Doğa için Çal Qrupu Özel sitesinde çok Güzel ve kıssacası konuyu şöyle özetlemişsiniz:
Küresel iklim değişikliği bir dert; seller, taşkınlar, buzulların erimesi, kıyıların denizler tarafından yutulması ihtimali, kuraklık... Çok şey sadece günü kurtarmaya yönelik.. Doğayı yok sayarak yapılan her şey, geleceğimizi biraz daha belirsizleştiriyor. Komik olan, korunmak doğanın umurunda bile değil. O nasıl olsa, öyle ya da böyle var olacak... Vay bizim halimize... İklim değişiklikleri, seller, taşkınlar, bunlar dünya kabuk bağladığından bu yana hep var ama son yüz yılın grafikleri öncekilerle benzerlik göstermiyor, kendi elimizle yaptıklarımızın, bu kötü gidişe direkt etkisi var. Önceleri düşe kalka yaşıyorduk, artık kıçımızın üstünde hızla kaymaya başladık. İşin bilimiyle uğraşan herkes bu konuda hem fikir. Çevreci hareketler, bu gidişi durdurulması gerektiğini herkese anlatmaya çalışıyor.
Dünyanın çivisini çıkaranlar kadar, bunu seyretmekle yetinenler de benzer biçimde sorumluysa, çözümler bulmak ve uygulamak zorundaysak, her vesile ile hatırlamalı, hatırlatmalıyız.... Hem değişim gerektiğini bilip, hem "Şöyle yap, böyle yap" laflarını dinlemediğimize göre, "ne yapmalıyım" diye düşünmek gerektiğini her dinlediğinde hatırlatan bir müzik işe yarar mı? En azından konunun farkında olanlar için, arka planda fazladan bir vicdan azabı durumu yaratır mı?
"Birlikten kuvvet doğar" mı? Tek tek düşündüğümüz, anlatmaya çalıştıklarımız, hep birlikte, bir ucundan tutarak ortaya konduğunda verdiği enerji artar mı?
Yazıma son söylediğiniz sözle başlamak istiyorum, Evet söyeldiğiniz Gibi Kuvvet ve Güç birlikden Doğar, ancak bu güç durumun ve bir sorunun hangı büyütü taşıdığının farkında olmadan Doğamaz. Bölgemizin və bəlki şimdiki çağımızın en büyük çevre ve Doğa sorunu hakında konuşmak istiyorum, Kıssacası size sunulan bu yazının amacını anlatmak istiyorum.
Urmiye Gölü Nerede?
Bildindiği gibi iranda tarihsel Azerbaycanin bir kısımı bulunmakta, biz kendimiz Coğrafi olarak ona Güney Azerbaycan adlandrıyoruz. Türkieyden sonra Dünayda en çok Türkçe konuşan insanin yaşadığı bölge Güney Azerbaycan Dediğimiz şimdi iranin resmi idari yapısında kaç Vilayete Bölünmüş ve Azerbaycan Dediğimiz Coğrafi yapıdan yanlız iki Vilayet(Batı ve Doğu Azerbaycan) kalmıştır. Batı Azerbaycanda Urmiye Gölü Dediğimiz bir Göl bulunmaktadır. Urmiye Şehiri Tebrizden sonra iranin en büyük ikinci Türk şehiridir ancak kürt, Ermeni, Asuri ve başka etnik quruplar şehirin 10-15% yapısını teşkit etmektedirler.
Urmiye Gölü Türkiyenin Van Gölünden 160 km uzakta ve Su Hazvası 52.000 km2 lik bir alanı kapsamaktadır. Urmiye Gölünün Yüz Ölçümü değişik iklim kurallarına Göre 5000-6000 km2 aralarında değişmektedir.Urmiye Gölü iranin birinci ve dünyanın ikinci en büyük Tuz Gölüdür. Urmiye Gölü 1967 ci ilde UNESCO Örgütünün insan ve Biyosfer tarafindan Koruma altına alınmıştır, ancak iran devletinin yanlış su yönetimi nedenile bugün Urmiye Gölü 60% kurumuştur. Urmiye Gölünün şimdiki yüz ölçümü 2000 km2 olarak ne kader küçülmesini göstermektedir.
Urmiye Gölü Sorunu bölgemizin ve belki çağımızın en büyük çevre ve Doğa Sorunu Gözükmektedir, elce kaç ay bundan önce United Nations Environment Programme (UNEP) Urmiye Gölü ile ilgili bir bililsel çalışama hazirlayib ve dünya kamusuna sundu, sunulan bilmsel çalışamda Urmiye Gölünün bölge halki ve Dünyada ne kader önem taşıdğı ve onun kurumasıla yaranan felaketin büyütünü bir daha ortay çikmiş oldu ancak bütün bu çabalara rağmen Urmiye Gölü sorunu kardeş ülke Türkiyede olduğu gibi tanınmamaktadır ve üzüleek çok insan Urmiye Gölünün nerede olduğun bile bilmiyor.
Urmiye Gölü sorunu çok büyütlü bir sorundur, elece Sosyal, Ekonomik, Siyasal, Ekotorizm, çevresel, Doğa, Etniksel ve büyütları bulunmaktadır.
Urmiye Gölünde Artemia Urmiana diye bir Canli Yaşamakta, bu Canlı dünayda bir tek Urmiye Gölünde yaşıyor ve iran devleti terefinden ishitsal olarak Dünya piyasalarına sunulur, Artemia Urmianin piyasa değeri çok fazla, Şimdi kaç yıl oluyor Urmiye Gölünde bir tane Artemia bulunmamaktadır ve bölgeye ağır bir Ekonomi darbesi vurulmuştur.
Urmiye Gölü var olması nedenile bölgeye her yıl çok sayısda binlerce dışarıdan Turist gelib ve bölge Ulusu Turist gelirlerile kendi ekonomik yaşamını sağlamaktaydı ancak şimdi bu durum söz konusu değildir ve bölge Ulusunun Turizm geleri 0 olmuş durumda.
Urmiye Gölü bölge halkının Gündelik yaşamınd rol oynamaktadır, Urmiye şehiri halki ve tüm Türk halkı her yıl havalar sıcak olduğu zaman Urmiye Gölü kıyılarında akın etmekte ve üç ay boyunca halk Denizden faydalanmaktadır.
Urmiye Gölü Tuz Gölü olmasına Rağmen Güneşin enerjisini alarak bölgenin hava dengesini kormakta önem taşımaktadır.
Urmiye Gölü iranda bulunan Türklere Göre bir siyasi sorun haline gelmiş ve iran fars hakimiyeti bu sorunu iranda bulunan Türklere karşı kullanmaktadır. Eyer Urmiye Gölü kuruyursa bölgede yaşayan Türkler hepsi göçmek zorudna kalacaklar ve Güney Azerbaycan diye bir Vatan Anlayışı Türklerden alınacaktır. Urmiye, Tebriz ve bir kaç Türk şehirinde halk Urmiye Gölü kuruma nedeni için kaç kere çevresel gösteri yapmıştır ancak her bir keresinde iran devleti bu çevresel gösterileri sert bir biçimde bastırmıştır, bu çevresel gösterilerde çok sayıda Türk insanimiz tutsak olmuştur.
Tarihsel olarak iran bir Türk yurdudur, Türkler iranda bin yıllar hanedanlık yapıb ve kendi devletleri olmuştur, ancak 100 yıldır bu gelenek Rekib olan farslara keçmiştir. Türkler Urmiye Gölünün Kurumasını iranda Türk kimliyinin yok olması adlandırıyorlar.
Şimdi Urmiye Gölü kuruyrusa ne olacak?
Dünya ve Bölgede Tarfsiz Doğa ve çevre uzmanlarına Göre Urmiye Gölü kurumasıla birlikte birinci hetabda 1.5 milyon, ikinci hetabta 6 milyon ve zaman içerisinde bölgede bulunan tüm halk Göç etmek zorudna kalcaktır.
Urmiye Gölü bir tuzlu Göl olduğu için Tuz fırtınaları yakın zaman yaşamı felc edcektır.
Tuz fırtınaları esdığı zaman Hava kırlıklığı olacak ve nefes çekmek insanlar için zor olacaıtır.
Bölgenin bitki ürtümü tümüile aradan kalkacaktır ve bir sözle Güney Azerbaycan Çöl olacaktır.
Güneş Urmiye Gölü kuruduğu sürçte Tuzlara çarptığı zaman büyük bir enerji hava ve Doğaya geri dönerek bölgenin sıcaklığının artmasına neden olacaktır, bu Sıcaklığın artışı şimdi 10 yıl olur bölgede görülmektedir.
Urmiye Gölü kurudukdan sonra bölgede çeşitli kanserler (Cilt, nefes siteminde, Akciğer vs) yayılacaktır.
Şimdi Doğa için Çal Grupundan ricam ve önerim nedir?
Urmiye için Çalın
Kardeş ülke Türkiye Ulusu , doğa ve Çevre Dernekleri, medya vs Urmiye Gölünde ne olub bitğinden haberi yok ,ancak bu bilgisizlik yakın geleckete bizim dışımıza Türkiye çeşitli sorunlar yaratacaktır, öte yanadn sorun yaratamasa bile Urmiye Gölü bir çevre ve Doğa sorunu olarak çevre sever insanların haberdar olamsı gerekir sizden ricam budur Urmiye Gölünün Sesi olub ve Urmiye Gölü için bir şarkı ifa edesiniz, böyelsine belki Türkiye Ulusu bir kere olsa bile Urmiye gölünü isimini duyarak merak etsin bu Göl dünyanın neresinde.
Son olarak eyer yazıda Türkçeile ilgili yanlışlıkar varsa üzür diliyorum, bizde Türkçe yasak olduğu için yanlız sanal ortamda Türkçeni öğreniyoruz.
Sayğılarımla Umud Urmulu
