۱۳۹۱/۱۱/۱۲

مقام نخست تولید ماهی آزربایجان غربی به قیمت خشکاندن دریاچه اورمیه

خبرگزاری دولتی فارس طی خبری از کسب مقام نخست تولید ماهیان سرد آبی و گرم آبی در بین استان های غیرساحلی ایران توسط آزربایجان غربی خبر داده است.
بنا به سخنان معاون شیلات و آبزیان آزربایجان غربی در استان با وجود منابع آبی مطمئن در رودخانه ها و دریاچه های پشت سدها دولت ایران از این امکان برای گسترش تولید آبزیان در آزربایجان غربی بهره می برد.
بر اساس آمارهای دولت ایران آزربایجان غربی سالیانه 15 هزار و 400 کیلوگرم انواع ماهی و آبزی تولید می کند که با رقم مذکور به رتبه نخست ایران در تولید ماهیان آبزی دست یافته است. البته حجم تولید ماهیان آبزی در آزربایجان غربی به رقم فوق محدود نشده و بنا به گفته آقای محمد باقر قریشی معاون شیلات آزربایجان غربی تا سال 93 دولت ایران قصد دارد رقم مذکور را به عدد 23 هزار تن در سال افزایش دهد.
بیشترین تولید ماهی آزربایجان غربی در شهرهای اورمیه، ساری داش(نام جعلی سردشت)، خانا (نام جعلی پیرانشهر)، اشنو (نام جعلی اشنویه) و .... صورت می گیرد.
خبر مذکور ایده خشکاندن دریاچه اورمیه را برای تولید و افزایش صنعت شیلات در ذهنها می آورد که نکند دولت ایران طی برنامه هائی اینچنینی در پی خشکاندن کامل دریاچه اورمیه برای مصارف سیاسی و اقتصادی اینچنینی باشد. دولت اتحاد جماهیر شوری برای کاشت پنبه دریاچه آرال را خشکاند و ترس خشکاندن دریاچه اورمیه به همین دلایل مهمترین دغدغه ملت ترک گردیده است. 
به نظر اکثر به اتفاق کارشناسان محیط زیستی منطقه ای و جهانی مهمترین علت خشکانیده شدن دریاچه اورمیه وجود و ساخت سدهای متعددی بدون در نظر گرفتن حق آبه دریاچه اورمیه می باشد، ضرری که ساخت سدها به محیط زیست و منطقه وارد می کنند بسیار بیشتر از منافع آنها می باشد.  
ما جامعه ترک فراموش نکرده ایم که دکتر کردوانی پدر کویر شناسی ایران از طرح تسریع خشکاندن دریاچه اورمیه سخن گفته یا یکی از نمایندگان شهرهای فارس زبان از طرحی برای پرورش شترمرغ در دریاچه اورمیه پس از خشک شدن خبر داده بود، تمامی این موارد گویای طرحی سیستماتیک برای خشکاندن دریاچه اورمیه برای مسائل سیاسی، ائتنیکی، اقتصادی و ... می باشد.

۱۳۹۱/۱۱/۰۲

Urmiye Gölünü Quruldan Barajlar (2)


Güney Azərbaycan, Urmiye: dəfələrcə Lake Urmia News blogunda yaydığımız bilgilərdə Urmiye Gölünün qurumasında Tikilən Sayısızca Barajın böyük etgisi olduğunu söyləyərək iran dövləti bu qonuyu basdırmağa və Urmiye Gölü qurudulmasını sözdə iqlim dəyişkliği vs həvalə etməyə çalışdığını söyləmişik, anacq ilk olaraq iranin Çevre və doğa Mühəndisləri örgütünün başxanı iranin Tuğralı (rəsmı) medaysila verdiği söyləşidə Urmiye Gölü Qurumasında tikilən barajların böyük etgisi olduğunu söyləyərək bir ilkə imza atmış. Biz Lake Urmia News yönəticiləri olaraq bu söyləşi Öz Andilimiz Türkcəyə çevirib və ikinci Bölümünü oxuyuxulara sunuruq.
Soru: indi Urmiye Göl su hövzəsində bu qədər əkinçilik alanın genişləyibdir, biz Urmiye Gölünü yenidən Canlandırmaq üçün əkinçiliyə bölgədə yox deməliyik yoxsa başqa işlərdə də Görmək olur?
Yanıd: ötəki ildə gərçəkləşən bir konferansda mən özəl olaraq bu qonu haqqında bir bilimsəl məqaləiylə qatılmışdım və Toplantıda mən Sulama sistemində dəyişiklər olamsını vurğuladım. Bilimsəl verilərə Görə biz Urmiye Gölü su hövzəsində tükətilən 5.5 milyard kub Suyu 4.5 milyard Kub suya çox az sürəc içində gətirək. Bu 1 milyard Artıq olan Su Urmiye Gölünə axtırılmalıdır.
Soru: Urmiye Gölünə axtarılan bu su etgili ola bilər mi?
Yanıd: tabii bu ölçüdə Su Urmiye Gölü sorununu bitirməz ancaq Urmiye Gölünün yarayan bir Yaraya hesab edərsək bu ölçüdə Su onun Qanıyan yarasını durdura bilər. Urmiye Gölünü yenidən canlandırmaq üçün tikilən Barajlardan Urmiye Gölünə bəllı ölçüdə Su axtarılmalıdır, gərək bölgədəki yasa dışı Su Qoyularına bir çarəmiz ola. Ancaq ən önəmlisi tikilən Barajlardan Urmiye Gölünə Su Axtarmaqdır.
Soru: Urmiye Gölü su hövzəsində neçə Baraj Bulunmaqdadır?
Yanıd: iran Dövlətinin Tuğralı verilərinə görə son 20 il içində Urmiye Gölü üzərinə 22 Yeni Baraj tikilmişdir ancaq 8 Baraj indilik qullanımda Ardı tikilmək sürəci yoxsa Araşdırmadadır. Doğu Azərbaycan Urmiye Gölü Su hövzəsində 36 Baraj bulunmaqdadır bu 36 Barajdan 22 indi qullanılır və ardı təmamən bitib yoxsa bitmək üzərədir. Bu Barajların Hamısı iranda Sudan sorumlu baxan tərəfindən tikilməyib və tərsinə iranin əkinçilik örgütü də Urmiye Gölü Su hövzəsində bir neçə balaca Baraj tikmişdir. Kürdistan Əyalətində də 4 Baraj bulunmaqdadır.    
Soru: sizin dedklərinizlə son 33 ildə Urmiye Gölü üzərinə tikilən baraj sayısı 62 olmaqdadır da ?
Yanıd: evət, ancaq bu 62 Baraj son 33 ildir Tikilmişdir.
Soru: Urmiye Gölü üzərinə tikilən Barajlar Urmiye Gölündə nə etgisi olubdur?
Yanıd: iranda Tuğralı olaraq Su dan sorumlu baxan Urmiye Gölü üzərində tikilən Barajları savunmaqdadır və Barajların Urmiye Gölünün qurumasında etgisi olmadığını söyləməktədir, onların uzmanlarına Görə Urmiye Gölü iqlim dəyişikləği üzərə qurumaq sürəcini yaşamaqda və Tikilən Barajlar yanlız 5% Urmiye Gölünün qurumasında etgili olmuşlar. Ancaq qonuya tərəfsiz yaxınlaşan Doğa və Çevre Uzmanları bu qonuyu rədd edərək Urmiye Gölü üzərində tikilən Barajlarin Urmiye Gölünün qurumasında böyük rolları olduğunu söyləməktədirlər. Onlara Görə tikilən Barajlar Urmiye Gölünə Axan Suların yönünün dəyişdirərək Gölə bir Damca suda axtarılmasını önləmışlər.  
Soru: Toplum Sayısı Artışı, Tikilən Barajların Artması və əkinçilik alanının 2 qat olması İranin iləriyə addım atmasıyla ilgilidir. Biz iranin bu qonularda iləriləməsinin Urmiye Gölünün Qurumasına nədən olaraq göstərə bilərik? Yoxsa iləriləmək və gəlişim üçün Urmiye Gölünün qurudulmasına gərək yox?
Yanıd: iranin saydığınız alanlarda iləriləməsi Urmiye Gölü və iranin başqa çevre və Doğa Alanlarında etgisi olub ancaq bunları qurudan nədən sayılmamlıdır. Iranin 30 ildə Nüfus sayımı 2 qat olub və Əkinçilik alanında iləriləməmiz imkansizdir. Ancaq sorun bu iləriləmədə Çevre və doğaya verdiğimiz zərərlərdir, biz çevre və Doğani görməməzlikdən gələrək Yaşadığımız çevreyə böyük zərərlər vermişik və Bugün Urmiye Gölünün qurudulması bu düşüncənin gətirdiği sonucudur. Iran yetgililəri iləriləməni yanlış hesab Edərək Çevreni yox saymışlar və yanlış yönətimlərdən doğurduğu sonucular bugün iranin hər bir çevre və Doğasından yaxşıca Gözlər önündədir. Örnək üçün Bəxtigan Gölməçəsidə eyni durumdadır və bölgədə Bəxtigan Gölməçəsinə tökülən suların önündə Barajlar tikildiği üçün bugün Bəxtigan Gölməçəsi Urmiye Gölü kimin eyni durumdadır. 
Soru: Urmiye – Təbriz Arasında tikilən körpü Urmiye Gölünün qurumasında etgili olub mu?
Yanıd: mən bu alanda Uzman dəyiləm ancaq qonula iligli uzmanlara Görə evət etgili olub və Urmiye – Təbriz Körpüsünün tikilməsi Urmiye Gölünün suyunun dolanmasında etgili olubdur.
Soru: bu sürəcin ardı Urmiye Gölünün bir dəfəlik yox edə bilər mi? Urmiye Gölü nə zaman bütünlüklə Quruyacaqdır?
Yanıd: Evtə. əyər iran dövləti Urmiye Gölünə Axtarılamsi gərəkən Sular haqqında bir iş Görməzsə Urmiye Gölünün qurumaq sürəci dəvam edib və Urmiye Gölü bütünlüklə Quruyacaqdır. Bu olay eynən Aral Gölündə də Yaşanmışdır.  
Ancaq Urmiye Gölünün kəsın ömür biçmək görə biləcəğimiz işlər, yağış oranı, Doğa və çevre vs kimin nədənlərə bağlıdır. Ancaq ön görülə bilən budur, əyər bu sürəc dəvam edərsə Urmiye Gölünün quruması kəsin və qaçınılmazdır.
Soru: Urmiye Gölü 10 il içində Quruyur mu?
Yanıd: dəqiq olaraq bunu söyləmək olmaz ancaq bilimsəl araşdırmalar bu sürəcin dəvam etməsini hesab edərək 3-5 il ömür kəsməktədırlər.
Soru: elə sanaq Urmiye Gölü bütünlüklə Quruyub və yer üzərindən sılındı, o zaman nə olacaqdır?
Yanıd: Urmiye gölündə təxminən 10 milyard Ton Duz bulunmaqdadır və Urmiye Gölü quruduqdan sonra bu Duzlar bölgədəki Fırtınalara eşlık edərək Bölgənı bütünlüklə yox edər, bölgədə Yaşam imkansiz olur, çeşidli kanserlər və xəstəliklər yayılır və demək olur yüz ilimizin çevre və Doğa Fəlakətinin birlikdə yaşarıq.
Düşünün Urmiye Gölünün qurudan əkinçilik sonucunda Urmiye Gölü quruduqdan sonra yox olur.
Soru: Tikilən Barajlarla nə etmək gərəkir?
Yanıd: Barajlarini tikilməsi önəmlidir ancaq daha önəmlisi Urmiye Gölünə axan sularıda Tikilən Barajlarda ön görməkdir. Gərək Barajlardan Daşqınlar və çeşidli yollarla yığılan suları bəllı ölçüdə Urmiye gölünə yönləndirək. Tikilən Barajların bir bölümü bölgədə Daşqınları önləmək üçün tikilibdir ancaq bu hesablari doğru düzgün etməzsək indiki kimin Urmiye Gölünə bir damca su Axmasını kəsıb və Gölü bugünkü duruma gətirmiş oluruq. Barajlarin Yönətimi son dərəcə önəmlidir.
Soru: iran Dövləti Araz Gölündən Urmiye Gölünə su gətirmək istəyir, bu iş Urmiye Gölünə yarar mı?
Yanıd: Araz Çayında var olan suların yarısı iranin və yarisi Azərbaycanindir. Iran dövləti Azərbaycan dövlətinə demədən Araz çayının suyunu Urmiye Gölünə axtaramaz. Ötə yandan Araz çayından Su qullanmaq iran dövləti üçün Muğan bölgəsi haqqında sorumluluq doğar və Muğan bölgəsinin su tükətimini hesablamadan iran dövləti Su qullanamaz. Bilimsəl veriərə Görə Araz Çayının bütün suyu bilə Urmiye Gölünün qurudulmasını önləyəməz.    
Soru: Urmiye Gölünə Axan çaylar hansıdır?
Yanıd: Urmiye Gölünə çox sayıda su axmaqdadır. Cığatı, Tatu, Soyuqbulaq (Qodnarma adı Mahabad) vs hamısı Urmiye Gölünə Su axrmaqdadırlar. 
Soru: bəs sizə Görə Urmiye Gölünün yenidən canladırmaq yolu əkinçilik alanından Suyun azalması və Tikilən Barajlardan Su Axtarılmasıdır?
Yanıd: Evət. əkinçilik alanı və Urmiye Gölünə axan sular arasıdnan bir normamlaşma sürəci olmalıdır. Biz Sulama sistemlərini yeniləyərək Su tükətimində böyük yararlar sağlaya bilərik. Mənim eşitdiğimə Görə iranin əkinçilik örgütü bu yöndə ilk addımları atrmaqdadır. 
Soru: Urmiye Gölünün quruması Təbriz, Urmiye və bölgədəki bir neçə Türk şəhərində Göstəriləri yol açaraq qonuyu siyasiləşdirdi, sizcə qonu siyasi midir?
Yanıd: Evət, Təbriz, Urmiey və bölgə Ulusu ilk olaraq Urmiye Gölü qurumasından etgilənəckdir və onları barışçıl Göstəri haqqları vardır ancaq nədən dövlət də normal alqlanmadı mən söyləyəməm. Bölgədki insanlar Urmiye gölünün qurumasila birlikdə hər alanda etgili olacaqlarını ön görməktədirlər, Urmiye gölü başı başına bölgə Ulusunun Ekonomik, Turizm, çevrə, Su , əkinçilik,iqlim vs alanlarında etgili olaraq böyük önəm daşımaqdadır. Iran dövləti yeni tekonoloji və bilimsəl yöntəmlərlə Urmiye Gölünün qurumasını əngəlləməlidir və bölgə insanida bunu istəyir.

۱۳۹۱/۱۰/۳۰

سدسازی عامل نابودی میراث انسانی – با نگرشی بر موضوع دریاچه اورمیه

اومود اورمولو
دره Omo که در اتیوپی واقع شده و جزء میراث بشری در سازمان جهانی یونسکو به ثبت رسیده محل زندگی بسیاری از قبایل محلی می باشد ولی پس از احداث 3 سد در این محل توسط شرکت های خارجی جزئی از میراث بشری با خطر نابودی مواجه می شود.
یونسکو دره Omo به عنوان زیستگاهی که باید حفاظت شود معرفی کرده است ولی متاسفانه پس از احداث 3 سد حیات این زیستگاه با خطر مواجه شده و در دنیا بسیاری از سازمانهای محیط زیستی و غیردولتی کامپانیاهای متعددی برای جلب نظر دوست داران محیط زیست به این میراث بشری آغاز کرده اند. احداث سدها از سال 2006 در منطقه آغاز گشته است و بر اساس نتایج تحقیقات منتشر شده با بهره برداری از سدهای ساخته شده حدود 200 هزار هکتار زمینهای منطقه به زیر آب خواهند رفت. 
بنا به منابع علمی ایجاد سد در منطقه مذکور سبب ایجاد تغییرات اقلیمی وسیعی در منطقه شده و سبب بروز خشکسالی خواهد گشت این خشکسالی در حالی می باشد که قبایل محلی نیز که از طریق کشاورزی امرار معاش می کنند با به زیر آب رفتن 200 هزار هکتار از زمین هایشان زیر آب با کمبود زمین برای کاشت مواجه شده و ناچار به کوچ اجباری خواهند شد. آب رودخانه Omo که از رود Turkana در کنیا تامین می شود باعث گذران زندگی حدود 300 هزار انسان محلی می گردد. در صورت تداوم ساخت سدها در منطقه بدون تردید قحطی در منطقه به ابعاد بزرگ تحقق خواهد یافت.
طی سالهای گذشته دو سد بر روی رودخانه Omo ایجاد شده که احداث دو سد مذکور نیز سبب ایجاد مشکلات متعددی برای قبایل محلی منطقه گردیده است. برای مثال پس از احداث و بهره برداری 2 سد مذکور قبیله Kwegu که از راه شکار امرار معاش می کردند به علت کاهش جانواران در منطقه مربوطه با کمبود غذا مواجه شده و به بیماری های واگیردار متعددی دچار گشتند که آمارهای قابل دسترسی حاکی از کشته شدن چندین عضو از این قبیله محلی می باشد. سازمانهای غیردولتی که با اعضای قبایل مذکور دیدار و مصاحبه داشته اند اثرات زیان بار سدها را چنین بازگو می کنند:
پس از ایجاد سدهای متعددی خاک قابلیت هایش را از دست داده و گوئی دچار بیماری و ضعف گشته بود. با کاهش آب در منطقه حیوانات نیز ملزم به کوچ اجباری گشته و اعضای قبیله نیز با علت کمبود شکار به بیماریهای متعددی دچار گشتند ...
با ایجاد سدها در منطقه دیگر سیلاب های طبیعی در منطقه جاری نشد ، در حالیکه به صورت طبیعی سیلاب ها برای کشاورزی منطقه بسیار مفید بودند. پس از ایجاد سدها در منطقه بارش باران به شدت کاهش یافت و دیگر سیلاب هائی را مشاهده نکردیم. 
قبایل محلی مذکور در حال جان دادن می باشند و بدون تردید در صورت تداوم سدسازی دیگر صدای پایکوبی و رقص های محلی در دره Omo مشاهده نخواهیم کرد.
در دیگر سو دولت اتیوپی زمینهای اطراف سدها را برای استفاده صنعتی و بعضاً کاشت نیشکر به شرکتهای چندملیتی موجود در منطقه فروخته که زمینهای مذکور از طریق آب پشت سدها آبیاری خواهند گشت. شرکتهای بین المللی از کشورهای ایتالیا، مالزی کره و ... برای سدسازی در این مناطق بسیار فعال اند. ساخت 3 سد جدید با ساپورت مالی منابع چینی و نیروی انسانی شرکتی ایتالیائی احداث خواهد شد. 
ما ملت ترک نیز به عینه مضرات ساخت سدهای بی حساب و کتاب در را در خشک شدن موضوع دریاچه اورمیه مشاهده نموده ایم، دریاچه اورمیه که میزبان نزدیک به 63 سد می باشد در حالیکه شریانهای ورودی به آن تماماً خشک شده اند و دریاچه در حال مرگ می باشد. همانطور که قبایل محلی با ساخت سدها دچار خسارتهای متعددی گشته اند مردم اورمیه، تبریز، اردبیل و به تمام معنا مردم آزربایجان جنوبی ملزم به کوچ اجباری خواهند شد و دیگر وطنی برای ترکان ساکن این جغرافیا وجود خارجی نخواهد داشت. بنا به نظر کارشناسان بی طرف جهانی و منطقه ای دولت ایران با ساخت سدهای متعددی بر روی شریان های آبی وارده بر دریاچه اورمیه مسبب اصلی خشکانیده شدن دریاچه اورمیه می باشد.

۱۳۹۱/۱۰/۲۱

کهن‌ترین گونه جانوری جهان در آزربایجان غربی

میگوی بچه وزغی Triops cancriformis گونه‌ای جانور آبزی است که به دلیل قدمت 220 میلیون ساله از آن به عنوان فسیل زنده و قدیمی‌ترین گونه جانوری زمین نام برده می‌شود. Triops از سخت پوستان آبشش پاست و عموما بنام میگوی بچه وزغی شناخته می شود. اولین نمونه از Triops در سال ۱۳۸۳ از آبگیرهای بهاری اطراف دریاچه اورمیه جمع آوری گردید.
خصوصیات مورفولوژیک و مورفومتریک نمونه ها به وسیله لوپ و میکروسکوپ نوری بررسی شد و گونه آن با توجه به اطلاعات به دست آمده cancriformis تشخیص داده شد. بدن شامل سر و تنه (سینه و شکم) است که به وسیله یک سپر بزرگ پشتی پوشانده شده است. میانگین طول کل، طول سپر، عرض سپر و طول چنگال دمی بترتیب ۴.۴۰، ۱.۶۹، ۱.۵۰ و ۲.۱۴Cm اندازه گیری شد.
قسمت جلوی سپر دارای یک جفت چشم مرکب برجسته و یک چشم کوچک در وسط آنها می باشد. ناحیه دهانی سر دارای ضمایم خاصی شامل شاخکهای اولیه و ثانویه و آرواره فوقانی و تحتانی است که به وسیله یک زایده لب مانند پوشیده شده اند. سینه شامل ۱۱ قطعه است و هر قطعه دارای یک جفت زایده (پاهای سینه ای) می باشد. یازدهمین جفت پای سینه ای جنس ماده حامل کیسه تخم است. زواید قبل از یازدهمین زایده به منظور حرکت و گرفتن غذا بوده و اغلب برای تنفس به کار می روند. قسمت ابتدایی شکم شامل ۶۶ جفت عضو ضمیمه نازک و مو مانند است که با حرکات منظم به حرکت غذا به طرف شیار غذایی کمک می کنند. ناحیه انتهایی شکم به دم و به دنبال آن دو شاخه بلند چنگال دمی ختم می شود.
منبع: مجله علوم و فنون دريايي ايران-بهار و تابستان 1384

۱۳۹۱/۱۰/۲۰

Urmiye Gölünü Quruldan Barajlar (1)


Güney Azərbaycan, Urmiye: dəfələrcə Lake Urmia News blogunda yaydığımız bilgilərdə həmişə Urmiye Gölünün qurumasında Tikilən Sayısızca Barajların büyük etgisi olduğunu söyləyərək iran dövləti bu qonuyu basdırmağa və Urmiye Gölü qurudulmasını sözdə iqlim dəyişkliği vs həvalə etməyə çalışmaqdadır, ancaq ilk olaraq iranin Çevre və doğa Mühəndisləri örgütünün başxanı iranin Tuğralı (rəsmı) medaysiylə verdiği söyləşidə Urmiye Gölü Qurumasında tikilən barajların büyük etgisi olduğunu söyləyərək bir ilkə imza atmışdır. Biz Lake Urmia News yönəticiləri olaraq bu söyləşi Öz Andilimiz Türkcəyə çevirib və birinci Bölümünü oxuyuxulara sunuruq.
Soru: izin verin bu tür başlayaq: Urmiye Gölü nədən Qurudu?
Yanıd: çox fərqli nədənləri var. Iranda bu soruya yanıd vermək iran dövlətinin Tuğralı örgütlərının hançısı və Qonuya hançı açıdan dəyərləndirməklərinə bağlı olaraq çox fərqli yanıdlar vermək olur. Örnək üçün iranin Suiylə ilgili örgütü və baxanı Urmiye Gölünün qurumaq nədənini iqlim dəyişikliği olaraq göstərməktədir. Ancaq başqa Çevre və Doğa Uzmanları iqlim dəyişikliği dışında tikilən səddlər, əski sulama sistemi, yanlış su yönətimi, əkinçilik alanının 2 qata artması vs də olaraq Urmiye Gölünün təməl qurudmaq nədənləri olaraq sıralamaqdadırlar.    Urmiye Gölü su hövzəsi 150 min hektardır və bugün 415 min hektara çatmaqdadır, əkinçilik alanının su tükətimi 1.8 milyard kupdən bugün 5.5 milyard kuba çatmaqdadır. Eləcə Urmiye Gölünü bəsləyən Yeraltı su qaynaqları bugün 0 olmuşdur və yeraltı qaynaqlarından Urmiye Gölünə bir damca su axtarılmamaqdadır. Bölgədə əkinçilik üçün tikilən Su Quyulari isə durumu daha gərginləşdirməktədir və bu Su Quyulardan çıxan suyun keyfiyyəti bugün heç yaxşı dəyil.  
Əkinçilikdə sulama sistemi dışında əkilən Türlərın bir çoxu suyu daha çox qullandığı üçün də su tükətimi daha çox olmaqdadır , Urmiye gölünün çevrəsində bugün minlərcə hektar Bağlar  var olmaqdadır.  
Urmiye Gölü su hövzəsi çevrəsindəki Toplum nüfusuda 30 il içində 2.2 qat olmuş və Urmiye Gölü qurumasında etgisiz olamaz. Iran dövlətinin tuğralı verilərinə görə 1375 ci ildə bölgədə 1.256.000 insan bulunurdu ancaq 1385 ci ilin sayısına görə bu bu sayı 2.990.000 nəfər olmuş. Bu sayıda toplumun tükətdiği su çox büyük orandır və saydığımız nədənlərın hamısı əl ələ verərək Urmiye Gölünün qurumasında etgili olmuşlar.  
Soru: Havaların İstilənməsi, iqlim dəyişkliği vs Urmiye Gölünün suyunun buxarlaşamsı Gölün qurumasında nə qədər etgili olmuşdur?
Yanıd: Urmiye Gölü yanınada Türkiyənin Van Gölü bulunmaqdadır. əyər yer kürəsinin istilənməsi və iqlim dəyişikliği Urmiye Gölünün qurumasında etgili olubsa nədən Türkiyənin Van Gölündə etgili olmaybıdır? Bölgənin istiliği normal olaraq artmışdır ancaq bu artmaq Urmiye Gölünün qurumasında etgin rolu olmadığını düşünməktəyəm. 
Urmiye Gölü üz ölçümü zaman içərisində kiçilmiş və insanın daha qolay Doğa və Çevrəyə etgi sağladığı kəsındır, insan oğlunun Urmiye Gölü qurumasınada büyük etgisi olub. Urmiye Gölünün qurudulmasında insan oğlunun büyük rolu olub anacq iqlim dəyişikliği başı başına Urmiye Gölünü qurudacaq durumda dəyildir.  
Soru: sizin dediklərinizə dayanaraq Urmiye Gölünün qurumasını əkinçilik qonusuna bağlamaq olur mu?
Yanıd: Su Qaynaqlarının genişlənməsi və əkinçilik bir iki üzlü Pula oxşur və bir birində büyük etgi və ilgiləri olur, ancaq Aral Gölü qonusunda da var olan Təcrübələrə Görə Urmiye Gölündə də əkinçilik alanının artması Urmiye Gölünün qurumasında büyük etgili olduğunu düşünməktəyəm. 
Su Qaynaqlarının genişlənməsi Barajlarin tikilməsi deməkdir. Tikilən sayısıca Barajlar Urmiye Gölü qurumasında büyük etgisi olub, Barajların tikilməsindən daha çox Urmiye Gölünün su Axtarmalarının həmişəlik kəsdıklərı üçün Gölün Qurumasını etgiləyiblər, yoxsa əyər Barajlardan Urmiye Gölünə tikildikləri gündən Su axtarılsaydi bugün Urmiye Gölünü durumu bu tür olamzdı.  
Soru: Urmiye Gölü Quruması hansı zamandan başladı?
Yanıd: Urmiye Gölünün qurumaqda olduğu sürəc 20 il bundan öncədən görülməktəydi.
Soru: iran’li Çevre və doğa Uzmanları hansı zamandan Urmiye Gölünün qurumasını təhlükəli olduğunu düşündülər?
Yanıd: 10 il olur iran’li Doğa və Çevre Uzmanları Urmiye Gölünün qurumasını dilə gətirərək doğulan qorxunc çevre sonrununu dilləndirməktədirlər, ancaq o illərdə Urmiye Gölünün durumu bugünlər kimin Qorxunc dəyildi və iran dövləti yetgililəri qonuila ilgilənmədilər.
Ilk olaraq bizim Qurum Urmiye Gölü haqqında bir Ulusal konferans düzənləyərək Urmiye Gölü Sorununu Yerli çevre və Doğa sorunundan Ulusal və Uluslararsı sorunu durumunda olduğunu dilə gətirdi.
Soru: Urmiye Gölü ilk dəfə olaraq Quruyur yoxsa taxrixdə Urmiye Gölü bir daha qurumuş mu?
Yanıd: bu haqqda bilimsəl bilgim yox ancaq əldə olan verilərə Görə bu olay olmamış və Urmiye Gölü bugünkü durumunda heç bir zaman olmamışdır.
Soru: Quruyuan Göl və Gölməçələrin Sonucu nə olur və hansı Sürəci yaşayırlar?
Yanıd: Əskı Rusyada olan Aral Gölü bu qonuda ən yaxşı və Düşündürücü örnək olaraq önümüzə çıxamaqdadır. Əskı Rusya Dönəmində Aral gölünə Axan bütün su qaynaqlarının önünü kəsərək və bu suları Panbıq ürətimində qullanaraq Aral Gölünün qurumasıa yardımçı oldular.
Bu olaylar sonucunda o Büyüklükdə Aral Gölünün Qurumasına yol açıb və Yer kürəsinə bir çevre və doğa fəlakətinin yaranmasın yol açdı. Əyər iran dövləti yegililəri və biz Çevre və Doğa Uzmanları Urmiye Gölü qonusunda ilgisiz davranarsaq mənə Görə Urmiye Gölünün sonucuda eynən Aral Gölü kimin olacaqdır.

۱۳۹۱/۱۰/۱۸

Urmiye Gölü Üz Ölçümü 30% Azalmışdır

Güney Azərbaycan, Urmiye: Uydudan alınan Urmiye Gölü Görüntüləri 2013 ilinin ilk ayında alınmışdır və ilginç olaraq ginə bütün iran Dövlətinin Propagandalarına rağmən Urmiye Gölü ötəki ilə Görə 30% Üz Ölçümünü əldən verib və kiçilmişdir.
Iran dövlətinin Tuğralı (rəsmi) verilərinə Görə Urmiye Gölünün üz Ölçümü 2009 ci ilin Ocaq ayında 5000 km açıqlanmışdır ancaq 2013 ilinin Ocaq ayında bu Üz plçümü 3500 km olaraq görülməktədir və eləcə Urmiye Gölü yanlız 1 il içində 1500 km Üz ölüçümünü əldən verib və kiçilmişdir, bu 1500 km Urmiye Gölünün 30% deməkdir.
Bütün bu Olumsuz Xəbərlərə Rağmən iran dövləti sözdə Urmiye Gölünün qorumaq amaclı boş boş Konferanslar keçirmək dışında indiyədək heç bir addım atmamaqda israrlidir. Eləcə iran’li Doğa və Çevrə Uzmanlarına Görə Urmiye Gölü Çevre sorunu ən az 10-15 il olur iran dövləti sorumlularına ilətilmiş ancq nədən 10-15 il Sorumlular’dan heç bir addım olmamış çox ilginçdir.
Bölgəsəl və küsərəl Doğa və Çevre uzmanlarına Görə Urmiye gölü üzərinə tikilən Barajlar Urmiye Gölü qurumsında büyük rolları olubdur və Barajlar Urmiye Gölü quruması dışında bölgənin ekoloji sisteminədə büyük zəzərlər vurmuşdur. Barajlar dışında Əkinçilik alanine 2 qat artması, yanlış su yönətimi, əskı sulama sistemi vs olaraq Urmiye Gölünün Qurumasında etgili olduğu söylənilməktədir. Urmiye Gölü bütünlüklə quruyursa bu yüz ilin Çevre Fəlakəti olaraq milyonlarca insanin Bölgədən köç etməsinə nədən olacaq və Dünyanın ən büyük köçü yaşanacaqdır, bilmsəl olaraq birinci mərhələdə ən az 6.000.000 insan köçməli olacaqdır. 


۱۳۹۱/۱۰/۱۷

کاهش 30% مساحت دریاچه اورمیه با استفاده از تصاویر ماهواره ای ژانویه 2013

بر اساس جدیدترین تصاویر ماهواره ای از دریاچه اورمیه بار دیگر وضعیت بغرنج نیگن آزربایجان جنوبی بارزتر گردیده است که تحقق کنفرانس ها، سخنان تبلیغاتی دولتی و .. کوچکترین تاثیری در روند خشک شدن دریاچه اورمیه نداشته که هیچ بلکه تصاویر ماهواره ای جدید حاکی از کاهش 30% مساحت دریاچه اورمیه می باشد.
بر اساس آمار رسمی موجود مساحت دریاچه اورمیه که در ژانویه 2009 حدود 5000 کیلومتر مربع بیان گردیده بر اساس تصاویر ماهواره ای جدید ارائه شده در ژانویه 2013 مساحت دریاچه اورمیه به 3500 کیلومتر مربع تقلیل یافته است که با حساب سرانگشتی می توان کاهش 30% مساحت دریاچه اورمیه را بدست آورد. کاهش 1500 کیلومتر دریاچه اورمیه دقیقاً نشان از تسریع روند خشک شدن دریاچه اورمیه می باشد، در حالیکه دولت ایران نقش نظاره گر را در این فاجعه زیست محیطی بازی می کند.
شرایط نامطلوب دریاچه اورمیه در حالی می باشد که دولت ایران طی هفته های گذشته اقدام به برگزاری کنفرانسی نمادین و تبلیغاتی برای به اصطلاح نجات دریاچه اورمیه کرده بود و هنوز هم که هنوز هست از نتایج به اصطلاح این کنفرانس نجات دریاچه اورمیه چیزی عیاد دریاچه اورمیه نگشته است مگر 1500 کیلومتر صحرای نمک.
بنا به نظر کارشناسان بی طرف جهانی و منطقه ای مهمترین عامل خشکانده شدن دریاچه اورمیه ساخت سدها بدون در نطر گرفتن حق آب دریاچه اورمیه، افزایش زمین سطح زیر کشت به دو برابر سط 33 سال گذشته، عدم مدیریت صحیح منابع آبی، سیستم آبیاری کشاورزی قدیمی و ...بیان می شود. با خشک شدن دریاچه اورمیه مفهومی به نام آزربایجان جنوبی خارجی وجود نخواهد داشت و بزرگترین کوچ اجباری جهان ناشی از فاجعه زیست محیطی نیز تحقق خواهد یافت.