورمیه به‌وجودآمده با هم هماهنگ بودند، این مشکل تا به حال حل شده بود. البته ما تمام این مسائل را 10 سال پیش پیش‌بینی کرده بودیم.» به گفته کهرم، تنها راه‌حل اساسی برای احیای اورمیه این است که سدهایی که روی رودهای اصلی این دریاچه ساخته شده است جمع شود؛ زیرا ارزش دریاچه اورمیه، صدها برابر بیشتر از این سدهاست. همین‌طور در حال حاضر 23‌هزار چاه در اطراف این دریاچه زده شده است که آب دریاچه را کاملا می‌کشد. او ادامه می‌دهد: «اگر به این 13‌هزار چاه و 35 سدی که ایجاد شده جمع شود، دریاچه در عرض سه یا چهار سال احیا می‌شود.»

منبع مقاله:

http://tinyurl.com/mjxvett

سدسازی در آزربایجان جنوبی برای تامین برق ارمنستان

بر اساس گفته های مشاور وزیر نیروی دولت ایران برای تامین برق ارمنستان دولت های ایران وارمنستان بار دیگر در پروژه مشترکی گرد هم آمده و اقدام به احداث سد در آزربایجان جنوبی خواهند نمود.

مشکلات ناشی از سدسازی های بی رویه دولت ایران که اکنون با خشک شدن بیش از 70% مساحت دریاچه اورمیه نمود بیشتر و روشنتری یافته است اینبار برای تامین منابع انرژی ارمنستان بار دیگر محیط زیست آزربایجان جنوبی می باید متحمل زیان های جبران ناپذیری گردد. براستی هدف دولت ایران از سدسازی برای تامین انرژی دولت اشغالگر ارمنستان که 20% خاک های خواهران و برادران میلیونها ترک ساکن ایران را اشغال نموده و سبب مرگ هزاران انسان بی گناه در نسل کشی قره باغ و خوجالی گشته پروژه ای سیاسی نیست؟ 

دولت ایران قراردادی برای خرید تضمینی برق تولیدی سد ارس با ارمنستان انعقاد کرده و تسهیلاتی نیز برای سدسازی در قمست ارمنستان از سوی دولت ایران به تصویب دولت رسیده است، در عین حال سدی نیز در مرزهای آزربایجان جنوبی برای تامین منابع انرژی دولت اشغالگر ارمنستان از سوی دولت ایران ساخته خواهد شد که اکنون طرح فوق در ردیف بودجه قرار گرفته است.

بر اساس گفته های آقای محمدرضا رضازاده پیشتر مراسم کلنگ زنی نیروگاه برق آبی در بخش ارمنستان به زمین زده شده است و به زودی نیز آزربایجان جنوبی میزبان سدی برای تامین منابع انرژی ارمنستان خواهد بود. 

تسهیلات لازم برای سدسازی از سوی بانک توسعه صادرات در اختیار پیمانکار سدسازی قرار خواهد گرفت و زیرساخت های لازم برای تخریب و نابودی محیط زیست آزربایجان جنوبی در حال تحقق می باشد. تامین منابع مالی پروژه سدسازی در آزربایجان جنوبی برای تامین برق ارمنستان در کمیسیون انرژی و اقتصادی مجلس ایران در حال پیگیری می باشد. آقای رضازاده از تصویب حتمی بودجه سدسازی بر روی ارس طی ماه های پیش رو خبر داده است.

دروغ تبلیغاتی دیگری در مورد نجات "دریاچه اورمیه": آغاز انتقال آب ارس به دریاچه اورمیه

چند روزی هست در خبرگزاریهای دولتی خبری با تیتر"آغاز انتقال آب ارس به دریاچه ارومیه" به طور پی در پی منتشر می گردد؛ منبع گفته فوق به مدیر عامل شرکت آب منطقه ای آزربایجان غربی ارجاع داده می شود(1).

در خبر مذکور از قول نقی کریمی خبر از انجام اقدامات اولیه، مشخص شدن مسیر نهائی، تامین 1 میلیارد متر مکعب آب برای دریاچه اورمیه و هزینه 1400 میلیارد تومانی این طرح سخنانی به میان آمده است.

آیا این طرح واقعیت دارد یا به مانند طرح های انتقال آب خزر به دریاچه اورمیه، بارورسازی ابرها، تخصیص بودجه چند صد میلیاردی،طرح کمک ارمنستان و ..تنها خبر تبلیغاتی برای فرصت سوزی تا خشک شدن دریاچه اورمیه می باشد؟

به غیر از منابع پروپاگاندای دولتی هیچ منبعی اعمم از شرکت سهامی آب منطقه ای آزربایجان غربی، ارگانهای زیر مجموعه وزارت نیرو و ... کوچکترین خبری در این مورد را مخابره نکرده اند. در حالیکه برای مثال وجود یا عدم وجود این طرح کذائی باید در منابع شرکت آب آزربایجان غربی ذکر گردد.

با توجه به خبردولتی که از سوی سایت خبر دولتی ایرنا در تاریخ 1391/03/02 منتشر شده است دولت تا آن زمان برای نجات دریاچه اورمیه 800 میلیارد ریال اختصاص داده (1) بنده پس از این تاریخ تخصیص اعتبار جدیدی را در منابع دولتی مشاهده نکردم، آیا رقم 800 میلیارد ریال با رقم 1400 میلیارد تومان برای تحقق طرح انتقال آب رود آراز به دریاچه اورمیه هم خوانی دارد؟ 

در دیگر سو آراز به علت مشاع بودن بین آزربایجان، ترکیه، ایران و ارمنستان بنا به قوانین بین المللی دولت ایران مقدار محدود و مشخصی می تواند از این رود آب برداشت داشته باشد، چرا که برداتش بی رویه آب سبب تخریب محیط زیست منطقه مذکور می گردد.

در خبری که به نقل از مدیر عامل شرکت آب منطقه ای آزربایجان غربی نقل گردیده است کوچکترین موردی از مراحل اجرا، نوع انتقال (کانال و ..)، مدت زمان انتقال، شروع تاریخ اجرائی طرح و ... بازگو نگردیده است و به احتمال بسیار زیاد در مراحل بعدی تبلیغات فرصت سوزی دریاچه اورمیه هر ماه یکی از این مسائل بازگو خواهد شد.

طرح هائی به مانند اصلاح سیستم آبیاری طبیعتاً به علت نبود زیرساخت مناسب جزء طرحهای میان مدت- بلند مدت محسوب می گردند در حالیکه دریاچه اورمیه نیاز فوری به تامین حداقل 1 میلیارد متر مکعب آب دارد، چون بنا به آمار دولتی دریاچه اورمیه 22 میلیارد مترمکعب آب از دست داده است. 

بسیاری از کارشناسان جهانی و منطقه ای علل خشک شدن دریاچه اورمیه را ساخت سدهای متعدد بدون در نظر گرفتن حق آب دریاچه اورمیه، مدیریت غلط منابع آبی، افزایش سطح زمین زیر کشت به مقدار دو برابر، سیستم قدیمی آبیاری و ... بیان می گردد، همین کارشناسان تنها راه خروج دریاچه اورمیه را گشودن حق آب از سدهای متعدد موجود بیان می کنند که متاسفانه دولت ایران تاکنون از این عمل سرباز زده است.   

منابع:

1- http://tinyurl.com/d8vun3d

2- http://tinyurl.com/d72aona 

آب آراز (ارس) به داد دریاچه اورمیه نمی‌رسد

آب آراز (ارس) به داد دریاچه اورمیه نمی‌رسد
سازمان محیط زیست با گذشت یك سال از به صدا درآمدن آژیر قرمز مرگ آنی دریاچه اورمیه هنوز روی انتقال آب و باروركردن ابرها برای نجات دومین دریاچه شور جهان اصرار دارد. این درحالی است كه نماینده مردم اورمیه اعتقاد دارد : مسئولان استانی آزربایجان خشك شدن دریاچه اورمیه را بهانه‌ای برای كسب اعتبار از دولت قرار داده‌اند. «نادر قاضی‌پور» می‌گوید: انتقال آب ارس به دریاچه اورمیه فقط پوششی برای گرفتن اعتبار است و در اصل این آب به شهرستان های شبستر و صوفیان می‌رسد. ماجرای انتقال آب به دریاچه اورمیه مدتهاست كه به واكنش تند نمایندگان استان‌های اطراف دریاچه اورمیه منجر شده‌است. از سوی دیگر كارشناسان آشنا با حوزه هوا اعتقاد دارند كه با باروركردن ابرها نمی‌توان به نجات دریاچه اورمیه دل بست.
خشك شدن دریاچه اورمیه تاكنون 200 هزار هكتار به اراضی بیابانی كشور اضافه كرده اما سازمان حفاظت محیط زیست همچنان اعتقاد دارد با انتقال آب می‌توان دریاچه اورمیه را نجات داد. البته با گذشت یك سال از هشدار «محمدباقر صدوق» معاون محیط طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست كشور مبنی بر خشك شدن دریاچه ارومیه براثر خشكسالی و سدسازی، هنوز برنامه‌ای كه بتواند دریاچه اورمیه را به وضعیت سفید برگرداند به‌وقوع نپیوسته است. تعلل سازمان حفاظت محیط زیست برای نجات دریاچه شور اورمیه ، نماینده مردم اورمیه را به این نتیجه رسانده‌ كه بگوید: «آب رودخانه ارس هیچ وقت به دریاچه ارومیه نمی‌رسد.»به گفته او از مدتی قبل قرار بوده که آ ب رودخانه ارس را با اعتباری بالغ بر25 میلیارد ریال به دریاچه اورمیه بیاورند اما متاسفانه تا الان صورت نگرفته است.
نماینده مردم اورمیه در مجلس شورای اسلامی، با بیان اینکه استانداری آزربایجان‌غربی دارد به دریاچه اورمیه خیانت می‌کند، می‌گوید: مهم‌ترین علت پروژه انتقال آب رودخانه ارس به دریاچه اورمیه ، برون رفت از بحران خشکی این دریاچه است اما متاسفانه مثل اینکه استانداری تصمیمی برای کمک به دریاچه ندارد و فقط می‌خواهد در پوشش این پروژه از دولت اعتبار بگیرد. به گفته قاضی‌پور در اصل این پروژه قرار است آب شرب شهرستان‌های شبستر و صوفیان را تامین کند و کسی به فکر دریاچه اورمیه نیست.
مهاجرت به كجا!
قاضی پور نخستین تاثیر نابودی دریاچه اورمیه روی مردم را مهاجرت آنها می‌داند ومی‌گوید: اگر دریاچه اورمیه خشك شود کشاورزی به طور کامل از بین می‌رود و به طور جدی می‌توانم بگویم که استان آزربایجان از بین می‌رود.
پیش از مردم آزربایجان، گرد وغبارها مردم استان‌های بسیار زیادی از جمله ایلام، بوشهر و آبادان را به فكر مهاجرت انداخته است اما با توجه به وضعیت بحرانی بسیاری از استان‌های كشور معلوم نیست كه مردم این شهرها،كدام شهر را برای مهاجرت انتخاب می‌كنند. درحال حاضر 18 استان درگیر گردو غبار هستند. 8 كلانشهر علاوه بر ریزگردهای کشورهای عربی از وجود آلودگی‌های صنعتی و ماشینی رنج می‌برند. پیامد خشكسالی دریاچه اورمیه هم تنها به استان‌های آزربایجان‌شرقی و آزربایجان غربی محدود نمی‌شود و تمام استان‌های شرقی و شمال شرقی را درگیر خواهد كرد.
خشك شدن دریاچه اورمیه معضل منطقه‌ای می‌شود
البته نمك‌های دریاچه اورمیه به ایران بسنده نمی‌كنند و آنطور كه«لزیرا ساگن بابوا»، معاون نماینده مقیم برنامه عمران سازمان ملل متحد می‌گوید: «پیامدهای خشك شدن دریاچه اورمیه تنها به ایران محدود نمی‌شود ومردم منطقه را بامشكل روبه‌رو می‌كند.» به گفته او اگر دریاچه اورمیه خشک شود پیامدهای این خشکی نه تنها برای جوامع ایران که در حواشی دریاچه اورمیه زندگی می‌کنند، بلکه برای کشورهای منطقه نیزفاجعه‌بار است و ممکن است کابوس دریاچه اورال این بار برای اورمیه تکرار شود. بنابراین درصورتی كه سد‌های بسته شده روی رودخانه‌هایی كه اورمیه را تغذیه می‌كردند بازنشود به‌زودی ایران در دو كانون ریزگردهای کشورهای عربی و نمك زارهای دریاچه اورمیه اسیر می‌شود. «بابوا» برای اینكه شك مسئولان محیط زیست و وزارت نیرو را درباره فاجعه آمیز بودن مرگ دریاچه اورمیه برطرف كند می‌گوید:گواه این ادعا، دریاچه اورال است که کاهش مساحت دریاچه به یک سوم وسعت اولش سبب ایجاد مشکلات زیادی برای مردم کشورهای مختلف در منطقه اورال شده‌است. هرچند محمدباقر صدوق معاون محمدجوادمحمدی زاده در ساختمان پردیسان محیط زیست، زمانی بین 2 تا 3 سال را برای مرگ دریاچه اورمیه تخمین زده و این پیش بینی او را مجبور به استعفا كرد اما كارشناسان دیگر هم اعتقاد دارندكه دریاچه اورمیه در نهایت 4 سال دیگر خواهد مرد.
نگویید سونامی نمك!
به رغم همه هشدارها درباره وضعیت دریاچه اورمیه ، «محمدعلی شاعری» در جمع خبرنگارانی كه به ساختمان پردیسان آمده بودند از برنامه‌های سازمان محیط زیست برای دریاچه اورمیه خبر می‌دهد و از اصحاب رسانه دراین حوزه می‌خواهد از «سونامی نمك» برای دریاچه اورمیه نام نبرند. این درحالی است كه«محمدی‌زاده» رئیس او از وضعیت امروز دریاچه اورمیه به عنوان سونامی نمك اورمیه نام می‌برد. از سوی دیگر با وجودی كه نمایندگان استان آذربایجان شرقی اعتقاد دارندكه آب دریاچه ارس به اورمیه نمی‌رسد اما محمدی زاده هنوز هم می‌گوید:«یکی از طرح‌های دولت در این مورد که هم اکنون در حال اجراست، جابه‌جایی حوزه به حوزه آب دریاچه اورمیه است که با این کار طی 5سال 700 میلیون متر مکعب آب به حوزه آبریز دریاچه اورمیه اضافه می شود.»
او اصلاح روش های آبیاری و جایگزینی روش های نوین آبیاری را از دیگر طرح های دولت عنوان می‌كند و می‌گوید: این طرح که مدت 3 سال به طول می انجامد موجب صرفه‌جویی در منابع آبی شده واز محل آن یک میلیارد متر مکعب آب به ورودی دریاچه اورمیه اضافه خواهد شد.
باز هم باروركردن ابرها!
«محمدجواد محمدی زاده» پیش از اینكه بر صندلی ریاست سازمان حفاظت محیط زیست در پارك پردیسان تكیه زند هم از علاقه خود به بارور كردن ابرها برای نجات دریاچه‌ها سخن به میان آورده‌بود. او از دو سال پیش كه آژیر قرمز دریاچه اورمیه با كوچ یك‌باره هزاران فلامینگو این دریاچه كشیده شد، از اجرای طرح بارور كردن دریاچه ارومیه خبر داد. او هنوز هم روی باروركردن ابرها تاكید می‌كند. روشی كه از سوی بسیاری از كارشناسان حوزه محیط زیست رد شده است اما او راه حل سوم را که یک روش کوتاه مدت هم هست روش بارور کردن ابرها عنوان می‌كند و از امسال اجرا شده و در آینده هم ادامه پیدا می کند. به رغم امیدواری و اصرار محمدی زاده، «امیرشاهرخ حسنعلی‌زاده» رئیس سازمان هواشناسی استان آذربایجان غربی باروركردن ابرها برای نجات دریاچه اورمیه را صرف هزینه اضافی می‌داند ومی‌گوید: با باروركردن ابرها دریاچه ا اورمیه سیرآب نمی‌شود. وضعیت دریاچه اورمیه در ابتدای سال جاری به اعتراض مردم محلی و انجمن‌های حامی محیط‌‍‌زیست منجر شده است. از سوی دیگر با توجه به تامین شدن معیشت نزدیك به 8 هزار كشاورز از دریاچه اورمیه ، افكارعمومی شك ندارند كه خشك شدن آن بحران‌های اجتماعی زیادی را در منطقه به‌وجود خواهد آورد
منبع خبر:
http://tinyurl.com/648k8cw

سه راهکار دولت برای حل مشکل بی آبی دریاچه اورمیه و وعده های دور از منطق و عوام فریبانه

سه راهکار دولت برای حل مشکل بی آبی دریاچه اورمیه و وعده های دور از منطق و عوام فریبانه
در خبرها می خوانیم: دولت برای مهار سونامی نمک حاصل از خشک شدن پارک ملی دریاچه اورمیه طرح هایی را تصویب کرده است. طرح ها شامل:
1-    جابجایی حوضه به حوضه آب دریاچه اورمیه
2-    اصلاح روشهای آبیاری و جایگزینی روشهای نوین آبیاری
3-    بارور سازی ابرها
حال 3 طرح را کمی می شکافیم. این جابجایی از کدام حوضه خواهد بود؟ احتمالاً از رود آراز (ارس) و یا با احتمال کمتر دریای خزر. سوالی که به نظر اینجانب می رسد اولاً آیا شریکان این حوضه های آبی اجازه چنین کاری را میدهند؟ طبیعتاً نه. چون خود رود آراز از ترکیه سرچشمه می گیرد و آزربایجان شمالی و ارمنستان نیز مشاع این رود اند، دوماً تامین آب دریاچه اورمیه(Lake Urmia) از روز رود آراز مربوط می شود به مسائل حقوقی بین کشورها که حداقل چندین سال به طول می انجامد تا مسائل حقوقی این امر حل و فصل شود در ثانی فاصله رود آراز تا دریاچه اورمیه به حدی می باشد که کانال کشی از رود آراز به دریاچه اورمیه حداقل 3 سال وقت می طلبد که دریاچه اورمیه عاجلاً به منابع آبی نیازمند می باشد و این طرح در صورت عملی بودن و نظر موافق مشاعین رود آراز می تواند در زمره پروژه های میان مدت قرار بگیرد.همین طور دریای خزر که مشاعبین چندین کشور می باشد و مسائل رود آراز در مقیاسی وسیعتر را می طلبد. 
اصلاح روشهای آبیاری و جایگزینی روشهای نوین آبیاری: این به اصطلاح پروژه به یقین می توان گفت که جزء موارد میان مدت – بلند مدت می باشد و احتیاج به زیرساختهای فروانی دارد که حداقل 5-10 سال زمان می طلبد. فرهنگ سازی، منابع مالی جهت تامین نیازهای کشاورزان و تغییر روش از آبیاری سنتی به آبیاری مدرن و انواع وامهای بلند مدت و کم بهره، ایجاد انواع اشتغال، ... این طرح چیزی نیست که با بخشنامه حل شود باید با برنامه ریزی دقیق همراه شود تا اگر هدفمان نجات دریاچه اورمیه می باشد به عوض نجات دریاچه اورمیه کشاورزی و اقتصاد آزربایجان و منطقه را نابود نکنیم. دولت و وزارت جهاد کشاورزی می باید با افزایش آگاهی بین کشاورزان منطقه و فرهنگ سازی با بکار گیری بودجه ها و مراحل آموزشی در پروسه ای نوع کشت را نیز تغییر دهند، امروزه در آزربایجان و حوضه آبی دریاچه اورمیه (Lake Urmia) بیشتر گیاهانی کاشت می شود که نیاز به آب فراوان دارند (آفتابگردان، چغندر قند و ...) باید این روش در پروسه ای تغییر کرده و گیاهان کم آب مثل گندم و ... کاشته شده و یا به صورت دیم کاشته شود تا مصرف آب خاک کم شود در عوض دولت با پرداخت وام به کشاورزان ضرر ناشی از کاشت دیم را جبران کند. حتی می شود فرهنگ سازی کرد که 1-2 سال در منطقه سطح زیر کشت خیلی کم نگه داشته شود، برای نجات دریاچه اورمیه باید هزینه بدهیم و این هزینه را باید دولت تامین کند. اگر یک یا دو سال کشاورزان منطقه سطح زیر کشت را کاهش دهند هیچ موردی پیش نمی آید و در عوض می توانیم دریاچه اورمیه را از مرگ حتمی نجات دهیم.      
بارورسازی ابرها: یکی از عوام فریبانه ترین مواردی می باشد که هر از چندگاهی مورد استفاده ابزاری قرار می گیرد. اگر با باروسازی ابرها مشکلات مناطق خشک و کم آب در دنیا حل میشود مگر همگان بیکارند که پروژه های علمی بلند مدت را پیگیری کنند.هر کشورو منطقه ای که دچار کم آبی و خشکی شد فوری ابرها را بارور می سازد و کم آبی و خشکی در چند روز حل می شود. تا حالا در دنیا سابقه نداشته که خشکسالی و کم آبی کشور و منطقه ای با باروز سازی ابرها خاتمه بیابد، بلکه این روش در کنار پروژه های متعدد مورد بهره بردرای قرار می یگرد تا درصدی از خشک سالی و کم آبی را تامین کند.

جنگلهای حاشیه رود آراز (ارس) در شمال استان اردبیل طعمه حریق شد

ساعاتی پیش بخشی از جنگلهای حاشیه رودخانه آراز (ارس) در شمال استان اردبیل و در بخش نهر تراب شهرستان پارس آباد طعمه حریق شد 
به گزارش مهر، در این آتش سوزی تاکنون بیش از ده ها هکتار از جنگل و مرتع و بوته‌زار منطقه طعمه حریق شده و از بین رفته است.
هم اکنون عملیات مهار آتش در سریعترین زمان ممکن توسط اهالی منطقه، نیروهای منابع طبیعی، محیط زیست، آتش نشانی و نیروی انتظامی پیگیری می شود.
بی احتیاطی برخی افراد و چوپانان عامل آتش سوزی در این منطقه عنوان شده است. اما برخی نیز اعتقاد دارند سودجویان اراضی پوشیده از جنگلهای دست کاشت و خودرو را به عمد به آتش کشیده اند تا آنها را تبدیل به اراضی و باغهای کشاورزی کنند.
به گفته مسئولیت منابع طبیعی استان هنوز میزان خسارت وارده به جنگلها و باغات در این آتش سوزی مشخص نشده است و پس از برآورد کارشناسان اعلام خواهد شد.
خاطرنشان می شود طرح جنگل کاری شمال استان بویژه در حاشیه رودخانه ارس و رود بالهارود به منظور جلوگیری از پیش روی رودخانه به مساحت 300 هکتار جنگل دست کاشت صنوبر اجرا شده است
http://tinyurl.com/5vxrjge