معرفی پارك ملی درياچه اورميه یا اورمو گولو
پارك ملی درياچه اورميه بين استانهای آزربايجان شرقی و آزربايجان غربی و در موقعيت جغرافيايی 37 تا 30/38 عرض شمالی و 45 تا 46 طول شرقی واقع شده است. مساحت پارك 464056 است. درياچه اورمیه جمعا دارای 102 جزيره بزرگ و كوچك به مساحت 33486 هكتار است.
پوشش گياهی: سرو كوهی ، پسته وحشی ، داغداغان ، زالزالك ، بادام كوهی ، شيرخشت ، ديو آلبالو ، گندميان ، فرفيون ، آويشن ، درمنه ، علف شور ، كاكوتی ، زنبق ، يولاف ، شنگ و شقايق.
پستانداران : قوچ و ميش و گوزن زرد .
پرندگان: فلامينگو ، پليكان ، كاكايی و تنجه.
خزندگان : انواع مارهای سمی و نيمه سمی ، مارمولك و آفتاب پرست.
پارک ملی دریاچه اورمیه در آزربایجان قرار دارد و در میان دو استان آزربایجان شرقی و آزربایجان غربی بخش شده است. دریاچه اورمیه بزرگترین دریاچه درون سرزمینی آزربایجان و ایران است. عمیق ترین نقطه دریاچه ۱۵ متر و عمق میانگین آن ۵ متر؟ می باشد. دریاچه اورمیه با میانگین بارندگی سالانه ۴۰۰ تا ۶۰۰ میلیمتر و درجه حرارت متغیر از ۱۷ـ تا ۳۶ درجه سانتیگراد از سطح آزاد ۱۲۷۴ متر ارتفاع دارد. آب دریاچه اورمیه بسیار شور بوده و عمدتآ از رودخانه‌های جیغاتی (زرینه‌رود)، تاتائو (سیمینه‌رود) ، گدار ، باراندوز ، شهرچای ، نازلو و زولا تغذیه می‌شود. حوضه آبریز دریاچه اورمیه ۵۰۸۹۲ کیلومتر مربع است که پیرامون ۳٪ مساحت کل کشور را دربر می‌گیرد. این حوضه با داشتن دشت‌هایی مانند دشت خانا (پیرانشهر) ، سلماس ، اورمیه (اورمو) ، تبریز ، آذرشهر ، مراغه ، قوشاچای (میاندوآب)، ساووجبولاق (مهاباد) ، سولدوز (نقده) و اشنویه یکی از کانون‌های ارزشمند فعالیت کشاورزی و دامداری بشمار می‌رود. پارک ملی دریاچه اوذمیه پس از مرداب انزلی از جالب‌ترین و نغزترین زیستگاه‌های طبیعی جانوران در ایران بشمار می‌رود. تا کنون بیش از ۱۸۶ گونه از پرندگان آبزی و کرانه‌ای و ده‌ها پرنده خشکی‌زی در استان آزربایجان غربی شناسایی شده اند. دریاچه اورمیه دارای ۱۰۲ جزیره است که همه آنها از سوی سازمان یونسکو به عنوان اندوخته طبیعی جهان به ثبت رسیده است. جزیره اِشک زیستگاه پرندگان زیبای کوچگر از جمله مرغ آتش و تنجه و نیز گوزن است. گِل کرانه دریاچه خاصیت درمان برای دردهای بندگاهی (مفصلی) و بیماری‌های زنان را دارد. برای گشت و گذار در دریاچه اورمیه و جزیره‌های آن می‌توان از دو کشتی سهند و نوح یا قایق‌های گوناگون در بندر گلمانخانه بهره گرفت.
جزاير دریاچه اورميه
درياچه اورميه جزاير و شبه جزيره‌های متعدديی دارد كه از اهميت توريستی، اکولوژیکی قابل توجهی برخوردارند. اين درياچه دارای 102 جزيره كوچك و بزرگ است كه اهم آنها عبارتند از: قویون داغی (كبودان) ، اشك ، اسپير و آرزو.
جزيره قویون داغی: يكی از بزرگترين جزاير درياچه اورميه ، جزيره قویون داغی (اسم جعلی تغییر یافته کبودان) است كه يك چشمه و يك قنات كوچك دارد. قسمت اعظم پوشش گياهی آن را علف‌های كوتاه ، درختان پسته وحشی ، سرو كوهی ، بادام وحشی ، شيرخشت و گوجه فرنگی تشكيل می‌دهد. اين جزيره در شرق اورميه با وسعت 3175 هكتار و در ارتفاع 1521متري قرار دارد. نوع ساحل آن سنگی و ماسه‌ای است و برای شنا و ورزش‌های آبی امكانات مناسبی دارد. درجزيره قویون داغی هزاران حيوان از انواع مختلف زيست میكنند كه عمده‌ترين آنها قوچ و ميش ميیباشد.
در سال ۱۳۴۶ قویون داغی از طرف سازمان حفاظت محیط زیست حفاظت شده اعلام گشت. در سال ۱۳۵۴ بود که این جزیره و سایر جزایر موجود در این منطقه بجز شاهی – شاها (اسلامی) منطقه حفاظت شده دریاچه اورمیه اعلام و بعدا به پارک ملی تبدیل شد. پارک ۳۲۰۰ هکتاری جزیره قویون داغی ، غیر مسکونی و زیستگاه انواع پستانداران وحشی مثل موش صحرایی ، قوچ و میش و پلنگ است.
سیمای جزیره قویون داغی استپی و بخش هایی از این جزیره نیمه جنگلی بیشتر پسته وحشی همراه با درختچه های دیگر از جمله بادام وحشی ـ ارس کوهی ـ بادام کوهی ـ خوشک و گوجه وحشی و گیاهان گوناگونی چون دم اسبی ـ مرغ علف گوسفندی و جو وحشی از جمله گیاهان و درختان این جزیره است.
پرواز دسته جمعی فلامینگوها ، پلیکان ها ، تنجه ها و کاکایی ها در دریاچه اورمیه مناظر بدیعی در بهار و تابستان پدید می آورد.البت هبه علت خشک شدن دریاچه اورمیه چند سالی هست که چنین منظره ای را نمی توان دید.
جزيره ائششك: اين جزيره با 2115 هكتار وسعت در قسمت جنوبی قویون داغی و در 40 كيلومتري بندر گلمانخانه قراردارد. اين جزيره يك چشمه آب شيرين دارد و يكي از زيستگاههاي پرندگان بومي و مهاجر از جمله فلامينگو وتنجه به حساب مي‌آيد. جزيره اشك از نظر پوشش گياهي شبيه جزيره قویون داغی است و گوزن زرد كه يكي از نادرترين گوزن‌های جهان است در آن زندگی مي‌كند.
جزاير اسپير: اين جزيره با 1151 هكتار وسعت در غرب قویون داغی و در 27 كيلومتری بندر گلمخانه واقع شده‌است. اين جزيره همه ساله پذيراي پرندگاني همچون فلامينگو ، پليكان‌ها ، كاكايي‌ها و غازهاست. امكانات وتاسيسات جزيره محدود به يك اسكله مي‌باشد. جزاير قویون داغی ، ائششك ، اسپير ، آرزو و جزاير نه‌گانه از امكانات‌مناسب براي شنا و ورزش‌هاي آبي برخوردار است.
ویژگیهای زیستی پارك ملی دریاچه اورمیه
در حوضه اكولوژيكی درياچه اورميه 546 گونه گياهی به ثبت رسيده است.
جوامع گياهی اصلی عبارتند از :
گياهان شور پسند ( Halophytic )
گياهان شن پسند ( pseammaphytic )
گياهان خشكي زی ( Xerophytic )
گياهان آب پسند ( Hydrophtic )
درياچه اورميه شامل انبوه فراوانی از جلبك های سبز – آبی می باشد. توليد بالای اين جلبكها اساس زنجيره غذايی را ايجاد مينمايد.
در حوزه اكولوژيكی درياچه اورميه ،27 گونه پستاندار ، 212 گونه پرنده ، 41 گونه خزنده ، 7 گونه دوزيست و 26 گونه ماهی وجود دارد.
درياچه اورميه زيستگاه زمستان گذرانی گروههای بزرگی از مرغان آبزی ( بويژه اردكها و مرغان دراز پا Waders ) می باشد. علاوه بر اين بزرگترين كلنيهای توليد مثلی فلامينگو در ايران و همچنين پليكان سفيد را پذيرا می شود.
دو نوع از پستانداران در معرض نابودی به جزاير پارك ملی درياچه اورميه معرفی و در آنجا جمعيت آنها افزايش يافت. اين دو نوع پستاندار گوزن زرد Dama mesopotamica و قوچ و ميش Ovis orientalis gimelini مي باشد.
مهمترين بی مهره آبزی درياچه اورميه Artemia urmiana می باشد كه يك گونه ميگوی بومی آب شور است. اين جانور از رده سخت پوستان بوده و تامين كننده غذای بسياری از گونه های مهم پرندگان ( فلامينگو ) مي باشد در درياچه اورميه تعداد زيادی زيستگاه های آبی و خشكی وجود دارد. 17 سايت بحرانی شامل خود درياچه بعضی زيستگاه های خشكی مهم و تالابهای اطراف درياچه اورمیه به عنوان مهمترين نواحی جهت مديريت حفاظتی و حمايتی مطرح شده اند.
گونه های در معرض تهديد پرندگان ثبت شده در حوزه اكولوژيكی پارک ملی درياچه اورميه ( سال 1379 IUCN ) با كلان كوچك ، اردك بلوطی ، غاز پيشانی سفيد كوچك ، خروس كولی دشتی ، عروس غاز ، ميش مرغ ، اردك مرمری ، متای پاسرخ ، اردك سرسفيد ، دليجه كوچك مي باشد.
اهميت و ارزش پارك ملی دریاچه اورمیه :
- ارزش حفاظتی به جهت داشتن انواع گونه های حيات وحش
- ارزش حفاظتی به جهت داشتن انواع گونه های پوشش گياهي در سطح جزاير
- ايجاد تعادل طبيعی در منطقه آزربايجان
- ارزش توريستی ، تفريحی و اجتماعي
- داشتن عناوينی بمانند : پارك ملی ، اندو ختگاه زيست سپهر و تالاب بين المللی
- ارزش طبی ( لجن درمانی )
- ذخيره گاه زيست سپهر
- تالاب بين المللی ( ثبت شده در كنوانسيون رامسر )
پارك ملی درياچه اورميه بين استانهای آزربايجان شرقی و آزربايجان غربی و در موقعيت جغرافيايی 37 تا 30/38 عرض شمالی و 45 تا 46 طول شرقی واقع شده است. مساحت پارك 464056 است. درياچه اورمیه جمعا دارای 102 جزيره بزرگ و كوچك به مساحت 33486 هكتار است.
پوشش گياهی: سرو كوهی ، پسته وحشی ، داغداغان ، زالزالك ، بادام كوهی ، شيرخشت ، ديو آلبالو ، گندميان ، فرفيون ، آويشن ، درمنه ، علف شور ، كاكوتی ، زنبق ، يولاف ، شنگ و شقايق.
پستانداران : قوچ و ميش و گوزن زرد .
پرندگان: فلامينگو ، پليكان ، كاكايی و تنجه.
خزندگان : انواع مارهای سمی و نيمه سمی ، مارمولك و آفتاب پرست.
پارک ملی دریاچه اورمیه در آزربایجان قرار دارد و در میان دو استان آزربایجان شرقی و آزربایجان غربی بخش شده است. دریاچه اورمیه بزرگترین دریاچه درون سرزمینی آزربایجان و ایران است. عمیق ترین نقطه دریاچه ۱۵ متر و عمق میانگین آن ۵ متر؟ می باشد. دریاچه اورمیه با میانگین بارندگی سالانه ۴۰۰ تا ۶۰۰ میلیمتر و درجه حرارت متغیر از ۱۷ـ تا ۳۶ درجه سانتیگراد از سطح آزاد ۱۲۷۴ متر ارتفاع دارد. آب دریاچه اورمیه بسیار شور بوده و عمدتآ از رودخانه‌های جیغاتی (زرینه‌رود)، تاتائو (سیمینه‌رود) ، گدار ، باراندوز ، شهرچای ، نازلو و زولا تغذیه می‌شود. حوضه آبریز دریاچه اورمیه ۵۰۸۹۲ کیلومتر مربع است که پیرامون ۳٪ مساحت کل کشور را دربر می‌گیرد. این حوضه با داشتن دشت‌هایی مانند دشت خانا (پیرانشهر) ، سلماس ، اورمیه (اورمو) ، تبریز ، آذرشهر ، مراغه ، قوشاچای (میاندوآب)، ساووجبولاق (مهاباد) ، سولدوز (نقده) و اشنویه یکی از کانون‌های ارزشمند فعالیت کشاورزی و دامداری بشمار می‌رود. پارک ملی دریاچه اوذمیه پس از مرداب انزلی از جالب‌ترین و نغزترین زیستگاه‌های طبیعی جانوران در ایران بشمار می‌رود. تا کنون بیش از ۱۸۶ گونه از پرندگان آبزی و کرانه‌ای و ده‌ها پرنده خشکی‌زی در استان آزربایجان غربی شناسایی شده اند. دریاچه اورمیه دارای ۱۰۲ جزیره است که همه آنها از سوی سازمان یونسکو به عنوان اندوخته طبیعی جهان به ثبت رسیده است. جزیره اِشک زیستگاه پرندگان زیبای کوچگر از جمله مرغ آتش و تنجه و نیز گوزن است. گِل کرانه دریاچه خاصیت درمان برای دردهای بندگاهی (مفصلی) و بیماری‌های زنان را دارد. برای گشت و گذار در دریاچه اورمیه و جزیره‌های آن می‌توان از دو کشتی سهند و نوح یا قایق‌های گوناگون در بندر گلمانخانه بهره گرفت.
جزاير دریاچه اورميه
درياچه اورميه جزاير و شبه جزيره‌های متعدديی دارد كه از اهميت توريستی، اکولوژیکی قابل توجهی برخوردارند. اين درياچه دارای 102 جزيره كوچك و بزرگ است كه اهم آنها عبارتند از: قویون داغی (كبودان) ، اشك ، اسپير و آرزو.
جزيره قویون داغی: يكی از بزرگترين جزاير درياچه اورميه ، جزيره قویون داغی (اسم جعلی تغییر یافته کبودان) است كه يك چشمه و يك قنات كوچك دارد. قسمت اعظم پوشش گياهی آن را علف‌های كوتاه ، درختان پسته وحشی ، سرو كوهی ، بادام وحشی ، شيرخشت و گوجه فرنگی تشكيل می‌دهد. اين جزيره در شرق اورميه با وسعت 3175 هكتار و در ارتفاع 1521متري قرار دارد. نوع ساحل آن سنگی و ماسه‌ای است و برای شنا و ورزش‌های آبی امكانات مناسبی دارد. درجزيره قویون داغی هزاران حيوان از انواع مختلف زيست میكنند كه عمده‌ترين آنها قوچ و ميش ميیباشد.
در سال ۱۳۴۶ قویون داغی از طرف سازمان حفاظت محیط زیست حفاظت شده اعلام گشت. در سال ۱۳۵۴ بود که این جزیره و سایر جزایر موجود در این منطقه بجز شاهی – شاها (اسلامی) منطقه حفاظت شده دریاچه اورمیه اعلام و بعدا به پارک ملی تبدیل شد. پارک ۳۲۰۰ هکتاری جزیره قویون داغی ، غیر مسکونی و زیستگاه انواع پستانداران وحشی مثل موش صحرایی ، قوچ و میش و پلنگ است.
سیمای جزیره قویون داغی استپی و بخش هایی از این جزیره نیمه جنگلی بیشتر پسته وحشی همراه با درختچه های دیگر از جمله بادام وحشی ـ ارس کوهی ـ بادام کوهی ـ خوشک و گوجه وحشی و گیاهان گوناگونی چون دم اسبی ـ مرغ علف گوسفندی و جو وحشی از جمله گیاهان و درختان این جزیره است.
پرواز دسته جمعی فلامینگوها ، پلیکان ها ، تنجه ها و کاکایی ها در دریاچه اورمیه مناظر بدیعی در بهار و تابستان پدید می آورد.البت هبه علت خشک شدن دریاچه اورمیه چند سالی هست که چنین منظره ای را نمی توان دید.
جزيره ائششك: اين جزيره با 2115 هكتار وسعت در قسمت جنوبی قویون داغی و در 40 كيلومتري بندر گلمانخانه قراردارد. اين جزيره يك چشمه آب شيرين دارد و يكي از زيستگاههاي پرندگان بومي و مهاجر از جمله فلامينگو وتنجه به حساب مي‌آيد. جزيره اشك از نظر پوشش گياهي شبيه جزيره قویون داغی است و گوزن زرد كه يكي از نادرترين گوزن‌های جهان است در آن زندگی مي‌كند.
جزاير اسپير: اين جزيره با 1151 هكتار وسعت در غرب قویون داغی و در 27 كيلومتری بندر گلمخانه واقع شده‌است. اين جزيره همه ساله پذيراي پرندگاني همچون فلامينگو ، پليكان‌ها ، كاكايي‌ها و غازهاست. امكانات وتاسيسات جزيره محدود به يك اسكله مي‌باشد. جزاير قویون داغی ، ائششك ، اسپير ، آرزو و جزاير نه‌گانه از امكانات‌مناسب براي شنا و ورزش‌هاي آبي برخوردار است.
ویژگیهای زیستی پارك ملی دریاچه اورمیه
در حوضه اكولوژيكی درياچه اورميه 546 گونه گياهی به ثبت رسيده است.
جوامع گياهی اصلی عبارتند از :
گياهان شور پسند ( Halophytic )
گياهان شن پسند ( pseammaphytic )
گياهان خشكي زی ( Xerophytic )
گياهان آب پسند ( Hydrophtic )
درياچه اورميه شامل انبوه فراوانی از جلبك های سبز – آبی می باشد. توليد بالای اين جلبكها اساس زنجيره غذايی را ايجاد مينمايد.
در حوزه اكولوژيكی درياچه اورميه ،27 گونه پستاندار ، 212 گونه پرنده ، 41 گونه خزنده ، 7 گونه دوزيست و 26 گونه ماهی وجود دارد.
درياچه اورميه زيستگاه زمستان گذرانی گروههای بزرگی از مرغان آبزی ( بويژه اردكها و مرغان دراز پا Waders ) می باشد. علاوه بر اين بزرگترين كلنيهای توليد مثلی فلامينگو در ايران و همچنين پليكان سفيد را پذيرا می شود.
دو نوع از پستانداران در معرض نابودی به جزاير پارك ملی درياچه اورميه معرفی و در آنجا جمعيت آنها افزايش يافت. اين دو نوع پستاندار گوزن زرد Dama mesopotamica و قوچ و ميش Ovis orientalis gimelini مي باشد.
مهمترين بی مهره آبزی درياچه اورميه Artemia urmiana می باشد كه يك گونه ميگوی بومی آب شور است. اين جانور از رده سخت پوستان بوده و تامين كننده غذای بسياری از گونه های مهم پرندگان ( فلامينگو ) مي باشد در درياچه اورميه تعداد زيادی زيستگاه های آبی و خشكی وجود دارد. 17 سايت بحرانی شامل خود درياچه بعضی زيستگاه های خشكی مهم و تالابهای اطراف درياچه اورمیه به عنوان مهمترين نواحی جهت مديريت حفاظتی و حمايتی مطرح شده اند.
گونه های در معرض تهديد پرندگان ثبت شده در حوزه اكولوژيكی پارک ملی درياچه اورميه ( سال 1379 IUCN ) با كلان كوچك ، اردك بلوطی ، غاز پيشانی سفيد كوچك ، خروس كولی دشتی ، عروس غاز ، ميش مرغ ، اردك مرمری ، متای پاسرخ ، اردك سرسفيد ، دليجه كوچك مي باشد.
اهميت و ارزش پارك ملی دریاچه اورمیه :
- ارزش حفاظتی به جهت داشتن انواع گونه های حيات وحش
- ارزش حفاظتی به جهت داشتن انواع گونه های پوشش گياهي در سطح جزاير
- ايجاد تعادل طبيعی در منطقه آزربايجان
- ارزش توريستی ، تفريحی و اجتماعي
- داشتن عناوينی بمانند : پارك ملی ، اندو ختگاه زيست سپهر و تالاب بين المللی
- ارزش طبی ( لجن درمانی )
- ذخيره گاه زيست سپهر
- تالاب بين المللی ( ثبت شده در كنوانسيون رامسر )
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر