این دیگر دریاچه اورمیه نیست

آخرین داده ی منتشر شده از سنجش ماهواره ای نشان می دهد که ارتفاع سطح آب دریاچه ی اورمیه (Lake Urmia) در دومین روز تیر ماه 7.26 متر پایین تر از میانگین نه ساله بوده است. مقداری که سال های گذشته هیچ گاه از پنج و نیم متر فراتر نرفته و سال قبل 5.35 بود. این یعنی ارتفاع سطح آب دریاچه اورمیه ابتدای تابستان امسال حدود دو متر از ابتدای تابستان سال قبل پایین تر بوده است.
اما بحث به همین جا ختم نمی شود. در دریاچه ی اورمیه دو اتفاق در حال رخ دادن است. نخست اینکه میانگین ارتفاع سطح آب هر ماه نسبت به ماه مشابه در سال قبل در حال کاهش است. در عین حال نوسانات ارتفاع سطح آب دریاچه اورمیه نیز در حال افزایش است. به تصویر بالا دقت کنید که در آن دو دوره ی متفاوت کاهش تغییرات آب را نشان داده ام. در مستطیل سبز، همانطور که می بینید مشاهده های مرتبط با ماه می و ژوئن که به صورت نقاط قرمز و آبی هستند برای سال های 1999 تا 2005 درج شده است، که روی هم منطبق شده اند و میزان تغییرات آن ها بسیار اندک است. در واقع ما بین دو سال تغییرات داریم اما در درون مشاهدات یک سال تغییرات چندانی مشاهده نمی کنیم.
این در حالی است که در مربع آبی که مربوط به هفت سال گذشته است به تدریج نقاط از هم فاصله می گیرند به طوری که سال جاری دارای پراکنده ترین مشاهدات است که در مکعب نارنجی نشانش داده ام و در نهایت در ابتدای تیر ماه پایین ترین سطح آب ثبت شده است که در دایره قرمز نشان داده شده است. این به نظر من، ورود دریاچه ی ارومیه (Urmiye Gölü) به یک حالت تعادل جدید است.
تعادل جدید یعنی چه؟
به تصویر زیر نگاه کنید. در تصویر ما دو نمودار داریم که یکی در نقطه ی میانگین ارتفاع بیشتری دارد و انحراف معیار کمتری. دیگری که سطح پایین تری دارد و پراکندگی بیشتری. وقتی سیستمی از نمودار اول به حالت دوم وارد شود در واقع وارد یک تعادل جدید شده است. این همان شرایطی است که در حوزه ی افزایش دما بسیار به آن توجه می شود که به نظر می رسد به طور مشهودی برای دریاچه اورمبه در حال وقوع است. دریاچه ی ارومیه فعلی دارای نوسانات بیشتر در سطح آب پایین تری است که هیچ کدام از این دو پیش از این وجود نداشته اند. انگار دریاچه اورمیه از نمودار اول به نمودار دوم شیفت پیدا کرده است.

نمودار زیر تغییرات ارتفاع سطح آب را نشان می دهد. دقت کنید که چطور در سال های اخیر (مثلا بنفش) در نمودار بالایی مشاهدات دچار پراکندگی شده اند. موضوعی که در داده های بخش آبی رنگ به این شدت مشاهده نمی شود. بررسی داده های مربوط به ماه های می و ژوئن (اردیبهشت و خرداد) دریاچه اورمبه نشان می دهد که انحراف معیار تغییرات ارتفاع سطح آب دریاچه اورمیه که در سال 2000 تنها پنج سانتی متر بوده است در سال 2007 به حدود بیست سانتی متر و امسال به 55 سانتی متر رسیده است.

تصویر نهایی نشان می دهد که در دریاچه ی ارومیه از نظر تعادل اکولوژیک چه رخ داده است. دریاچه اورمیه برای سالیان سال در شرایطی مثل نقطه ی یک (قرمز) بوده است. عوامل انسانی و غیر انسانی آنقدر بر دریاچه اورمیه فشار وارد کرده اند که دریاچه ارومیه (Urumiye Gölü) به حالت دو رسیده است و از تعادل اولیه خارج شده است و به حالت سه سر خورده است. حالا دریاچه اورمیه در وضعیت سه قرار گرفته است. دریاچه ای با سطح آب متوسط پایین تر و نوسانات تراز سطح آب بیشتر که بعید می دانم دیگر بتواند به طور طبیعی به حالت اولش باز گردد. این همان دلیلی است که باعث می شود من بگویم: این دریاچه ی اورمیه نیست، این یک دریاچه ی دیگر است.
http://tinyurl.com/44et3ha

تغييرات اقليمی آب و هوا كاهش گونه های گياهي آزربايجان غربی را سبب شده است

شهر اورميه - مسوول روابط عمومي سازمان تحقيقات منابع طبيعی و كشاورزی آزربايجان غربی گفت: تغييرات اقليمی آب و هوا موجب تغييراتي در پوشش نباتی و كاهش تعداد گونه های گياهی و عدم توليد بذر كافی در استان شده است.
'محسن نورمحمدی' روز چهارشنبه در گفت و گو با خبرنگار ايرنا افزود: طبق تحقيقات انجام شده تاكنون بيش از 50 گونه در حال انقراض در استان شناسايی شده و آمار قطعی در اين مورد در بررسی های آينده اعلام مي شود.
وي گفت: برداشت بی رويه و عدم امكان توليد بذر كافی از علل ديگر انقراض گونه های گياهی استان است.
وی اظهار كرد: تاكنون 105 تيره ، 500 جنس و يك هزار گونه در قالب 10 هزار نمونه گياهی در استان شناسايی و جمع آوری شده است.
وی گفت: هرباريوم استان با بيش از يك هزار گونه گياهی از لحاظ كميت و كيفيت گونه های گياهی دومين هرباريوم در كشور است.
در كشور بيش از هشت هزار گونه گياهي شناسايي شده كه يك هزار گونه آن در آزربايجان غربی وجود دارد.
آزربايجان غربی از جمله مناطقي است كه از نظر وجود گياهان و پرورش انواع مختلف آن بخصوص گياهان دارويی از جايگاه خاص و مهمی برخوردار است به طوري كه اين استان يكي از قطب های مهم رويش گياهان دارويي كشور محسوب مي شود.
بيش از نيمي از گونه های گياهي موجود در آزربايجان غربی، خاصيت دارويي دارند
در آزربايجان غربی گياهان دارويي مختلف از خانواده هاي متنوع از جمله كاسنی، شب بو، نعناع و گل ها را مي توان ديد كه بولاغ اوتی، ختمی، چوبان كبريتی، بادرشبو، شيرين بيان، ثعلب، مرزه، اله گز، ايت بورنی، موسير، گندله، داغ جعفری سی، داغ قارپيزی، دوه دابانی، مندی، قوش اوزومی، داغ سقزی، يميشان، چريش، هويج وحشی، غازاياغی، قره يونجا، يارپيز، كنگر، شويد، كهليك اوتی، اوشقون (ريواس)، وحشی آرمود، وحشی اوزم، يئمليك، بيد مشك، انواع قارچ ها، ترشك، بزوشه، بوغاز قووران، پونه، سير كوهي، گيلاخه، بيزا، كلمه كشير، قوزو قولاغی، اوغلان اوتی، آغ پنجر، پيشيك ديرناغی و اسپناخ با نام های مختلف و متنوع محلی از جمله آنها هستند.
اين گياهان كه عمدتا درارتفاعات، دشت ها، كوهپايه ها، حاشيه رودها و دره ها و جاهاي مختلف می رويند با قسمت های مختلف آن از جمله ساقه، ريشه، ميوه، پيازچه، برگ، دانه، برگ های تازه، غده زيرزمينی، اندام های هوايی و سرشاخه ها به مصرف می رسند.
شاه بيت گياهان دارويی آزربايجان غربی را می توان بيد مشك ناميد.

پدیدار شدن گنبدهای نمکی در دریاچه اورمیه

مدیرکل حفاظت از محیط زیست آزربایجان غربی گفت: براثر بحران موجود دریاچه اورمیه گنبدهای نمکی در سطح دریاچه اورمیه تشکیل شده‌ است.
حسن عباس‌نژاد امروز در گفت‌وگو با خبرنگار فارس اظهار داشت: پدیدار شدن گنبدهای نمکی در سطح دریاچه اورمیه (Lake Urmia) مشکلات تردد شناورها را به دنبال دارد و این امر یکی از پیامدهای وضعیت بحرانی دریاچه اورمیه است.
وی به کاهش آب‌دهی چشمه‌های آب شیرین موجود در جزایر و لزوم آبرسانی به جزایر دریاچه اورمیه اشاره کرد و افزود: ملحق شدن خشکی‌های داخل دریاچه اورمیه به یکدیگر و از دست رفتن ارزش‌های زیستی در دریاچه ارومیه از دیگر پیامدهای خشکی دریاچه اورمیه است.
این مسئول با اشاره به افزایش شوری فوق اشباع در دریاچه اورمیه(Urmiye Gölü) ، افزود: افزایش شوری در حد اشباع و کریستالیزه شدن نمک در بال و پر پرندگان یکی از بحران‌های دریاچه اورمیه است.
عباس‌نژاد به بخشی از اقدامات دریاچه اورمیه به عنوان یکی از سایت‌های مطالعاتی طرح حفاظت از تالاب‌های ایران عنوان کرد و گفت: تصویب برنامه جامع مدیریت حوضه آبخیز دریاچه ارومیه در هیئت دولت، تصویب حفظ سطح آب دریاچه اورمیه در حد نیاز اکولوژیک آن یعنی ارتقاع یک هزار و 274 متر، تعیین سهم آب مصرفی استان‌های آزربایجان غربی، آزربایجان شرقی و کردستان و از ظرفیت آب‌های سه استان، تصویب پروژه‌های مختلف اجرایی برای برون‌رفت دریاچه اورمیه از وضعیت بحرانی را بخشی از اقدامات انجام یافته زمینه احیای دریاچه ارومیه است.
وی اظهار داشت: دریاچه اورمیه بزرگ‌ترین دریاچه‌های داخلی آزربایجان و ایران است که به دلیل نداشتن ویژگی‌های طبیعی و اکولوژیکی در سال 46 به همراه تمام جزایر داخل دریاچه به عنوان منطقه حفاظت شده اعلام و تحت مدیریت سازمان حفاظت از محیط زیست قرار گرفت.
این مسئول افزود: پس از چند سال و به دلیل ضرورت حفظ و حراست بیشتر از حیات گیاهی و جانوری دریاچه اورمیه همان محدوده قبلی به اضافه 60 متر حریم دریاچه اورمیه به پارک ملی تبدیل و از آن موقع تا به حال تحت عنوان یکی از مناطق چهارگانه سازمان حفاظت محیط زیست کشور توسط اداره کل حفاظت محیط زیست استان آزربایجان غربی مدیریت و حفاظت می‌شود.
عباس‌نژاد ادامه داد: دریاچه اورمیه در سال 1354 به عنوان سایت رامسر تعیین شده و همچنین در سال 1356 با تصویب دبیرخانه برنامه انسان و کره مسکون به شبکه اندوختگاه‌های زیست سپهر جهانی پیوسته است.
دریاچه اورمیه (Lake Urmia) از مهم‌ترین مکان‌های پذیرای پرندگان مهاجر و بومی آبزی و کنار آبزی است ولی به دلیل وجود بحران در دریاچه اورمیه در حال حاضر نمک در بدن پرندگان کریستالیزه شده است.
منبع خبر:
http://tinyurl.com/6l26cx2

ارتفاع سطح آب دریاچه اورمیه: 1 متر پایین تر از سال گذشته همین موقع

داده ی مرتبط با آخرین مشاهده ی حاصل از سنجش ماهواره ای ارتفاع سطح آب دریاچه ی اورمیه هم توسط سازمان کشاورزی آمریکا منتشر شد، که می توانید از لینک زیر متن مطالعه فرمایید. بر اساس این مشاهده، ارتفاع سطح آب دریاچه اورمیه نسبت به میانگین بلندمدت در بیست و سه خرداد 1390، 5.87- متر بوده است. شاید بد نباشد اشاره کنم که این مقدار در بیست و یک خرداد سال گذشته 4.83- متر بوده است که این امر گویای تفاوت یک متری ارتفاع سطح آب دریاچه اورمیه بین سال گذشته و امسال در آغاز دهه ی آخر خرداد است.

آمارهای جدید ارتفاع سطح اب دریاچه اورمیه:
http://tinyurl.com/2amgdtr
منبع:
http://tinyurl.com/3qc788y

پس‌روی 1500 كيلومتری درياچه اورميه در آزربايجان‌شرقی

معاون عمراني استاندار آزربايجان‌شرقی گفت: درياچه اورميه در بخش آزربايجان‌شرقی يك ‌هزار و 500 كيلومتر پس‌روی داشته و 9 ميليارد متر مكعب كمبود آب دارد. به گزارش نصر نیوز، محمد اشرف‌ نيا ظهر امروز در جمع مديران آب منطقه‌ای كشور در تبريز، خواستار افزايش مديريت مردمی در بخش‌های مختلف اجتماعی شد.وی با بيان اينكه دولت در راستای واگذاری امور به مردم تلاش دارد، گفت: واگذاری امور از طريق شوراها، تعاونيیها ... و ساير نهادهای اجتماعی مورد توجه قرار گرفته و در اين راستا واگذاری امور كشاورزی از اولويت خاصی برخوردار است.
معاون عمرانی استاندار آزربايجان‌شرقی، بر يكپارچه‌سازی اراضی كشاوزی تاكيد كرد و افزود: با توجه به كوچك بودن اراضی كشاورزی فعاليت اقتصادی بر روی اين اراضی كوچك امكان ندارد و بايد روش‌های نوين كشاورزی در اراضی بزرگ مورد توجه باشد.
اشرف‌نيا با بيان اينكه مديريت مردمی مستلزم راهكارهای جديد است، عنوان كرد: همراه‌سازی مردم، ايجاد نياز كردن در مردم نسبت به روش‌های جديد و تفهيم شرايط بايد مورد توجه مديران باشد.
معاون عمراني استاندار آزربايجان‌شرقی با انتقاد از ارائه آمار متفاوت از سوی دستگاه های مختلف يادآور شد: برخي آمار كه به سادگی قابل دسترسی صحيح است به صورت متفاوت از سوی دستگاه‌ها ارائه می‌شود كه اين موضوع قابل قبول نيست.
وی خواستار مديريت بهينه مصرف در زمينه كشاورزی شد و گفت: بايد در كنار ياد دادن روش‌های مديريتي به مردم خود مسئولان نيز ملزم به اين راهكارها باشند كه در اين راستا استفاده از تجهيزات نوين و كم مصرف در بخش كشاورزی و ساير بخش‌ها ضروری است.
اشرف‌نيا در ادامه خواستار توجه مردم به اصول اسلامی در زمينه مصرف بهينه شد و ابراز داشت: اعتقادات دينی بايد در جامعه گسترش يابد تا بتوانيم در زمينه مديريت مصرف از اين اعتقادات مترقی بهره ببريم.
معاون عمراني استاندار آزربايجان‌شرقی با اشاره به علل واقعی خشك شدن درياجه اورميه (Lake Urmia) متذكر شد: خشك شدن درياچه اروميه بر خلاف اظهار نظر برخی كارشناسان مربوط به احداث چهار سد نيست چرا كه سدها سهم كوچكی در اين زمينه دارند.
اشرف‌نيا اذعان داشت: درياچه اورميه در حال حاضر 9 ميليارد متر مكعب كمبود آب دارد كه موجب پس‌روی يك ‌هزار و 500 كيلومتری درياچه اروميه در آزربايجان‌شرقی شده است.
منبع:
http://tinyurl.com/3ewnbmo
نکاتی چند در مورد نوشته:
در خبر بالا طوری به خواننده القاء می شود که انگار مردم عادی با تصویب بودجه و مدیریبت بحران باید جلوی خشکانیده شدن دریاچه اورمیه را بگیرد و نقش دولت تنها نظاره گر این فاجعه اکولوژیکی می باشد. اگر اینگونه باشد باید در نقش دولتها تجدید نظری اساسی شود.
وضعیت وخیم خشکانیده شدن دریاچه اورمیه امروز با بهینه سازی و مسائل اینچنین دیگر قابل وصول نیست، وضعیت دریاچه به حدی می باشد که بنا به آمار علمی بی طرف حدود 1 سوم دریاچه اورمیه خشک شده است، مصرف بهینه را قبل از خشکانیده دریاچه اورمیه باید فراگیر و مدیریت می شد نه در پروسه مرگ دریاچه اورمیه
به نظر راقم سطوز با اعتقاد دینی نمی توان جلوی خشکانیدن دریاچه اورمیه را گرفت، خشکانیده شدن دریاچه اورمیه طی روندی صورت گرفته است و دولتهای گذشته و اکنون نیز بی شک در این پروسه خشکانیده دریاچه اورمیه بی بهره نبوده اند. ساخت نزدیک به 100 صد در حوضه آبریز دریاچه اورمیه از عوامل اصلی خشکانیدن دریاچه اورمیه می باشد و باید هر چه زودتر قشسمیت از آب این سدها به دریاچه اورمیه سرازیر شود، وگرنه فاجعه زیست میحیزی قرن در منطقه آزربایجان شکل خواهد گرفت.
با توجه به منابع علمی موجود و نظرات کارشناسان بی طرف کوچکترین شکی نیست که بهره برداری از 80 سد ساخته شده حوضه آبریز دریاچه اورمیه از اولین عوامل و بنیادی ترین عامل خشکانیدن دریاچه اورمیه (Lake Urmia) می باشد. در وبلاگ اخبار دریاچه اورمیه بارها مقالات و نظرات متخصصین بی طرف داخلی و خارجی در رابطه با علل و عوامل خشکانیده شدن دریاچه اورمیه درج گردیده است.
در نوشته از کمبود 9 میلیارد متر مکعبی آب دریاچه اورمیه سخن رانده شده است در حالیکه با استناد به منابع علمی دریاچه اورمیه امروز حدود 20 میلیارد متر مکعب با کاهش کمبود آب مواجه می باشد

وضعيت درياچه اورميه بدتر می‌شود

هماهنگ كننده دبيرخانه شورای منطقه‌ای درياچه اورميه با اشاره به اين‌كه تا يك ماه آينده وضعيت درياچه اورمیه وخيم‌تر می‌شود، گفت: به دليل افزايش تبخير آب،‌ وضعيت درياچه اورميه (Lake Urmia) روز به روز بدتر می‌شود. حجت جباری در گفتگو با فارس، با اشاره به افزايش سطح آب درياچه اورميه ، گفت: با توجه به اين ‌كه فصل تبخير آب است، از اين پس شاهد كاهش سطح آب درياچه هستيم. وی افزود: تاكنون راهكاری برای جلوگيری از تبخير آب نداشتيم، چون امری طبيعي است؛ در برنامه مديريت درياچه اورميه نيز راهی برای اين مشكل در نظر گرفته نشده است.
جباری درباره امكان استفاده از آب‌های جاری در حوزه‌های مختلف برای نجات درياچه اروميه، گفت: وقتي كه آب كم است و بارندگی كاهش يافته آبی وجود ندارد كه سرريز آن روانه درياچه اورميه شود.
هماهنگ‌كننده دبيرخانه شورای منطقه‌اي درياچه اورميه تصريح كرد: با شرايط فعلی، آب موجود نيز براي كشاورزی و ساير مصارف برداشت مي‌شود، بنابراين نمي‌توان خشكسالی درياچه اورميه را جبران كرد البته در حال حاضر ميزان آبی كه وارد درياچه ارومیه می‌شود به طور دقيق اندازه‌گيری نمی‌شود.
وي درباره اندازه‌گيری ميزان دقيق آبی كه از ساير حوزه‌ها وارد درياچه اورميه مي‌شود، اظهار داشت: يكي از پروژه‌های اجرايی كه قرار است در آينده نزديك اجرايی شود تهيه دستگاه‌های هيدرومتری است.
جباری با بيان اين‌كه سازمان محيط زيست متولی اين مسئله است، گفت: اين دستگاه‌ها آبي كه وارد درياچه اورمیه می‌شود را اندازه‌گيري مي‌كنند و پارامترهای هيدرولوژی و اين‌كه چه ميزان آب وارد درياچه اورميه مي‌شود را مشخص مي‌كنند.
دستگاه‌های هيدرومتري هنوز خريداری نشده است
هماهنگ كننده دبيرخانه شورای منطقه‌ای درياچه اورميه تصريح كرد: اين دستگاه‌ها هنوز خريداري نشده و در انتظار تأمين اعتبار است. اين دستگاه‌ها اگر نصب شود ميزان آب ورودي به درياچه اورمیه اندازه‌گيری می‌شود. با توجه به اين‌كه تا يك ماه آينده آب درياچه كم كم تبخير مي‌گردد وضعيت بدتر مي‌شود.
جباری با اشاره به اين‌كه ورودی آب از سوی رودخانه‌ها به درياچه اورميه كمتر شده است، بيان كرد: وارد فاز كاهش تراز آب درياچه اروميه شده‌ايم؛ ميزان تبخير آب افزايش يافته است.
وي گفت: ميزان ورودی آب و ميزان خروجی آب(تبخير) درياچه اورميه زياد است و همين امر تراز آبی را نيز كاهش داده است.
پيش‌بيني كاهش 40 سانتی‌متری آب درياچه اورميه در سال جاری
هماهنگ كننده دبيرخانه شوراي منطقه‌اي درياچه اورميه تصريح كرد: امسال نسبت به سال گذشته 30 تا 40 سانتی‌متر سطح آب درياچه اورميه كاهش مي‌يابد.
وي گفت: همچنان در انتظار تأمين اعتبارات هستيم تا شرايط را كمی بهتر كنيم؛ درياچه اورميه (Lake Urmia) با اين گونه اقدامات احيا نمی‌شود. بايد ميزان بارش‌های افزايش يابد و پروژه‌ها زودتر اجرايی شود تا بلكه شاهد بهبود وضعيت درياچه اورمیه باشيم.
هماهنگ كننده دبيرخانه شوراي منطقه‌ای درياچه اورميه گفت: اين ‌كه يكباره در عرض 2 سال درياچه اروميه به حالت طبيعي برگردد امكان‌پذير نيست. 10 تا 15 سال طول كشيد تا درياچه به اين روز دچار شد؛ بدون شك بهبود شرايط نيز زمان مي‌برد. يكباره نمی‌شود درياچه را به حالت طبيعي آن بازگرداند. جباري تصريح كرد: اثرات خشكسالي سال‌های پيش در درياچه اورميه در حال حاضر نمود پيدا كرده است.
وي درباره نجات درياچه اروميه از خشكسالي گفت: مگر اين‌كه بارندگي‌ها زياد و سيل‌هاي وحشتناكي اتفاق بيافتد تا آب كافي وارد درياچه اورميه شود كه به نظر من با توجه به شرايط اقليمي بعيد است چنين اتفاقي رخ دهد.
جباري تأكيد كرد: براي بهبود وضعيت درياچه اورميه بايد توسعه اراضي كشاورزي متوقف، راندمان آبياري كشاورزي بهبود يابد، همچنين سدسازي متوقف شود تا بلكه كم كم شرايط بهتر شود.
منبع:
http://tinyurl.com/6jo8dsv