حرکت آب شور دریاچه اورمیه به طرف اراضی کشاورزی

آزربایجان جنوبی، اورمیه: محقق بخش تحقیقات خاک و آب مرکز تحقیقات کشاورزی آزربایجان شرقی گفت: هرگونه اضافه شدن آب به دریاچه اورمیه موجب حرکت آب شور از سمت دریاچه اورمیه به طرف اراضی حاشیه دریاچه و سفره‌های زیرزمینی آب در منطقه می‌شود.

به گزارش مهر، علیرضا توسلی روز سه شنبه  در میزگردی که با موضوع دریاچه اورمیه برگزار شده بود با بیان اینکه تعادل آبی در حوزه آبریز منطقه به هم خورده و سطح آب‌های زیرزمینی نیز افت پیدا کرده، گفت: هرگونه اضافه شدن آب به دریاچه اورمیه به علت شیب منفی که به خاطر ایجاد تعادل در سطح آب دریاچه اورمیه و سطح آب زیرزمینی منطقه به وجود می‌آید، موجب حرکت آب شور از سمت دریاچه به طرف اراضی حاشیه دریاچه و سفره‌های زیرزمینی آب در منطقه شده و با برداشت آب شور از چاه‌ها و استفاده از آن‌ها در کشاورزی با چالش جدیدی تحت عنوان شور شدن بیشتر خاک‌های منطقه رو‌به‌رو خواهیم شد.

عضو هیئت علمی و محقق بخش تحقیقات خاک و آب مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان آزربایجان شرقی همچنین گفت: در صورتی که بخواهیم سطح تراز آب دریاچه اورمیه به حالت اولیه برگردد باید با کم کردن برداشت آب از سفره‌های زیرزمینی و از طرف دیگر تغذیه طبیعی و یا مصنوعی، سطح ایستابی آب در منطقه نیز به حالت اولیه آن برگردد.

 حسن منیری‌فر رئیس مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی آزربایجان شرقی نیز در این میزگرد گفت: برنامه‌های کوتاه مدت در مورد دریاچه اورمیه جواب نداده و ضمن هدر دادن سرمایه‌ها ممکن است موجب خسارت در جاهای دیگری شود.

 وی به ضرورت داشتن دیدگاهی جامع و کلی در موضوع کم شدن آب در حوزه آبریز و همچنین خود تالاب دریاچه اورمیه و طراحی برنامه‌های مختلف برای نجات اکوسیستم حوزه که شامل منابع آب سطحی و زیرزمینی، خاک، پوشش گیاهان مرتعی، محصولات کشاورزی و باغی، جامعه حیوانات و حتی جامعه انسانی روستایی و شهری است، تاکید کرد.

 منیری‌فر عنوان کرد: برای هر کدام از این منابع تأثیرپذیر و تأثیرگذار در اکوسیستم دریاچه اورمیه باید برنامه راهبردی تهیه شود و با انجام مطالعه و تحقیق که زیربنای اصلی توسعه پایدار است در این موضوع گام‌های مثبتی برداشته شود.

 علی شهنوازی عضو هیئت علمی و مسئول گروه برنامه‌ریزی اقتصادی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان نیز در این میزگرد به ضرورت توجه به مسائل اقتصادی و اجتماعی و جنبه‌‌های مختلف آن و زیان اقتصادی ناشی از خشک شدن دریاچه اورمیه در منطقه پرداخته و تاکید کرد: مباحث اقتصادی اهمیت بالایی در مدیریت منطقه و وضعیت زندگی جوامع انسانی در حوزه داشته و رقابت برای آب بین بخش کشاورزی، صنعت و مصرف شهری از بعد اقتصادی نیز باید مورد بررسی قرار گرفته و اثر آن بر حوزه آبریز دریاچه تجزیه و تحلیل شود.

 محمد زرین‌بال عضو هیئت علمی و محقق گروه باغبانی مرکز نیز دراین میزگرد در خصوص طرح مکان یابی باغات استان که با همکاری سازمان جهادکشاورزی انجام گرفته توضیحاتی ارائه کرد و افزود: تمرکز کمربند باغات استان با توجه به کلیمای منطقه بیشتر در سمت اراضی شرق دریاچه اورمیه و غرب استان آزربایجان شرقی بوده و با توجه به وضعیت به وجود آمده در منطقه لازم است برنامه مدون و جامعی بر پایه کار علمی و پژوهشی جهت جلوگیری از خسارت و از بین رفتن باغات منطقه تدوین شود.

 محمد روستا رئیس مرکز ملی تحقیقات شوری این مرکز نیز به تأثیر بروز خشکسالی در چند ساله اخیر و افزایش میانگین درجه حرارت در منطقه از یک طرف و افزایش تولیدات کشاورزی بدون افزایش سطح زیر کشت که در نتیجه مصرف نهاده های مختلف از جمله آب بیشتر است اشاره کرد و گفت: این اقدام موجب کاهش آب ورودی به دریاچه اورمیه و افت سطح آب های زیرزمینی منطقه شده است.

 وی بر لزوم مدیریت مصرف بهینه آب و بهره برداری مناسب از اراضی شور تاکید کرده و اذعان داشت:  استفاده از آب‌های نامتعارف در کشاورزی منطقه باید در دستور کار مدیران قرار گیرد.