دولت ایران به نیات سیاسی – ائتنیکی یا به سبب عدم درک فاجعه زیست محیطی دریاچه اورمیه طی 15 سال گذشته با برداشتن قدمهای اشتباه تاریخی متعددی همچون سدسازی های بی حساب و کتاب و .. سبب خشک شدن 75% دریاچه اورمیه گردیده است. طی این مدت صدها کارگروه به اصطلاح ویژه نیز از سوی دولت های نهم و دهم نیز شکل گرفت ولی هیچکدام از این پروپاگانداها و اعمال تبیغاتی تاثیری در جلوگیری از روند خشک شدن دریاچه اورمیه نداشت و بلکه سبب تسریع خشک شدن دریاچه گردید. دولت یازدهم نیز که یکی از شعارهای انتخاباتی اش احیاء دوباره دریاچه بود به غیر از یک حرکت تبلیغاتی جلسه اول دولت تاکنون کوچکترین قدم و سخنی در جهت احیاء دریاچه اورمیه یا حداقل نقشه راه احتمالی به میان نیاورده است و بی شک این سکوت نشانه تداوم روند خشک شدن دریاچه اورمیه و نگاه امنیتی به فاجعه زیست محیطی قرن می باشد.
"سکینه اسمی" گزارشگر سایت دولتی مهر طی مقاله ای به اشتباهات متعدد دولت ایران که منجربه خشک شدن بیش از 70% دریاچه اورمیه گردیده پرداخته است، مقاله ایشان در اینجا درج می گردد. مقاله خانم اسمی دارای نکات قابل تاملی همچون عدم تخصیص بودجه از سوی دولت ایران برای انتقال آب از طریق زاب به دریاچه اورمیه که بنا به گفته ی ایشان تنها 10%بودجه 600 – 700 میلیارد تومانی تخصیص یافته در حالی که ماه هاست دولت ایران در پی سخن انتقال آب آراز به دریاچه اورمیه به بودجه دو هزار میلیارد ریالی می باشد و بدون تردید این حرکت تبلیغاتی و غیرکارشناسانه نیز به مانند قدم های گذشته محکوم به شکست می باشد. در عین حال نویسنده به قصد مسئله سد نمودن احیاء دریاچه اورمیه را به نماینده گان آزربایجان شرقی نسبت داده، گوئی نماینده گان دولت ایران در مجلس بوده اند که دریاچه اورمیه را خشک کرده اند. بحران آب در آزربایجان جنوبی و مدیریت غلط منابع آبی دولت ایران یکی از اصلی ترین علل خشک شدن دریاچه اورمیه و انتقال بین حوضه ای آب در آزربایجان جنوبی می باشد.
هشت سال پیش که دولت های نهم و دهم روی کار آمد و کارگروه ویژه ای به ریاست معاون اول رئیس جمهوری وقت تشکیل شد انتظار می رفت گام های اساسی برای احیای دریاچه اورمیه برداشته شود اما متاسفانه هیچ کدام از طرح های علاج بخشی دولت نتیجه نداد و امروز وضعیت بحرانی تر از هشت سال قبل به نظر می رسد.
خطر سونامی نمک، اجبار به کوچ اهالی آزربایجان در صورت ادامه روند فعلی، خشک شدن بیش از 70 درصد از مساحت دریاچه اورمیه در حالی مطرح می شود که معاون امور عمرانی استاندار آزربایجان غربی در نشست خبری اخیر خود با صراحت کامل اعلام کرد: هیچ کدام از اقدامات و طرح های علاج بخشی در طول هشت سال اخیر منتج به نتیجه نشد و دریاچه اورمیه را نتوانستیم نجات دهیم.
این اظهار نظر در حالی به تایید استاندار آزربایجان غربی رسید که طی ماه های اخیر عده ای از نمایندگان مجلس و نیز مسئولان به دنبال استفاده های سیاسی و تبلیغاتی از این بحران زیست محیطی بوده و عده ای از نمایندگان منطقه نیز به اسم دریاچه اورمیه طرح هایی برای توسعه صنعت و آب شرب استان خود در مجلس به تصویب می رسانند.
17 سال از اولین هشدارهای زیست محیطی مبنی بر خشک شدن دریاچه اورمیه می گذرد طرح ها و اعتبارات متعددی از جمله بارورسازی ابرها، اصلاح الگوی کشت، توقف سد سازی در منطقه، انتقال آب بین حوضه ای و... مطرح و هزینه شده اما جای تاسف است با گذشت این همه سال امروز از شکست این طرح ها سخن به میان آوریم.
جای تاسف است به نقطه اول هشت سال گذشته برگردیم و بگوییم طرح های علاج بخشی مصوب دولت های نهم و دهم نتیجه نداده و باید کلیه طرح ها بازنگری شود، جای تاسف است بگویم دچار اشتباه تاریخی شده ایم جای تاسف است اعتراف کنیم آزربایجان غربی جلوی برخی از نمایندگان مجلس منطقه که از دریاچه استفاده سیاسی و تبلیغاتی می کنند کم آورده است.
در مورد دریاچه اورمیه دچار اشتباه استراتژیک و تاریخی شدیم
معاون امور عمرانی استاندار آزربایجان غربی در خصوص اقدامات صورت گرفته برای احیای دریاچه اورمیه در نشست خبری اخیر خود گفت: در طول سالهای گذشته اقدامات متعددی از جمله انتقال بین حوضه ای، اصلاح الگوی کشت و... در مورد احیای دریاچه ارومیه انجام گرفته اما این اقدامات با وجود همه امکانات صرف شده منتج به نتیجه و نجات دریاچه نشد.
سید جواد محمودی ادامه داد: فکر می کردیم با بارورسازی ابرها به روش یونزاسیون با هواپیما 15 الی 20 درصد در منطقه افزایش بارش خواهیم داشت هر چند شاهد افزایش میزان بارش ها بودیم اما متخصصان امر هرگز نتوانستند با قطعیت اعلام کنند که این امر در پی بارور سازی ابرها بود یا نه.
وی در ادامه از کاهش میزان حق آبه ورودی به دریاچه اورمیه طی سالجاری خبر داد و اعلام کرد: میزان ورودی آب در سال گذشته به این دریاچه یك میلیارد و 670 میلیون متر مكعب بود متاسفانه در سال جاری این میزان به یك میلیارد و 200 میلیون متر مكعب كاهش یافته است.
محمودی با بیان اینکه در مورد دریاچه اورمیه دچار اشتباه استراتژیک شدیم گفت: بحث انتقال آب از ارس به دریاچه توسط نمایندگان مجلس زمانی مطرح و در لایحه بودجه آمد که ما هنوز نتوانسته ایم با اعتبارات کم طرح انتقال آب از رودخانه زاب که نیازمند 600 الی 700 میلیار تومان اعتبار نیاز داشت و تا 600 میلیون مترمکعب آب به دریاچه منتقل می شد اما 10 درصد اعتبارات آن تخصیص یافت را اجرا کنیم چطور می توانیم پروژه ای به مبلغ دو هزار میلیارد ریال را اجراکنیم.
معاون امور عمرانی استاندار آزربایجان غربی افزود: در حالی که پروژه دو هزار میلیارد ریالی احیای دریاچه اورمیه معلوم نشد با لابی سنگین نمایندگان در مجلس به کجا رسید، استان آزربایجان شرقی توانست در قالب این طرح انتقال 150 میلیون مترمکعب از ارس را به اسم دریاچه اورمیه برای شرب و صنعت خود بگیرد.
وی اضافه کرد: برای جبران این اشتباه های تاریخی معتقدم باید عزم ملی و توجه ویژه مسئولان طرح های احیای دریاچه اورمیه جمع بندی و بازنگری شود.
دریاچه اورمیه باید فاز بندی بعد احیا شود
معاون امور عمرانی استاندار آزربایجان غربی در ادامه با تاکید بر اینکه معتقد به احیای دریاچه اورمیه به شکل فاز بندی هستم گفت: اگر دریاچه اورمیه فاز بندی نشود نمی توان همه دریاچه را احیا کرد.
محمودی ادامه داد: احیاء فاز بندی شده دریاچه اورمیه می تواند گره گشای مسئله این دریاچه باشد. در زمینه نجات دریاچه اورمیه میزان 4 هزار میلیارد تومان پروژه برای این دریاچه احصا شده است.
استاندار آزربایجان غربی با اشاره به اولویت دولت یازدهم در خصوص احیای دریاچه اورمیه گفت: این جای امیدواری و قدردانی دارد كه دكتر روحانی، رئیس محترم جمهوری در اولین جلسه هیئت دولت، بحث نجات دریاچه اورمیه را مطرح کرد و برای احیای آن، دستور به ایجاد یك كارگروه ویژه داده‌اند.
وحید جلال زاده در نشست خبری اخیر خود افزود: طی نامه ای خواستار تشكیل جلسه شورای عالی آب به ریاست شخص رئیس جمهور و بحث و تصمیم گیری در خصوص دریاچه اورمیه شدم كه امیدواریم رئیس جمهور شخصا این موضوع را پیگیری کنند تا وزارتخانه ها و دستگاه های مربوطه برای حل معضل دریاچه اورمیه عزم جدی تری داشته باشند.
وی خطاب به رسانه ها نیز گفت: از رسانه های استان انتظار می‌رود كه در راستای تمركز اراده و یكپارچه کردن مدیریت برای حل معضل دریاچه اورمیه توسط شخص رئیس جمهور كمك کنند تا شاهد یك اتفاق خوب در این زمینه باشیم.
استاندار آزربایجان غربی با اشاره به اجرای طرح انتقال بین حوضه ای گفت: انتقال آب از جنوب استان به دریاچه اورمیه از 70 درصد پیشرفت فیزیکی برخوردار است.
دریاچه اورمیه نباید به یک موضوع سیاسی تبدیل شود
نماینده مردم اورمیه در مجلس شورای اسلامی نیز در نشست خبری با انتقاد از بی توجهی مسئولان به ویژه آزربایجان غربی به طرح های احیای دریاچه اورمیه گفت : موضوع دریاچه اورمیه یک مسئله اجتماعی و زیست محیطی است ، نباید به یک موضوع سیاسی تبدیل شود .
نادر قاضی پور با اشاره به عواقب زیست محیطی خشک شدن کامل دریاچه اورمیه برای منطقه اظهارداشت: خشك شدن دریاچه اورمیه به معنی اتفاق افتادن سه میلیون نفر کوچ اجباری است كه هزینه های چندین هزار میلیارد تومانی را برای كشور در پی خواهد داشت.
وی ابعاد فاجعه بار خشک شدن دریاچه اورمیه را نه برای ایران بلکه برای منطقه بسیار وسیع، خطرناک و غیر قابل جبران دانست و افزود: نجات دریاچه تنها وظیفه مسئولان استان های آزربایجان و ایران نیست بلکه استان های هم جوار، کشورهای همسایه و سازمان های بین المللی نیز باید در احیای دریاچه اورمیه دولت ایران را یاری دهند.
نماینده مردم اورمیه در مجلس شورای اسلامی در عین حال از ناقص خریداری شدن دستگاه های مرتبط با بارور سازی ابرها نیز خبر داد و گفت: اداره محیط زیست در این باره مسئولیت دارد اما گویا جسارت بیان این حقیقت را ندارد كه دستگاه ها را ناقص خریده است.
گزارش: سکینه اسمی
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر